جواب درس ۷ فارسی نهم؛ صفحه ۵۶، ۵۷ - همیار آموزش

خودارزیابی و فعالیت نوشتاری درس هفتم فارسی نهم

جواب فارسی نهم / درس ۷ :: پرتوِ اُمید

جواب خودارزیابی صفحه ۵۶ فارسی نهم

۱- چه چیزی پذیرش سختی‌ها را برای حافظ، آسان کرده است؟
جواب: امید به آینده بهتر، یکسان نبودن احوال روزگار، وجود رهبر آگاه، توکل به خدا، دعا و خواندن قرآن

۲- انسان عاقل در برابر حوادث و مشکلات زندگی، چگونه باید رفتار کند؟
جواب: هیچ‌گاه غم نمی‌خورد و امیدش را از دست نمی‌دهد و با توکل به خدا و نیایش پروردگارش به همراه تلاش و امید به خدا و خواندن قرآن بر مشکلات پیروز می‌شود.

۳- بیت زیر از سعدی با کدام یک از بیت‌های درس ارتباط بیشتری دارد؟

جواب: در بیابان گر به شوق کعبه خواهی زد قدم  /// سرزنش‌ها گر کند خار مغیلان غم مخور

جواب گفت‌وگو صفحه ۵۶ فارسی نهم

۱- غزلی دیگر از دیوان حافظ انتخاب کنید و درباره پیام‌های آن در کلاس، گفت‌وگو کنید.

نفس باد صبا مشک فشان خواهد شد◈◈◈ عالم پیر دگرباره جوان خواهد شد

ارغوان جام عقیقی به سمن خواهد داد◈◈◈ چشم نرگس به شقایق نگران خواهد شد

این تطاول که کشید از غم هجران بلبل◈◈◈ تا سرا پرده گل نعره زنان خواهد شد

گر ز مسجد به خرابات شدم خرده مگیر◈◈◈ مجلس وعظ دراز است و زمان خواهد شد

ای دل ار عشرت امروز به فردا فکنی◈◈◈ مایه نقد بقا را که ضمان خواهد شد

ماه شعبان منه از دست قدح کاین خورشید◈◈◈ از نظر تا شب عید رمضان خواهد شد

گل عزیز است غنیمت شمریدش صحبت◈◈◈ که به باغ آمد از این راه و از آن خواهد شد

مطربا مجلس انس است غزل خوان و سرود◈◈◈ چند گویی که چنین رفت و چنان خواهد شد

حافظ از بهر تو آمد سوی اقلیم وجود ◈◈◈ قدمی نه به وداعش که روان خواهد شد

مژده و بشارت درباره آمدن بهار و یادآوری اینکه بدانیم هر گل فرصت کمی برای زندگی دارد. همه گل‌‌ها با هم شکفته نمی‌‌شوند. بلکه به ترتیب شکفته می‌‌شوند. خدا نیز نعمت‌ها را با هم به انسان نمی‌دهد بلکه هر کدام را در زمان خودش می‌‌دهد. ما باید قدر عمر خود را بدانیم و از لحظه لحظه آن استفاده کنیم. شاعر در غزل به عزت گل اشاره می‌‌کند و دانستن قدر گل و با ارزش دانستن وقت را نیز توصیه می‌‌کند. رفتن به باغ و تماشای گل و بهار نیز توصیه دیگر شاعر است و در آخر بیان می‌کند که ای شنونده شعر و ای کسی که از خواندن و شنیدن غزل لذت می‌بری، بدان که خداوند حافظ را برای خاطر شما آفریده است، پس برای خداحافظی با او بیایید که رفتنی است. (تا هستیم قدر همدیگر را بدانیم و از احوال هم باخبر شویم، زیرا عمر خیلی سریع سپری می‌شود و روزی باید با این دنیا وداع کنیم.)

۲- چهار نمونه تخلّص از شاعران دیگر انتخاب کنید و بیت کامل آنها را در کلاس بخوانید.

خاقانی از آن گه که خبر یافت ز عشقت ◈◈◈ از بی‌خبری او به جهان رفت خبرها

سعدی نگفتمت که مرو در کمند عشق◈◈◈ تیر نظر بیفکند افراسیاب را

بیش از همه کس افتاد در دام غمت هاتف◈◈◈ امید کز این غم شاد تا روز پسین بادا

تا نگردد جذبه توفیق صائب دستگیر◈◈◈ از گل تعمیر، پای خود کشیدن مشکل است

جواب فعالیت‌های نوشتاری صفحه ۵۷ فارسی نهم

۱- واژگانی را که نشانه جمع دارند، مشخّص کنید و مفرد هر یک را بنویسید.
کنعان = ❌
گلستان = ❌
دودمان = ❌
احزان = جمع مکسّر حزن
پیروان = پیرو + ان
کشتیبان = ❌
پایان = ❌
آزادگان = آزاده + ان

۲- در بیت زیر، قافیه‌ها را مشخّص کنید و سه واژه هم قافیه با آنها بنویسید.

قافیه‌ها: دام و مقام
واژه‌های هم قافیه: رام، جام، خام، رهام، پدرام، زمام، نمام، شام، بام، گام، وام، نام، مشام و…

۳- بیت زیر، با کدام یک از بیت‌های درس، ارتباط معنایی دارد؟ دلیل ارتباط آن را بنویسید.

با بیت:
دور گردون، گر دو روزی بر مراد ما نرفت ◈◈◈ دائماً یکسان نباشد حال دوران، غم مخور
دلیل ارتباط:
حال دنیا یکسان نیست. گاهی به انسان نعمت می‌دهد، گاهی از انسان نعمت را می‌گیرد. هیچ کار خدا بدون حکمت و فلسفه نیست. حال و زندگی حضرت یوسف (ع) هم یکسان نبود. یکبار اسیر چاه شد، سپس به مصر برده شد و گرفتار زندان گشت، دیگر بار از زندان رهایی یافت و عزیز و حاکم مصر شد.

جواب درس ۷ فارسی نهم