سوالات درس دوازدهم تاریخ دهم انسانی با جواب - همیار آموزش

سوالات متن درس ۱۲ تاریخ دهم انسانی

سوالات متن تاریخ دهم / درس دوازدهم: جامعه و خانواده

۱ـ ویژگی های اقوام آریایی مهاجر به ایران را بنویسید؟
پاسخ: از قبیله های گوناگونی تشکیل میشود که از نظر تبار و زبان خویشاوند بودند و باورهای دینی مشترکی داشتند.

۲ـ قبایل آریایی پس از استقرار در مناطق مختلف ایران چه نوع جوامعی را به وجود آوردند؟
پاسخ: جوامع شبانی و روستایی.

۳ـ ساختار قبیله ای آریایی ها چگونه بود؟
پاسخ: هر قبیله شامل تعدادی طایفه بود و طایفه نیز خود به چند خانواده برگ تقسیم می شد.

۴ـ تقسیم بندی اجتماعی سه گانه قبایل آریایی را بر پایه‌ی شغل و پیشیه افراد بنویسد؟
پاسخ: در این تقسیم بندی افراد جامعه به سه قشر روحانیان. جنگ جویان و کشاورزان و شبانان تقسیم شده بودن.

۵ـ وجود قشر های سه گانه آریایی در آغاز معرف چه بود؟
پاسخ: معرف نوعی تقسیم کار و دسته بندی حرفه ای به شمار میرفت و بنظر نمیرسد که قشری بر قشر دیگر برتری و امتیاز خیلی خاصی داشته است.

۶ـ چه عواملی موجب ایجاد نابرابری های اقتصادی و اجتماعی و شکل گیری طبقات اجتماعی به معنای واقعی آن در بین قبایل آریایی شد؟
پاسخ: پس از ان که اقوام آریاییی حکومت تشکیل دادن سرزمین های مختلف را فتح کردند و به تدریج افراد و خاندان هایی که اداره‌ئ حکومت را برعهده داشتند به ثروت بیشتر و منزلت بالاتر دست یافتند. تمرکز قدرت و ثروت در نزد عده ای خاص موجب ایجاد نابرابری های اقتصادی و اجتماعی و شکل گیری طبقات اجتماعی به معنای واقعی ان شد.

۷ـ ایجاد نابرابری های اقتصادی و اجتماعی و شکل گیری طبقات اجتماعی بین قبایل آریاییی از چه زمانی آغاز شد؟
پاسخ: مادها.

۸ـ چرا در زمان هخامنشیان نابرابری های اجتماعی و اقتصادی میان گروه حاکم و مردم عادی افزایش یافت؟
پاسخ: به دلیل افزایش فتوحات و توسعه تشکیلات حکومتی.

۹ـ چگونه در زمان هخامنشیان طبقه ای از اشراف و بزرگان شکل گرفت؟
پاسخ: در دوران هخامنشیان اعضای خانواده های بزرگ که خانواده‌ی شاهی در راس آن ها قرار داشت از طرف پادشاه به سمت حکومت شهربی ها فرماندهی ارتش و سایر مناصب مهم حکومتی منصوب گردید. آنان دارایی های هنگفتی کسب کردند و صاحب زمینهای وسیع به ویژه در مناطق مفتوحه شدند

۱۰ـ چرا در زمان هخامنشیان قشر جنگ جویان نسبت به دو قشر دیگر(روحانیان و کشاورزان و شبانان) در جایگاه بالاتری قرار گرفت؟
پاسخ: به دلیل اهمیت فتوحات.

۱۱ـ به طور کلی جامعه ی ایران در دوران اشکانیان شامل چه گروه های بود؟
پاسخ: شامل گروه حاکم و توده های مردم عادی بود.

۱۲ـ اعضای گروه حاکم در دوران اشکانیان به چند دسته تقسیم میشدند؟
پاسخ: به دو دسته: ۱ در مرتبه اول اعضای خاندان های شاهی و دیگر خاندان های قدرتمند قدیمی بودند ۲ تودیه مردم شامل کشاورزان شبانان صاحبان حرف و صنایع و بازرگانان بودند.

