جواب کارگاه متن پژوهی درس ۱۴ فارسی دهم

جواب کارگاه متن پژوهی درس ۱۴ فارسی دهم

جواب کارگاه متن پژوهی درس چهاردهم فارسی دهم

جواب کارگاه متن پژوهی درس ۱۴ فارسی دهم

جواب کارگاه متن پژوهی درس چهاردهم فارسی دهم

گام به گام فارسی دهم / در بخش زیر جواب کارگاه متن پژوهی درس چهاردهم فارسی دهم را آماده کرده ایم. این بخش ها شامل قلمرو زبانی ، قلمرو ادبی و  قلمرو فکری میباشد درس چهاردهم : طوطی و بقال
جواب کارگاه متن پژوهی صفحه ۱۱۵ و ۱۱۶ فارسی دهم

جواب کارگاه متن پژوهی صفحه 15 و 16 فارسی دهم

جواب قلمرو زبانی صفحه ۱۱۵ فارسی دهم

۱ .معادل معنایی واژگان زیر را از متن درس بیابید.
پاسخ: ابر: میغ / آسوده: فارغ / چیره‌دست: حاذق / مردان کامل: ابدال

۲ .درباره کاربرد کلمه «را» در بیت زیر توضیح دهید.
هدیه‌ها می‌داد هر درویش را *** تا بیابد نطق مرغ خویش را
پاسخ: «را» در مصراع اول: در معنای «به» و حرف اضافه / «را» در مصراع دوم: در معنای «را» و نشانه مفعول

۳ .درباره تحوّل معنایی کلمه «سوداگران» توضیح دهید.
پاسخ: 
سوداگر ←معنای قدیم: تاجر، مشتری ، خریدار و فروشنده / معنای جدید: سودجو، منفعت طلب / معنای مجازی: خیال‌باف ، کسی که وسواس، خیال و مالیخولیا دارد. 

۴ .پسوند «وش» در کلمه «خواجه‌وش» به چه معناست؟ دو واژه دیگر که این پسوند را دارا باشند، بنویسید.
پاسخ:  «وش» در معنای «مانند» است؛ مانند: سایه وش ، پریوش ، مهوش ، حوروشجواب کارگاه متن پژوهی صفحه 15 و 16 فارسی دهم

جواب قلمرو ادبی صفحه ۱۱۵ فارسی دهم

۱ .کنایه‌ها را در بیت هشتم بیابید و مفهوم آنها را بنویسید.
ریش برمی کند و می گفت ای دریغ *** کافتاب نعمتم شد زیر میغ
پاسخ:  ریش بر‌کندن کنایه از ناراحتی و تاسف زیاد * زیر میغ رفتن آفتاب کنایه از: از دست دادن چیزی (محروم شدن از سخن گویی طوطی)

۲ .مؤثر‌ترین شیوه‌ای که مولوی در «مثنوی معنوی» از آن بهره می‌گیرد، «تمثیل» است. تمثیل به معنای «تشبیه کردن» و «مَثَل آوردن» است و در اصطلاح ادبی، آن است که شاعر یا نویسنده برای تأیید و تأکید بر سخن خویش، حکایت، داستان یا نمونه و مثالی را بیان کند تا مفاهیم ذهنی خود را آسانتر به خواننده انتقال دهد.
🔹‌ اکنون ارتباط محتوای این درس را با تمثیل به‌کار گرفته شده، توضیح دهید.
پاسخ:  در این درس قضاوت شتاب زده و نادرست، توجه به ظاهر و بی توجهی به باطن با استفاده از حکایت و تمثیل زیبایی طوطی و بقال مورد نقد و سرزنش قرار گرفته است.

۳.  از متن درس، نمونه‌هایی برای انواع جناس بیابید. (متن کامل در صفحه ۱۱۵ و ۱۱۶)
کار پاکان را قیاس از خود مگیر/ گر چه ماند در نبشتن شیر و شیر
← جناس همسان (تام)
دید پُرروغن دکان و جامه چرب/ بر سرش زد، گشت طوطی کَب ز ضرب
جناس ناهمسان (ناقص)جواب کارگاه متن پژوهی صفحه 15 و 16 فارسی دهم

جواب قلمرو فکری صفحه ۱۱۶ فارسی دهم

۱ .مولوی در بیت های زیر، بر چه مفهومی تأکید دارد؟
🔹 هر دو نی خوردند از یک آبخور *** این یکی خالی و آن پُر از شکر
🔹 دست کان لرزان بود از ارتعاش***  وانکه دستی تو بلرزانی ز جاش
🔹 هر دو جنبش آفریده حق، شناس*** لیک، نتوان کرد این، با آن قیاس
پاسخ:  شباهت های ظاهری هرچیز و هرکس دلیل بر یکسانی آن ها نیست پس نباید فقط با توجه به ظاهر قضاوت نمود.

۲ .با توجّه به بیت زیر:
جمله عالم زین سبب گمراه شد *** کم کسی ز ابدال حق آگاه شد
الف) مقصود از «ابدال» چه کسانی است؟ پاسخ: مردان کامل (اولیای الهی)
ب) از نظر شاعر، علّت گمراهی جمله عالم چیست؟ پاسخ: نشناختن مردان کامل به علت شباهت ظاهری و بی اعتنایی به باطن

۳ .مولوی در بیت زیر، آدمی را از چه چیزی برحذر می‌دارد؟
چون بسی ابلیس آدم روی هست *** پس به هر دستی نشاید داد دست
پاسخ: فریب انسان به ظاهر خوب اما شیطان صفت و بدجنس را نخوریم و شتاب زده با کسی دوستی و همکاری نکنیم و علاوه بر ظاهر به باطن نیز توجه کنیم. (از اعتماد کردن به اشخاص بر اساس ظاهرشان بر حذر می دارد.)

 

برای مشاهده سوالات و گام به گام کتاب‌های درسی خود، کافی است نام درس یا شماره صفحه مورد نظر را همراه با عبارت "همیار" در گوگل جستجو کنید.