جواب فعالیت های درس ۴ تاریخ دوازدهم انسانی - همیار آموزش

جواب پرسش های نمونه درس چهارم تاریخ دوازدهم

گام به گام تاریخ دوازدهم انسانی / درس ۴: اوضاع اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی عصر قاجار

جواب فعالیت ۱ صفحه ۴۷ تاریخ دوازدهم

بحث و گفت وگو
به چند گروه ۳ تا ۵ نفره تقسیم شوید و درباره این موضوع که شناخت گروه‌های اجتماعی دوره قاجار از چه جهاتی در فهم تاریخی ما از این دوره اهمیت دارد، با یکدیگر بحث و گفت‌وگو کنید. سپس، نماینده هر گروه جمع‌بندی نظرات گروه را در کلاس ارائه دهد.
پاسخ: – میزان تأثیرگذاری این گروه‌ها در جامعه ایران عصر قاجار
– شناخت روابط اجتماعی طبقات با یکدیگر
– فهم دوره تاریخی انقلاب مشروطه
– نقش نیروهای خارجی در تحولات داخلی ایران

جواب فعالیت ۲ صفحه ۵۰ تا ۵۱ تاریخ دوازدهم

۱- برداشت شما از متن ۱ چیست؟ چه چیزی سبب خشنودی این انگلیسی شده است؟
پاسخ: نفوذ و حضور گسترده شرکت‌های اقتصادی انگلیسی و کالاهایشان در بازارهای ایران و ورشکستگی صنایع به خصوص صنایع دستی در ایران و بیکار شدن کارگران ایرانی.

۲- با بررسی دو متن، علت انحطاط و رکورد صنایع دستی ایران در دوره قاجار را تحلیل و ارزیابی کنید.
پاسخ: ورود بی رویه کالاهای خارجی به ایران باعث شد که اقتصاد سنتی ایران به دلیل عدم حمایت دولت از تولید کنندگان توان رقابت با کالاهای متنوع خارجی که وارد بازار ایران می شد را نداشته باشد که این امر ورشکستگی صنایع ایران را به دنبال داشت.

جواب فعالیت ۳ صفحه ۵۱ تاریخ دوازدهم

بحث و گفت‌وگو
به نظر شما، افزایش تولید در برخی از شاخه‌های کشاورزی و بی‌توجهی به تولید کافی غلات چه نتایجی می‌توانست داشته باشد؟
پاسخ: بر اساس متن، شرکت های انگلیسی در دوره قاجار با اخذ امتیازات سیاسی و اقتصادی توانستند صادرات خود به ایران را افزایش دهند ( زیاد شدن کالاهای انگلیسی در بازار ایران) که این امر باعث رکود و ورشکستگی صنایعی مانند نساجی و بیکاری کارگران ایرانی شد. انگلیسی ها از این وضعیت خشنود بودند زیرا بر بازار نساجی ایران تسلط یافتند و سود زیادی نصیب شرکت های انگلیس می شد

آیا میان افزایش تولید برخی محصولات کشاورزی با قحطی‌های پیاپی و کمبود مواد غذایی به ویژه نان در دوره قاجار ارتباطی وجود دارد؟ در این باره بحث و استدلال کنید.
پاسخ: بله. به دلیل تجاری شدن کشاورزی، به تولید محصولاتی توجه شد که سودآوری برای بازرگانان داشته باشد. این مسئله کشاورزی را از تولید محصولات غذایی اساسی و روزمره مورد نیاز مردم مانند گندم دور کرد. در نتیجه به تدریج کمبود آذوقه و قحطی در اجتماع شیوع یافت.

جواب فعالیت ۴ صفحه ۵۲ تاریخ دوازدهم

۱- به‌نظر شما مطالعه درباره غذاها چه نقشی در فهم تاریخ اجتماعی یک دوره می‌تواند داشته باشد؟
پاسخ: درک سطح زندگی مردم و توان مالی و قدرت خرید آنان، نگرش آنها نسبت به مسئله تغذیه، مناسبات اقتصادی میان مردم و نقش نیروهای تولید کننده، نوع نگاه دولت و حکام به مسائل کشاورزی و تجارت

۲- با مطالعه متن، برداشت خود را با دیگر دوستانتان در میان بگذارید و درباره نظرات خود بحث و گفت‌وگو کنید.
پاسخ: توجه به تنوع محصولات و نیازهای غذایی مردم و ترس از کمبود آذوقه در بین مردم و … .