۱۳ـ در دوران اشکانیان اعضای خاندان های شاهی و خاندان های قدرتمند قدیمی چه مناصبی را در اختیار داشتند؟
پاسخ: مهم ترین منصب های سیاسی  نظامی مانند حکومت مناطق مختلف کشور و فرماندهی سپاه و عضویت در مجلس ان زمان در اختیار داشتند.

۱۴ـ در دوران اشکانیان چه عاملی موجب گرد امدن شمار چشمگیری از اسران جنگی شده بود؟
پاسخ: جنگ های پی در پی با دشمنان خارجی.

۱۵ـ در دوران اشکانیان اسیران جنگی در چه فعالیت های به کار گرفته میشدند؟
پاسخ: در فعالیت های کشاورزی ساختمان سازی معادن شاهی و خدمات خانگی به کار گرفته میشدند.

۱۶ـ نظام طبقاتی جامعه ایران در عصر ساسانی تحت تاثیر چه عواملی گسترش یافت و تثبیت شد؟
پاسخ: عامل اول تاسیس حکومت مرکزی قدرت مندی بود که خاندان ساسانی با توسعه ی تشکیلات اداری و دیوانی به وجود اوردند عامل دوم رسمیت یافتن دین زرتشتی و افزایش نفوذ و اختیار موبدان بود.

۱۷ـ توسعه تشکیلات اداری و دیوانی در دوره ساسانیان باعث افزوده شدن کدام قشر به طبقات حاکم شد؟
پاسخ: دبیران

۱۸ـ نظام طبقاتی عصر ساسانی بر چه پایه هایی استوار بود؟
پاسخ: بر اصالت نسب و خون استوار بود. اشراف و بزرگان نسب و خون خود را برتر از نسب و خون مردم عادی میدانستند و برخورداری از امتیاز ویژه را حق مسلم خویش می شماردند.

۱۹ـ تحرک اجتماعی و ارتقا طبقاتی در دوره ساسانی چگونه بود؟
پاسخ: تحرک اجتماعی و رفتن از طبقه ای به طبقه دیگر ممنوع و یا دست کم بسیار دشوار بود.

۲۰ـ نظام اجتماعی ایران در دوره ساسانیان چه ویژگی هایی داشت؟
پاسخ: در این دوره نابرابری های اقتصادی و اجتماعی میان طبقه حاکم یعنی خاندان ساسانی و اشراف سیاسی نظامی و دینی وابسته به آن از یک سو و توده مردم عادی از سوی دیگر افزایش یافت. طبقه فرادست و حاکم در مقایسه با گذشته گسترش چشمگیری یافت و در دوران خود دارای مراتب و درجات متفاوت گردید.

۲۱ـ اعضای طبقه فرو دست و حاکم در دوره ساسانیان دارای چه امتیازی بود؟
پاسخ: صاحب مشاغل و مناصب عالی رتبه ی کشوری و لشکری و دارای زمین های فراوان بود. اشراف زادگان فقط به امور جنگی دیوانی ورشی های رزمی شکار و بزم می پرداختند و معمولا دیگر فعالیت ها را دور از شاه و مقام خویش می دانستند. زنان این طبقه با نوع لباس و زیورالات از دیگر زنان متمایز بودند.

۲۲ـ اعضای طبقه‌ی فرودست یا عامهی مردم در دوره ساسانیان به چه مشاغلی مشغول بودند؟
پاسخ: به طور موروثی به فعالیت های تولیدی و خدماتی مانند کشاورزی دامداری پیشه وری تجارت و امثال آن مشغول بودند و بار سنگین مالیات های گوناگون را بر دوش می کشیدند.

۲۳ـ چرا در دوران ساسانیان موبدان زرتشتی مدافع نابرابری های اجتماعی و امتیاز طبقه‌ی حاکم بودند؟
پاسخ: انان چنین وانمود می کردند که این تفاوت و امتیاز ها برای حفظ نظم و ثبات کشور لازم است و رفتن از طبقه ای به طبقه دیگر موجب فاسد شدن جامعه میشدند.

