سوالات درس چهارم اقتصاد دهم انسانی - همیار آموزش

سوالات متن درس ۴ اقتصاد دهم

سوالات متن اقتصاد دهم درس چهارم :: مرز امکانات تولید

« طرح مسئله» …
۱- یکی از الگو هایی که می‌‌توانیم با آن ، کاربرد اصول (انتخاب کسب و کار) را در انتخاب بهینه تمرین کنیم چیست؟
الگوی مرز امکانات تولید

« الگو های اقتصادی » 

۲- منظور از الگو چیست؟ مثال بزنید.
پاسخ: الگو نمایشی ساده از واقعیتی پیچیده است.
*مثلاً نقشه راه ها یک الگو‌ست؛ زیرا جزئیات از جمله ساختمان ها، درختان و دست اندازها را نشان نمی دهد. نقشه فقط راه های اصلی و فرعی را نشان می دهد تا شما بدون درگیر شدن در جزئیات غیر لازم، بتوانید از جایی که هستید به جایی که می خواهید، بروید .
* الگوی آناتومی بدن انسان که در زیست شناسی استفاده می‌شود هم یک الگو‌ست تا به ساده ترین شکل ممکن بخش های مختلف بدن انسان و نحوه ارتباط آنها را نشان دهد.

۳- الگو در علم اقتصاد، چه نقشی می‌تواند داشته باشد؟ توضیح دهید.
پاسخ: در اقتصاد الگو هایی وجود دارد که بسیاری از جزئیات دنیای واقعی را رها می‌کند تا به ما کمک کند بر آنچه اهمیت دارد، متمرکز شویم. الگوی مرز امکانات تولید یکی از این الگو های اقتصادی است که اجازه می دهد تا درک بهتری از بده – بستان های یک کشور در استفاده از منابع کمیاب پیدا کنید.

۴- الگوی ……….. یکی از الگو های اقتصادی است که اجازه می دهد تا درک بهتری از بده – بستان های یک کشور در استفاده از منابع کمیاب پیدا کنید.
پاسخ: مرز امکانات تولید

« الگوی مرز امکانات تولید » .
۵- منظور از مرز امکانات تولید چیست؟ مثال بزنید.
پاسخ: مرز امکانات تولید مرزی است بین آنچه یک کسب و کار (همانند یک شرکت تولیدی) با استفاده از منابع موجود و در دسترسش می‌تواند تولید کند و آنچه نمی‌تواند.
**مثلاً تصور کنید شرکتی راه اندازی کرده‌اید که فقط پنیر و ماست تولید می‌کند. جدول صفحه ۳۷ مقادیر مختلفی از پنیر و ماست را که شرکت شما در هفته می‌تواند تولید کند، نشان می دهد. روشن است که اگر همه منابع کمیاب فقط برای تولید پنیر به کار رود حداکثر ۱۰۰۰ بسته پنیر در هفته تولید می‌شود و البته دیگر امکان تولید ماست وجود نخواهد داشت (نقطه الف) . در مقابل، اگر همه منابع شما صرف تولید ماست شود، در مجموع ۵۰۰ سطل تولید می‌شود و پنیری تولید نمی‌گردد (نقطه و) . مابقی نقاط نیز نشان می دهد که منابع کمیاب بین تولید این دو کالا تقسیم شده است ، به طوری که در نقطه ب بیشتر منابع به تولید پنیر اختصاص یافته و در نقطه ه- بیشتر صرف تولید ماست شده است، به خطی که از اتصال این نقاط به دست می‌‌آید، مرز امکانات تولید گفته می‌شود و نشان دهنده حداکثر امکان تولید شرکت شما با منابع موجود است.

۶- با توجه به اطلاعات جدول زیر نقاط روی نمودار را تحلیل کنید.
نقطه الف: اگر شرکت همه منابع کمیاب خود را برای تولید پنیر به کار رود حداکثر ۱۰۰۰ بسته پنیر تولید می‌شود و البته دیگر امکان تولید ماست وجود نخواهد.