جواب فعالیت ۵ صفحه ۵۴ تاریخ دوازدهم

فکر کنیم و پاسخ دهیم
به نظر شما چرا امیرکبیر دستور داد، استادان و معلمان مدرسه دارالفنون از کشورهایی غیر از روسیه و انگلستان (مانند فرانسه و اتریش) استخدام شوند؟
پاسخ: به علت ماهیت استعماری روس و انگلیس و مداخله آنان در ایران و صدماتی که به ایران وارد کرده بودند امیرکبیر در صدد بود تا نفوذ آن ها را در ایران محدود نماید و حوزه دانش را از نفوذ آنها در امان نگه دارد تا این کشورها از حوزه دانش برای نفوذ فرهنگی و سیاسی خود بهره نبرند و از سوی دیگر قصد داشت تا با استفاده از یک قدرت سوم در ایران بتواند در معادلات قدرت، موازنه مثبت به وجود آورد

جواب فعالیت ۶ صفحه ۵۸ تاریخ دوازدهم

۱- برداشت آزاد شما از متن چیست؟
پاسخ: نشان دهنده نبود آزادی های سیاسی برای مردم و آزادی و خودسری های ماموران دولت و سرکوب خشونت آمیز اعتراضات مردم است از سوی دیگر خود سپاه قاجار باعث ناامنی مردم شده بود و نارضایتی گسترده ای را در زمان محمد شاه قاجار را به دنبال داشت.

۲- هنرمندان پیام مظلومان و ستم مأموران حکومت را چگونه به گوش محمدشاه رساندند؟
پاسخ: در روز تفریح محمد شاه با نمایش هایی مانند بقال بازی و بیان طنز آلود بی عدالتی ها و بد رفتاری های کارگزاران حکومتی با مردم پیام خود را به شاه برسانند.

پرسش‌ها نمونه صفحه ۶۰ تاریخ دوازدهم

۱- وضعیت تجارت خارجی ایران را در دوره قاجار چگونه ارزیابی می‌کنید؟
پاسخ: از یک سو نفوذ اقتصاد سرمایه‌داری و بازرگانی کشورهای اروپایی و روسیه باعث رکود و ضعف اقتصاد داخلی ایران شده بود و بسیاری از صنایع داخلی را به ورشکستگی کشانده بود مانند صنایع نساجی و صنایع دستی و از طرف دیگر باعث شکوفایی بخشی از تجارت داخلی گردید که جنبه تجاری جهانی داشت مانند پنبه و یا صنعت فرش و … .

۲- نظام تولید در دوره قاجار بر چه محورهایی استوار بود؟
پاسخ: ۱- شیوه تولید سهم‌بری دهقانی روستاییان بی‌زمین اغلب با کار بروی اراضی مالکان گاه تا یک سوم محصول را به عنوان بهره مالکانه تحویل ارباب می‌دادند. بخشی نیز به عنوان مالیات به دولت پرداخته و بخشی نیز سهم خودشان می‌شد.
۲- شیوه تولید خرده کالایی دولتی و خصوصی (اقتصاد شهری)، کارگران و اصناف و تولیدکنندگان شهری در کارگاه‌ها و مراکز تولید شهری.
۳- شیوه تولید شبانکارگی (شبانی) یا ایلیاتی (ایلات و کوچ‌نشینان) نظیر تولید، گوشت، پوست، پشم، گلیم، فرش ایلاتی، لبنیات و … .

۳- تأثیر عناصر فرنگی را بر معماری عصر قاجار چگونه ارزیابی می‌کنید؟
پاسخ: ورود عناصر فرنگی باعث شد تا معماری ایرانی از حالت سنتی به درآید و با معماری جدید ترکیب و تلفیق شود بنابراین ما در دوره قاجار ترکیبی از معماری ایرانی و اروپایی داریم که در بناها به کار رفت و با عنوان بناهای «کارت پستالی» معروف شد. مانند کاخ شمس‌العماره واقع در مجموعه کاخ گلستان. همچنین بسیاری از بناهای این دوره به سبک معماری اروپایی ساخته شد. مانند: پست‌خانه، تلگراف‌خانه، تلفن‌خانه و بانک‌ها، دفاتر روزنامه‌ها، تماشا خانه‌ها … .

۴- هنر نگارگری در عصر قاجاریه چه وضعیتی داشت؟
پاسخ: سنت نگارگری ایرانی در دوره قاجار تحت تأثیر هنر نقاشی مدرن اروپایی قرار گرفت و سبک نوینی در نقاشی به وجود آمد و هنرمنذان و نقاشان بزرگی مانند کمال‌الملک پا به عرصه نهادند. اما بسیاری از هنرمندان سعی می‌نمودند همچنان سبک سنتی نگارگری ایرانی را حفظ کنند.

۵- علل رشد و ترقی صنعت فرش را در دوره قاجار بررسی کنید.
پاسخ: – ارزانی نیروی کار
– طرح و نقش‌های زیبا و متنوع
– هنرمندی و ظرافت بافندگان ایرانی
– تقاضای بازار جهانی
– سرمایه‌گذاری خارجی در تولید و تجارت.