۲۴ـ جنبش مزوک چه پیامدهای در جامعه ساسانی برجای گذاشت؟
پاسخ: این جنبش پایه های نظامی طبقاتی ساسانی را به شدت لرزاند.

۲۵ـ کدام پادشاه ساسانی به اصلاح امور اجتماعی و اقتصادی ناشی از جنبش مزدک پرداخت؟
پاسخ: خسرو انوشیروان.

۲۶ـ نتایج اقدامات خسرو انوشیروان برای اصلاح امور اجتماعی و اقتصادی ناشی از جنبش مزدک چه بود؟
پاسخ: در نتیجه ی این اقدامات قدرت و نفوذ اشراف و نجبای درجه ی اول کاهش یافت و بر قدرت و نفوذ اشراف و نجبای درجه دوم افزوده شد.

۲۷ـ هسته ی اصلی جامعه ی آریایی نخست چه کسی بود؟
پاسخ: خانواده.

۲۸ـ ویژگی های خانواده های آریایی های نخست چه بود؟
پاسخ: ۱ـ در آغاز بسیار گسترده بود و شامل پدر و مادر فرزندان و نوادگان برادران و خواهران عروس و دامادان عمو زادگان دایی زادگان و خاله زادگان و بستگان دیگر می شد.
۲ـ در این خانواده سلطه پدر بر اعضای ان نامحدود بود.
۳ـ پدر هم قاضی و هم مجری اداب و رسوم دینی و نگهبانی اتش خانه به حساب می امد.
۴ـ مادر اگر چه اختیاراتی در حد و اندازه‌ی پدر نداشت اما بانوی خانه محسوب می شد و مورد احترام همه بود.
۵ـ در خانواده ی کهن ایران ازدواج درون گروهی بود و اعضای خانواده برای رفع نیازمندی های مشترک مصرف می شد.
۷ـ دارایی های خانواده که در اختیار پدر قرار داشت قابل تقسیم و یا انتقال نبود و پس از مرگ او در اختیار پسر ارشد به عنوان ریس جدید خانواده قرار می گرفت.

۲۹ـ خانواده‌ی گسترده تا چه زمانی تداوم داشت؟
پاسخ: هخامنشی.

۳۰ـ چرا خانواده آریایی پس از عهد هخامنش کوچک تر و محدود شد؟
پاسخ: پس از ان تحت تاثیر عوامل اقتصادی و اجتماعی به تدریج کوچک تر و محدود تر شد. همچنین با گسترش شهر ها مخصوصا در دوره‌ی ساسانیان بخشی از خانواده های روستایی به شهر مهاجرت کردند و در پیشه های گوناگونی اشتغال یافتند بدین گونه خانوادهی بزرگ با املاک و دارایی های مشترک به تدریج به خانواده های کوچک تر با اموال مستقل تجزیه شد.

۳۱ـ چگونه اختیارات و قدرت پدر در خانوادهی آریایی کاهش یافت؟
پاسخ: با توسعه ی تشکیلات قضایی و قشر روحانیان بخشی از اختیار پدر مانند قضاوت و اجرای مراسم و تشریفات دینی را بر عهد گرفتند.

۳۲ـ جایگاه و حقوق زنان به عنوان نیمی از جامعه در دوران باستان تحت تاثیر چه بود؟
پاسخ: تحت تاثیر اموزه های دین زرتشتی و فرهنگ عمومی قرار داشته است.

۳۳ـ براساس اوستا جایگاه زن در ایران باستان چگونه بود؟
پاسخ: در قسمت های از کتاب اوستا که منسوب به زرتشت است تفاوت چندانی میان مرد و زن وجود ندارد و شعار اصلی زرتشت یعنی گفتار نیک کردار نیک و پندار نیک به یکسانی برابرن و  به مرد توصیه شده است. تنها در بخشی هایی از اوستا که احتمالا در زمان ساسانیان توسط موبدان تدوین شده موقعیت اجتماعی زن پایین تر از مرد قرار میگیرد.

۳۴ـ دو خصلت و ویژگی زن خوب در ایین زرتشتی چیست؟
پاسخ: پارسایی و عفت.

