جواب درس چهاردهم علوم هشتم - همیار آموزش

جواب فعالیت های درس ۱۴ علوم هشتم

جواب علوم هشتم / در بخش زیر جواب درس ۱۴ علوم هشتم؛ صفحه ۱۲۳ , ۱۲۴ , ۱۲۵ , ۱۲۶ , ۱۲۷ , ۱۲۷ , ۱۲۸ , ۱۲۹ , ۱۳۰ , ۱۳۱ , ۱۳۲ و ۱۳۳ , ۱۳۴ , ۱۳۵ برای شما کاربران همیار قرار داده شده است. فصل ۱۴: نور و ویژگی‌های آن

آزمایش کنید صفحه‌ ۱۲۳ علوم هشتم با جواب

هدف آزمایش: ایجاد باریکه نور
مواد و وسایل: چراغ قوه، یک تکه مقوا، نوارچسب
روش اجرا
۱- دایره‌ای به اندازه سطح شیشه چراغ قوه از مقوا جدا کنید.
۲- شکافی به عرض یک تا دو میلی‌متر مطابق شکل الف روی مقوا ایجاد کنید.
۳- مقوای شکاف‌دار را بر دهانه چراغ قوه با نوارچسب نصب کنید تا آن را به طور کامل بپوشاند.
۴- در مکانی نسبتاً تاریک، چراغ قوه را مطابق شکل ب در لبه میز نگه دارید و آن را روشن کنید. باریکه نور بر سطح میز تشکیل می‌شود.

روش اجرا:
۱- ساخت دایره از مقوا: ابتدا یک دایره به اندازه سطح شیشه چراغ قوه از مقوا جدا کنید. این دایره باید دقیقا هم‌اندازه با دهانه چراغ قوه باشد.
۲- ایجاد شکاف در مقوا: در وسط مقوا، شکافی به عرض ۱ تا ۲ میلی‌متر ایجاد کنید. این شکاف باید عمودی باشد و به‌طور دقیق مطابق شکل الف تنظیم شود.
۳- نصب مقوا به چراغ قوه: مقوای شکاف‌دار را با استفاده از نوار چسب بر دهانه چراغ قوه نصب کنید، به‌طوری‌که شکاف به طور کامل در مقابل دهانه چراغ قوه قرار گیرد.
۴- ایجاد باریکه نور: در مکانی نسبتاً تاریک، چراغ قوه را در لبه میز قرار داده و آن را روشن کنید. باریکه نور ایجاد شده از شکاف مقوا بر سطح میز افتاده و شما می‌توانید آن را مشاهده کنید.
نتیجه‌: با این آزمایش، شما باریکه‌ای از نور ایجاد کرده‌اید. وقتی نور از شکاف باریک عبور می‌کند، به صورت یک خط نازک و مستقیم بر سطح میز افتاده و نشان می‌دهد که نور به طور طبیعی در خطوط راست حرکت می‌کند.

فعالیت صفحه ۱۲۴ علوم هشتم با جواب

آزمایشی طراحی و اجرا کنید که به کمک آن بتوان نشان داد نور در خط راست منتشر می‌شود.
سه مقوای مربع شکل یکسان تهیه می‌کنیم و وسط هر کدام یک سوراخ ایجاد می‌کنیم و آنها را طوری قرار می‌دهیم تا نور از هر سه سوراخ پشت سر هم عبور کند ، حال اگر یکی از مقواها را کمی جابجا کنید نور عبور نخواهد نکرد

جواب فعالیت صفحه ۱۲۵ علوم هشتم

دوربین روزنه‌ای یکی از ابتدایی‌ترین دوربین‌هاسـت که نزدیک به ۵۰۰ سال پیش ساخته شد. در این دوربین در واقع از انتشار نور در خط راست برای تهیهٔ تصویر استفاده می‌شد. دوربین روزنه‌ای شامل جعبه‌ای است که در یک سمت آن روزنهٔ کوچکی ایجاد شده است و مقابل این روزنه یک صفحهٔ کاغذ نیم‌شفاف (کاغذپوستی) قرار دارد (شکل زیر). شما نیز یک دوربین روزنه‌ای بسازید و تصویری از اشیا و مناظر اطراف را روی کاغذ پوستی تشکیل دهید.

