جواب درس ۴ علوم پنجم ابتدایی؛ صفحه ۲۷، ۲۸، ۲۹، ۳۰، ۳۲، ۳۳، ۳۴ - همیار آموزش

جواب فعالیت های درس چهارم علوم پنجم دبستان

گام به گام علوم پنجم ابتدایی / درس ۴:: برگی از تاریخ زمین (فسیل)

جواب کاوشگری صفحه ۲۷ علوم پنجم ابتدایی

از اثر دست و پای یک جاندار چه چیزهایی می‌توان یاد گرفت؟
جواب: بزرگی جاندار ،نوع جاندار ، اندازه و شکل آن ، نوع حرکت ،نوع غذا و محیط زندگی

۱- مقداری گِل مجسمه‌سازی را در یک ظرف قرار دهید. سطح آن را با قاشق صاف کنید.
۲- دست خود را با کمی آب مرطوب کنید. کفِ دستتان را روی گِل بگذارید و فشار دهید. سپس دست خود را به آرامی بردارید. نمونه‌ی به دست آمده را کنار پنجره قرار دهید تا خشک شود.۳- با دقت به کف دست خود و اثر آن روی گِل نگاه کنید؛ چه چیزی مشاهده می‌کنید؟ 
جواب: اثر دستمان روی گل شبیه دستمان است.

۴- این بار، با ذره‌بین به دست خود و اثر آن نگاه کنید و بگویید چه چیزهای تازه‌ای مشاهده می‌کنید.
جواب: خطوط کف دست و خطوط بند انگشتان را مشاهده کردیم.

۵- طول هر یک از انگشتان خود را اندازه بگیرید و روی اثر انگشت خود بنویسید.

۶- دست شما و اثر دستتان چه شباهت‌ها و چه تفاوت‌هایی دارند؟ 
جواب: تعداد انگشتان، اندازه انگشتان و کف دست، شیارها و خطوط روی دستمان با اثر انگشتمان شبیه به هم هستند. دست ما نرم و انعطاف پذیر است اما اثر دستمان خشک و سخت است.

ویژگی‌های آنها را در جدول زیر بنویسید.

ویژگی های ظاهری
دست من	اثر دست من روی گِل
۱- ۵ انگشت دارد	۵ انگشت دارد
۲- خطوط و شیار عمیق	خطوط و شیار کم عمق
۳- طول انگشتان مشخص اند و با هم فرق دارند	طول انگشتان مشخص اند و با هم فرق دارند

۷- اثر دست خود را با اثر دست هم گروه‌های خود مقایسه کنید. چه تفاوت‌ها و شباهت‌هایی را مشاهده می‌کنید؟
جواب: ممکن است اندازه انگشت‌ها و کف دست با یکدیگر متفاوت باشد. اما از نظر شکل ظاهری و تعداد انگشتان به هم شبیه می‌باشند.

۸- این فعالیت را در منزل به کمک بزرگ‌ترها انجام دهید؛ اما این بار، پشت دست خود را روی گِل قرار دهید و اثر آن را بررسی کنید.
جواب: این اثر هم نشان میدهد ما ۵ انگشت داریم و طول آن ها را مشخص میکند و همچنین اثر ناخن هایمان روی پل را نشان میدهد.

– اثر دست یکی از دانش آموزان را به طور تصادفی انتخاب کنید. آیا می‌توانید مشخص کنید که این اثر به کدام دانش آموز تعلق دارد؟
جواب: بله ، با کلی دقت و مشاهده دست دانش آموزان و مقایسه دقیق با اثر به جا مانده از روی اندازه دست و انگشتان ، میتوان فهمید که اثر دست کدام دانش آموز است.

جواب فکر کنید صفحه ۲۹ علوم پنجم ابتدایی

در گذشته‌های خیلی دور، خزندگان بزرگی به نام دایناسورها روی زمین زندگی می‌کردند. این جانوران در حدود ۶۵ میلیون سال پیش از بین رفتند. تصویر زیر، اثر پای یک دایناسور را نشان می‌دهد. این اثر در معدن زغال سنگ کرمان یافت شده است؛ از آن چه اطلاعاتی می‌توان به دست آورد؟
جواب: این رد پا نشان دهنده حرکت دایناسورها در این منطقه است. و این موضوع نشان می‌دهد که احتمالا در این منطقه دایناسور زندگی میکرده است. همچنین این در پا بزرگیِ جانور را مشخص میکند ؛ اطلاعاتی از نحوه راه رفتن و تعداد انگشتان را در اختیار دیرینه شناسان می‌گذارد.