۳۵ـ لوح های گلی کشف شده از تخت جمشید بیانگر چه مساِئلی در مورد زنان دور یه هخامنش است؟
پاسخ: بیانگر ان است که در زمان هخامشیان زن و مرد در کنار هم با حقوق برابر کار می کردند. تعدادی از کارکنان کار گاه های شاهی را زنان تشکیل می دادند و حتی مدیریت برخی از این کارگاه ها را بر عهده داشته اند و مردان زیر دست انان کار میکردند.

۳۶ ـ کدام یک از زنان در دوره‌ی ساسانی برتخت سلطنت نشستند؟
پاسخ: تنی چند از زنان خاندان شاهی مانند همسر یزگرد دوم و دو دختر خسرو پرویز به نام های پوران دخت و ازرمیدخت بر تخت سلطنت نشستند.

۳۷ ـ در اثار و متون دینی و حقوقی مربوط به دوره‌ی ساسانی و قرون نخستین اسلامی چه مطالب و گزارشهای در مورد حقوق اجتماعی و اقتصادی زنان آمده است؟
پاسخ: از جمله اینکه زن حق مالکیت و فعالیت اقتصادی داشت و میتوانست درآمد کسب کند و در اموال همسر خود شریک باشد. همچنین زن می توانست در دادگاه به سود خود اقامه ی دعوا کند.

جشن و سوگواری

۳۸ ـ جشن های بر گزار شده در ایران باستان ریشه در چه داشت؟
پاسخ: این جشن ها پیوند تنگاتنگی با باورهای دینی و زندگی سیاسی اجتماعی و اقتصادی مردم ایران به ویژه فعالیت های کشاورزی داشت.

۳۹ ـ ویژگی برجستهی جشن های باستانی چه بود؟
پاسخ: عبادت و شکر گزاری به در گاه خداوند بزرگ بود.

۴۰ ـ مشهور ترین جشن های ایران باستان را نام ببرید؟
پاسخ: گاهنبارها نوروز مهرگان و سده.

۴۱ ـ جشنهای گاهنبار ها چه بود؟
پاسخ: عبارت بود از شش جشن که به شکرانه ی آفریده شدن عناصر اصلی خلقت: آسمان آب زمین گیاه جانوران و انسان در شش وقت معین از ماه های سالی بر گزار می شد.

۴۲ ـ جشن نوروز به چه کسی نسبت داده میشود؟
پاسخ: به جمشید نخستین پادشاه افسانه ای ایران نسبت داده می شود.

۴۳ ـ بر گزاری جشن های گوناگون در ایران باستان چه پیامدی مثبتی برای مردم داشت؟
پاسخ: فرصتی برای مردم بود که ضمن شادی تفریح و معاشرت با یکدیگر وفاداری خود را به پادشاه ابراز کنند.

۴۴ ـ جشن های ایران باستان چه تاثیری بر جامعه داشت؟
پاسخ: تاثیر زیادی بر اتحاد، و تقویت هویت جمعی ایرانیان در طول تاریخ داشته است.

۴۵ ـ در مراسم سوگواری در گذشتگان در ایران باستان چه کارهایی صورت گرفت؟
پاسخ: ضمن خواندن دعای نیکی ای شخص از دنیا رفته را یاداوری می کردند.

۴۶ ـ چرا ایرانیان در برخی از جشن ها مراسم ویژه ای را برای آرامش ارواح پدران و مادرانشان برگزار میکردند؟
پاسخ: جهت احترام خاصی که برای آنها قایل بودند.

۴۷ـ ایرانیان باستان برای احترام به روح پدران و مادرانشان چه کار انجام دادند؟
پاسخ: در برخی جشن ها مراسم ویژه ای را برای آرامش ارواح پدران و مادران انجام می دادند

💖 برای حمایت از همیار کلیک کنید.💖

در بخش بالا از سایت همیار برای شما ، سوالات درس دوازدهم تاریخ دهم انسانی با جواب را قرار دادیم پیشنهاد میشود برای بخش بعدی از سوالات متن درس سیزدهم تاریخ دهم و برای بخش قبلی از سوالات درس ۱۱ تاریخ دهم انسانی استفاده نمایید.