مراحل ساخت:  
– یک جعبه مقوایی تهیه کنید.
– در یکی از دیواره‌ها، یک روزنه کوچک ایجاد کنید.
– در مقابل روزنه، یک قطعه کاغذ پوستی (نیم‌شفاف) بچسبانید.
– قسمت جلویی جعبه را ببندید تا نور از طرف دیگر وارد نشود.
نحوه کار:  
نور از روزنه وارد جعبه می‌شود و روی کاغذ پوستی می‌افتد، تصویر وارونه‌ای از اشیاء مقابل دوربین را روی آن تشکیل می‌دهد.
توضیح علمی:  
این روش به دلیل حرکت مستقیم نور در خط راست و تشکیل تصویر بر روی یک سطح شفاف، اصول اولیه کار دوربین‌های امروزی را نشان می‌دهد.

فعالیت صفحه ۱۲۵ علوم هشتم با جواب

الف) چند جسم مسطح کدر را به‌طور جداگانه مقابل یک لامپ یا شمع روشن بگیرید و به سایه تشکیل شده توسط هرکدام روی پرده (یا دیوار کلاس) که هم راستا با صفحه جسم باشد، توجه کنید. آیا شکل سایه هر جسم با خود جسم مشابه است؟ برای پاسخ خود دلیل کافی به کلاس درس ارائه دهید.
جواب: بله زیرا نور به خط راست منتشر می‌شود.
جوابی دیگر: از روی سایه ی جسم می توانی م بدون نگاه کردن به جسم نوع جسم را تشخیص دهیم
ب) از پشت یک تکه مقوا، یک ورقه شیشه‌ای تمیز و یک کاغذ پوستی به یک شمع یا لامپ روشن نگاه، و نتیجه را به کلاس درس گزارش کنید.
جواب:
۱- نور از مقوا عبور نمی‌کند و سایه تشکیل می‌دهد. (جسم کدر)
۲- نور از ورقه شیشه‌ای عبور می‌کند. (جسم شفاف)
۳- مقداری از نور از کاغذ عبور می‌کند ولی تصویر شمع و نور آن واضح نیست. (جسم نیمه شفاف)

فکر کنید صفحه ۱۲۶ علوم هشتم با جواب

توضیح دهید چگونه تشکیل سایه می‌تواند دلیل انتشار نور به خط راست باشد.
جواب: سایه از قرار گرفتن یک جسم کدر در مقابل چشمه نور ایجاد می‌شود و چون نور به خط راست منتشر می‌شود از جسم کدر عبور نمی‌کند و منطقه تاریکی به نام سایه روی صفحه یا دیوار می‌افتد.
جوابی دیگر: اگر مسیر حرکت نور مستقیم نبود می‌توانست با خمیده شدن خود در پشت جسم همه‌ی آن را روشن کند ولی تشکیل سایه یعنی اینکه نور به خط مستقیم حرکت می‌کند

فکر کنید صفحه ۱۲۷ علوم هشتم با جواب

با توجه به شکل‌های ۶ و ۷ توضیح دهید پدیده خورشید گرفتگی را افراد بیشتری می‌بینند یا پدیده ماه گرفتگی را؟
جواب: چون شعاع زمین بیشتر از ماه است هنگام روی دادن این دو پدیده، عده ی بیشتری از مردم ماه گرفتگی را خواهند دید
جوابی دیگر:
ماه گرفتگی (خسوف) چون زمین بزرگ‌تر از ماه است هنگامی که بین ماه و خورشید قرار می‌گیرد منطقه سایه بیشتری روی ماه تشکیل می‌دهد و تقریباً نیمی از مردم زمین که در شب به سر می‌برند ماه گرفتگی را مشاهده می‌کنند و مدت ماه گرفتگی طولانی‌تر است.

