جواب کارگاه متن پژوهی درس ۱۷ فارسی دهم - همیار آموزش

جواب کارگاه متن پژوهی درس هفدهم فارسی دهم

گام به گام فارسی دهم / در بخش زیر جواب کارگاه متن پژوهی درس هفدهم فارسی دهم را آماده کرده ایم. این بخش ها شامل قلمرو زبانی ، قلمرو ادبی و  قلمرو فکری میباشد
درس هفدهم : سپیده دم
جواب کارگاه متن پژوهی صفحه ۱۳۶ ، ۱۳۷ و ۱۳۸ فارسی دهم

جواب قلمرو زبانی صفحه ۱۳۶ فارسی دهم

۱ .به نمونه‌های زیر، توجّه کنید.
اکنون بر پایه نمونه های داده شده، نمودارهای زیر را کامل کنید.

الف) تناسب
عطر: رایحه ، بوی خوش ، خوشبو ، شمیم

ب) ترادف
کرامت: بزرگواری ، دهش ، بخشش

۲ .از میان موارد زیر، ترکیبهای وصفی و اضافی را جدا کنید؛ سپس، هسته هر یک را مشخّص نمایید.
ستاره غروب: ترکیب اضافی
سَرور آزادگان: ترکیب اضافی
مسافر دیرین: ترکیب وصفی
ماهی دریا: ترکیب اضافی
برترین حماسه: ترکیب وصفی

۳ .در مصراع زیر، نقش دستوری اجزای مشخّص شده را بنویسید.
«پس، درهای امید و روشنایی را به روی ما بگشای»
پاسخ: در: مفعول / امید : مضاف الیه / روی: متمم / ما: مضاف الیه

جواب قلمرو ادبی صفحه ۱۳۷ فارسی دهم

۱ .مصراع‌های زیر را با توجّه به آرایه‌های «تشخیص، کنایه و تشبیه» بررسی کنید.
🔹 ای چون سبزه بر آمده از دفتر روزگاران
پاسخ: چون سبزه: تشبیه * دفتر روزگاران: اضافه تشبیهی
🔹 ای کشتی‌های صیّادی که مقاومت پیشه کرده‌اید!
پاسخ:  تشخیص و استعاره
🔹 بگذار بوسه زنیم بر شمشیری که در دستان توست
پاسخ: بوسه زدن کنایه از محترم داشتن

۲ .کدام واژه مشخّص شده، «استعاره» به‌شمار می‌آید؟ مفهوم آن را بنویسید.
پاسخ:  «ای مسافر دیرین بر روی خار و درد/ ای چون ستاره، فروزان» خار استعاره از درد و رنج ، سختی

۳ .شاعر، «بارانها» و «فصلها» را در کدام مفاهیم نمادین به‌کار برده است؟
پاسخ:  نماد باران ها طراوت و شادابی و رویش / فصل ها نماد دگرگونی و پویایی

۴:کاربرد مناسب شبکه معنایی، در شعر و نثر، ضمن آنکه به تداعی معانی کمک می‌کند، سبب زیبایی و دلنشینی سخن می‌شود و آرایه «مراعات نظیر» را پدید می‌آورد؛ مثال: ابر و باد و مه و خورشید و فلک در کارند تا تو نانی به کف آری و به غفلت (سعدی)
🔹از متن درس، دو نمونه مراعات نظیر بیابید.
پاسخ: پاک و پاکیزه / ارجمند و توانا / نخل ، عنب و تاکستان

جواب قلمرو فکری صفحه ۱۳۷ و ۱۳۸ فارسی دهم

۱ .دریافت خود را از سروده زیر بنویسید.
«تو را جنوب نامیدم /……./ ای انقلاب زمین که با آسمانِ بَرین / پیوند خورده‌ای»
پاسخ: انقلاب سرزمین لبنان با انقلاب آسمانی حضرت مهدی (عج) پیوند دارد.

۲.در سروده زیر:
«ای سرزمینی کز خاکت / خوشه‌های گندم می‌روید / و پیامبران بر می‌خیزند»
الف: کدام سرزمین مورد خطاب است؟
پاسخ: جنوب لبنان
ب: مقصود شاعر از مصراع دوم و سوم چیست؟
پاسخ: دوام نسل مبارزان ، برکت و حاصلخیزی / مقدس بودن سرزمین لبنان و برانگیخته شدن پیامبران از این سرزمین

۳ .از متن درس، مصراعی را معادل معناییِ قسمت مشخّص شده بیابید.
«تو را سپیده‌دمی در انتظار زاده شدن / و پیکاری در اشتیاق شهادت نامیدم»
پاسخ: روستایی که با «صدر» ش، با سینه اش از شرافت خاک و کرامت انسان بودن دفاع کرد.

۴ .قبّانی در این بخش از شعرش بر چه نکته‌ای تأکید دارد؟
«ای که ردای حسین بر دوش داری / و خورشید کربال را در برداری …»
پاسخ: پیروی از راه حضرت امام حسین (ع) و ارادت و عشق به خاندان او