طول این رد پا تقریباً برابر با …۳۰… سانتی‌متر است.

جواب گفت‌و‌گو صفحه ۲۹ علوم پنجم ابتدایی

در این تصویر، اثر قسمتی از بدن انسان را می‌بینید. از این اثر، چه اطلاعاتی می‌توان به دست آورد؟ در این باره گفت‌وگو کنید.
جواب: از روی تصویر می‌۲توان فهمید اندازه پا و خطوط مشخص روی آن می تواند به سن حدودی فرد پی برد.

جواب کاوشگری صفحه ۳۰ و ۳۱ علوم پنجم ابتدایی

۱- یک لیوان یونولیتی (کاغذی) بردارید و سوراخ‌های ریزی در ته آن ایجاد کنید.
۲- یک قاشق خاک معمولی را در لیوان بریزید.
۳- یک قطعه‌ی باقی مانده از موجود زنده را انتخاب کنید و روی خاک داخل لیوان قرار دهید. سپس با یک قاشق از خاک معمولی، روی آن را بپوشانید.
۴- یک قاشق ماسه روی خاک داخل لیوان بریزید.
۵- قطعه‌ی دیگری از باقی مانده‌ی موجود زنده را بردارید و روی ماسه داخل لیوان قرار دهید. روی آن را هم با ماسه بپوشانید.
۶- حالا دو قاشق خاک رس هم در لیوان بریزید و نصف لیوان آب روی آن بریزید.
۷- لیوان را در کناری بگذارید تا خاک آن خشک شود.
۸- پس از چند روز، لیوان یونولیتی را مانند شکل با قیچی از کناره ببرید و لایه‌های خاک را از آن خارج کنید.
۹- لایه‌هایی را که می‌بینید، نقاشی کنید.
۱۰- با یک برس یا قاشقک، لایه‌های خاک را به دقت بکَِنید و باقی مانده‌ی موجود زنده‌ی درون آن را پیدا کنید (مواظب باشید باقی مانده‌ی جاندار از بین نرود).
۱۱- نقاشی خود را با کشیدن فسیل لایه‌ها، کامل کنید.
۱۲- مشاهده‌های خود را در جدول زیر بنویسید.

لایه های خاک	بقایای موجودات زنده وجود دارد ــ وجود ندارد	شکل بقایای موجودات زنده
بالا	ندارد	–
وسط	دارد	مشابه شکل بقایا
پایین	دارد	مشابه شکل بقایا

جواب گفت‌وگو صفحه ۳۲ علوم پنجم ابتدایی

شکل زیر نمونه‌ای از لایه‌های رسوبی زمین را نشان می‌دهد.
۱- در این تصویر، چند لایه می‌بینید؟ آنها را شماره‌گذاری کنید.
۲- در کدام لایه یا لایه‌ها، باقی مانده‌ی جانداری دیده نمی‌شود؟
جواب: لایه‌های ۳، ۸ و ۵

۳- باقی مانده‌ی جاندار در کدام لایه، قدیمی‌تر است؟ 
جواب: قدیمی ترین لایه پاایین ترین لایه است. لایه ۱

جواب گفت‌وگو صفحه ۳۳ علوم پنجم ابتدایی

در این تصویر‌ها مراحل تشکیل فسیل را می‌بینید. درباره‌ی چگونگی تشکیل این فسیل‌ها در گروه خود گفت‌وگو کنید.جواب: وقتی جانوران می‌میرند، قسمت‌های نرم بدن آن‌ها با گذشت زمان از بین می‌روند اما قسمت‌های سخت مانند استخوان‌ها و صدف‌ها از بین نمی‌روند با گذشت زمان و ته‌نشین شدن با گل و لای آب دریا در بین آن‌ها باقی می‌مانند وفسیل‌ها را تشکیل می‌دهند.