فعالیت صفحه ۱۲۷ علوم هشتم با جواب

به کمک یک توپ تنیس روی میز (ماه) یک کره جغرافیایی (زمین) و یک لامپ (خورشید)، آزمایش ساده‌ای برای نمایش پدیده‌های خسوف و کسوف طراحی و اجرا کنید.
لامپ را در مرکز قرار داده و دایره‌ای دور آن می‌کشیم، کره جغرافیایی را روی این دایره قرار می‌دهیم و دور آن دایره‌ای کوچک تر رسم می‌کنیم سپس توپ تنیس را روی دایره کوچک می‌گذاریم . لامپ را روشن کرده و ضمن حرکت دادن کره روی دایره، توپ تنیس را نیز دور می‌کنیم

فعالیت صفحه ۱۲۸ علوم هشتم با جواب

در یک اتاق نسبتاً تاریک، ابتدا نور چراغ قوه یا لیزر را به سطح یک آینه و سپس به سطح دیوار بتابانید، تفاوت بازتاب نور را از این دو سطح باهم مقایسه کنید. این فعالیت را به کمک دو قطعه پوش‌برگ، یکی با سطح کاملاً صاف و دیگری با سطح چروکیده، انجام دهید.
جواب: وقتی نور لیزر با چراغ قوه به سطح آینه می‌تابد به همان صورت بازتاب شده و می‌توانیم تصویر خود را مشاهده کنیم ولی در تابش نور به سطح دیوار تصویری تشکیل نمی‌شود. در تابش نور به فویل آلومینیومی کاملاً صاف نور به طور منظم بازتاب شده و تصویری که تقریباً واضح است را به ما نشان می‌دهد ولی در تابش به آلومینیومی که کاملاً صاف نور به طور منظم بازتاب شده و تصویری که تقریباً واضح است را به ما نشان می‌دهد ولی در تابش به آلومینیوم با سطح چروکیده نور نامنظم بازتاب شده و تصویری دیده نمی‌شود.

آزمایش کنید صفحه ۱۲۹ علوم هشتم با جواب

هدف آزمایش: بررسی قانون بازتاب نور
مواد و وسایل: آینه تخت کوچک، باریکه‌ساز (مانند چراغ قوه یا لیزر مدادی)، مقوا و نقّاله
روش اجرا
۱- تصویری از نقاله‌ای که در اختیار دارید، روی یک مقوا به دقت رسم کنید.
۲- آینه را عمود بر مقوا و مماس بر سطح صاف نقاله قرار دهید.
۳- باریکه نور با زاویه تابش دلخواهی به آینه بتابانید به‌طوری که پرتو بازتاب بر سطح مقوا دیده شود (شکل الف). در این وضعیت زاویه‌های تابش (زاویه A) و بازتاب (زاویه B) را باهم مقایسه کنید. آیا این دو زاویه با هم برابرند؟
جواب: باریکه نور را با زاویه‌ٔ ۱۵ درجه می‌تابانیم، مشاهده می‌شود پرتو بازتاب با همان زاویه باز می‌گردد.
۴- آزمایش را به ازای چند زاویه تابش دیگر (مثلاً ۱۰، ۲۰، ۳۰، ۴۵ و۶۰ درجه) تکرار کنید و نتیجه را در گروه خود به بحث بگذارید.
جواب: می بینیم که زاویه بازتابش به ترتیب ۱۰ ، ۲۰ ، ۳۰ ، ۴۵ و ۶۰ درجه خواهد شد
نتیجه گیری: بر طبق قانون بازتاب نور، زاویه تابش و زاویه بازتاب در همه‌ٔ سطوح با هم برابرند.

خود را بیازمایید صفحه ۱۳۰ علوم هشتم با جواب

در هریک از شکل‌های زیر پرتو نوری نشان داده شده است که به سطح یک آینه تخت تابیده است. با توجه به قانون بازتاب نور، پرتو بازتاب را از هر آینه رسم کنید.