جواب فکر کنید صفحه ۳۳ علوم پنجم ابتدایی

تعداد حشره‌ها بیشتر از بقیه‌ی جانداران است. با وجود این، تعداد فسیل‌های حشره‌ها خیلی کمتر است. علت را توضیح دهید.
جواب: زیرا بدن حشرات اسکلت استخوانی ندارد و بدنشان زود تجزیه شده و از بین می رود.

جواب رمزگشایی صفحه ۳۳ علوم پنجم ابتدایی

جانوران برای به دست آوردن غذا، فرار از دشمن و… حرکت می‌کنند. ردّ پای آنها روی زمین‌های نرم و گل و لایی که از آن عبور می‌کنند، باقی می‌ماند. از این ردّ پاها چه اطّلاعاتی می‌توان به دست آورد؟
جواب: نوع جانور یعنی پرنده بوده یا پستاندار یا …، محل زندگی آن، نوع غذایش که گوشتخوار بوده یا گیاهخوار، بزرگی و کوچکی جثه ی حیوان، نحوه ی حرکت کردن آن، وزن جانور و …..

جواب گفت‌وگو صفحه ۳۴ علوم پنجم ابتدایی

در شکل زیر، رد پای چند جانور نشان داده شده است. آنها را به دقت بررسی کنید و پس از گفت‌وگو درباره‌ی پرسش‌های زیر، به آنها جواب دهید.

● در این شکل، چند نوع رد پا وجود دارد؟
جواب: چهار نوع به ترتیب:
۱- گاو
۲- عقاب
۳- گربه
۴- اردک
● چند ردپای پرنده را می‌بینید؟
جواب: رد پای شماره ۲ و ۴
● کدام ردپا مربوط به پرنده‌ای است که در کنار آب زندگی می‌کند؟
جواب: رد پای شماره ۴

جواب فکر کنید صفحه ۳۴ علوم پنجم ابتدایی

فسیل‌های زیر در سه منطقه‌ی متفاوت پیدا شده‌اند. با مطالعه‌ی این فسیل‌ها درباره‌ی گذشته‌ی این مناطق چه اطلاعاتی می‌توانیم به دست آوریم؟
جواب: اطلاعاتی درباره‌ی تغییرات آب و هوا، شکل و وضعیت خشکی ها و دریاهای زمین، محل دریا ها، نوع گیاهان و جانورانی که زمانی روی زمین زندگی می کرده و امروزه از بین رفته اند و نوع غذایشان، به دست می‌آید.

جواب جمع آوری اطلاعات صفحه ۳۴ علوم پنجم ابتدایی

در گروه خود درباره‌ی کاربردهای دیگر فسیل‌ها اطلاعات جمع آوری کنید و آن را به‌صورت تصویری گزارش دهید.
دانشمندان از فسیل ها می توانند به اطلاعاتی دست پیدا کنند 
– نوع گیاهان و جانورانی که در قدیم زندگی می کرده اند
– محل زندگی آن ها از نظر آب و هوا و خشکی یا دریا بودن
– نوع غذای جانوران از نوع دندان آنها (گوشت خوار – گیاه خوار)
– ساختمان بدن جانداران قدیمی که برخی ساختمان بدن ساده تری داشتند
– تغییرات آب و هوا

– وضعیت دریاها و خشکی ها در گذشته ( با بررسی فسیل ها دریافتند که آب و هوای زمین تغییر کرده است و شکل خشکی ها در گذشته به صورت امروزی نبوده است )

– نوع جانور ، نحوه حرکت ، اندازه جثه جانور
( دانشمندان از روی رد پا به نحوه ی حرکت جانور پی برده‌اند که هرچه رد پا عمیق تر بوده جانور سنگین تر و هرچه کم عمق تر بوده نشانه سبک وزنی و سرعت آن بوده است از روی رد پا به نوع جانور – وزن جانور – اندازه جانور از روی مساحت رد پا پی برده‌اند )

در بخش بالا از سایت همیار برای شما ، جواب درس ۴ علوم پنجم ابتدایی؛ صفحه ۲۷، ۲۸، ۲۹، ۳۰، ۳۲، ۳۳، ۳۴ را قرار دادیم پیشنهاد میشود برای بخش بعدی از جواب درس ۵ علوم کلاس پنجم و برای بخش قبلی از جواب درس سوم علوم پنجم استفاده نمایید. همچنین میتوانید از سوالات درس ۴ علوم پنجم نیز دیدن فرمایید.