فعالیت صفحه ۱۳۱ علوم هشتم با جواب

الف) آزمایشی طراحی و اجرا کنید که به کمک آن بتوان نشان داد فاصله جسم از آینه تخت با فاصله تصویر از آینه برابر است.
جواب: دو شمع مشابه را در دو طرف شیشه ای روی میزی قرار دهید و پس از آنکه یکی از شمع ها را روشن کردید، از طرف شمع روشن به شیشه نگاه کنید. شمع خاموش و تصویر شمع روشن را در شیشه خواهد دید. در همین حال شمع روشن را جابجا کنید. با این کار تصویر آن جابه جا خواهد شد. این کار را آن قدر ادامه دهید که تصویر شمع روشن بر شمع خاموش منطبق شود. در این صورت در شیشه فقط یک شمع و آن هم شمع روشن دیده می شود. فاصله شمع روشن و شمع خاموش را تا شیشه اندازه بگیرید، می بینیم که فاصله آنها یکسان است
ب) برای دیدن اجسامی که پشت یک مانع قرار دارند از وسیله‌ای به نام پیرابین یا پیرامون‌نما استفاده می‌شود. شکل زیر طرحی ساده از یک پیرابین را نشان می‌دهد که شامل دو آینه تخت است که نسبت به یکدیگر موازی‌اند.
پس از چند بار بازتاب، پرتوهای نور به چشم ناظر می‌رسند؟ یک کاربرد پیرابین را نام ببرید.
جواب: پس از دوبار – در زیر دریایی ها و سنگر های دیده بانی

آزمایش کنید صفحه ۱۳۲ و ۱۳۳  علوم هشتم با جواب

هدف آزمایش: یافتن کانون آینه کاو
مواد و وسایل: آینه کاو و یک تکه مقوا یا ورقه کاغذ
روش اجرا
۱- آینه کاو را مقابل پرتوهای نور خورشید بگیرید.
۲- صفحه کاغذ را جلوی آینه جابه‌جا کنید تا لکه روشنی روی آن مشاهده کنید.
۳- صفحه کاغذ را به آرامی حرکت دهید تا لکه نورانی تشکیل شده روی صفحه کاغذ، به بیشترین درخشندگی و کوچک‌ترین اندازه ممکن برسد. در این حالت تصویر حقیقی خورشید روی سطح کاغذ و در کانون آینه کاو تشکیل شده است.
نتیجه گیری: هر گاه جسمی در بی‌نهایت دور باشد (مثل خورشید) در این حالت پرتوهایی که از جسم به آینه مقعر می‌رسند، تقریباً موازی‌اند و تصویر حقیقی روی کانون، کوچک‌تر از جسم و وارونه تشکیل می‌دهند.

آزمایش کنید صفحه ۱۳۴ علوم هشتم با جواب

هدف آزمایش: تشکیل تصویر حقیقی در آینه کاو
مواد و وسایل: آینه کاو، شمع، پرده
روش اجرا
۱- شمع روشنی را بین آینه و پرده قرار دهید.
۲- شمع را آن قدر به آینه نزدیک کنید تا تصویر مجازی شمع را در آینه ببینید؛ در این وضعیت شمع در فاصله کانونی آینه قرار دارد.
۳- اکنون شمع را به آرامی از آینه دور و به پرده نزدیک کنید. شمع را آن قدر جابه‌جا کنید تا تصویر واضحی از آن روی پرده تشکیل شود (شکل زیر). به این نصویر که روی پرده دیده می‌شود، تصویر حقیقی می‌گوییم.
۴- ویژگی‌های تصویر را در مقایسه با جسم بنویسید. 
جواب: وقتی جسم بعد از کانون آینه مقعر باشد تصویر حقیقی، بزرگ‌تر و وارونه تشکیل می‌شود.

فعالیت صفحه ۱۳۴ علوم هشتم با جواب

آینه کوژی را در برابر صورت خود بگیرید و آن را به آرامی به صورت خود دور و نزدیک کنید. با توجه به ویژگی‌های تصویر تشکیل شده در آینه، عبارت زیر را کامل کنید.
تصویر در آینه‌های کوژ، همواره …کوچک‌تر… از جسم، …مجازی… و …مستقیم… است.

فکر کنید صفحه ۱۳۵ علوم هشتم با جواب

آینه‌های اغلب در وسایل نقلیه استفاده می‌شوند؛ همچنین از این آینه‌ها در فروشگاه‌های بزرگ و پیچ تند جاده‌ها استفاده می‌شود (شکل زیر). به‌نظر شما کدام ویژگی آینه‌های کوژ سبب کاربرد آنها در این موارد می‌شود؟
جواب: میدان دید وسیع آینه کوژ باعث استفاده در این موارد است.