نقطه و: اگر شرکت همه منابع کمیاب خود را صرف تولید ماست کند، در مجموع ۵۰۰ سطل تولید می‌شود اما امکان تولید پنیر وجود نخواهد داشت.
در نقطه ب بیشتر منابع به تولید پنیر اختصاص یافته (یعنی ۹۰۰ بسته پنیر و ۱۰۰ سطل ماست) و در نقطه ه- بیشتر منابع صرف
تولید ماست شده است. (یعنی۳۰۰ بسته پنیر و ۴۰۰ سطل ماست)
نقطه ج و نقطه د: نقاط کارا محسوب می‌شوند چون در این نقاط بهترین تخصیص منابع، برای تولید پنیر و ماست صورت گرفته
است.
نقطه ز: این نقطه ناکارا است چون شرکت از منابع کمیاب خود بیشترین استفاده را نکرده است و این نقطه زیر مرز امکانات تولید قرار دارد.

نقطه ح: این نقطه غیرقابل دستیابی است زیرا منابع کافی برای تولید در این نقطه وجود ندارد یعنی شرکت با توجه به منابع کمیاب خود قادر به تولید همزمان ۸۰۰ بسته پنیر و ۴۰۰ سطل ماست نخواهد بود.

۷- آیا مرز امکانات تولید، درسطح یک کشور هم برای تولیدات وجود دارد؟ توضیح دهید.
پاسخ: توجه به این امر درباره یک کشور هم وجود دارد. کشورها باید تصمیم بگیرند که منابع کمیاب خود را چگونه میان تولید کالا ها اختصاص دهند. البته هر کشور صرفاً دو کالا تولید نمی‌کند ، اما کار کردن با یک الگوی واقعی که شامل هزاران کالا و خدمات است، بسیار دشوار است و از این رو می‌توان تولیدات یک کشور را همچون تولیدات یک شرکت، به صورت ساده با دو کالا نشان داد.

« هزینه فرصت اجتماع » 

۸- با ذکر یک مثال هزینه فرصت اجتماع را توضیح دهید؟
پاسخ: جمله «چیزی به نام ناهار مجانی وجود ندارد » . در اقتصاد برای اشاره به بعضی از مدارس که در گذشته ناهار رایگان به دانش آموزان می دادند، استفاده می‌شود. ناهاری که حتی اگر برای دانش آموزان رایگان باشد، برای جامعه رایگان نیست. تولید غذا به منابع نیاز دارد. از این منابع می‌توان برای تولید چیزهای دیگری استفاده کرد. بنا براین برای داشتن «ناهار رایگان» باید بپذیریم که از بعضی کالا ها یا خدمات دیگر کمتر داشته باشیم. حتی کالا هایی که برای افراد «رایگان» است، معمولاً برای تولیدشان زمان صرف می‌شود و هزینه فرصتی برای جامعه دارد.

۹- …………… به ما اجازه می دهد تا هزینه فرصت یک شرکت یا یک کشور را زمانی که بیش از یک کالا تولید می‌کند، مجسم کنیم.
پاسخ: مرز امکانات تولید

۱۰- با توجه به اطلاعات جدول زیر، هزینه فرصت تولید ۱۵۰ بسته پنیر بیشتر در نقطه «ج» را با استفاده از مرز امکانات تولید بررسی کنید

پاسخ: فرض کنید شرکتی در نقطه ج شروع به تولید ۷۵۰ بسته پنیر و ۲۰۰ سطل ماست می‌کند. هزینه فرصت تولید ۱۵۰ بسته پنیر بیشتر چقدر است؟ برای تولید پنیرِ بیشتر نیاز است که شرکت به سمت چپ و بالا در طول مرز امکانات تولید جا به جا شود، یعنی در این حالت از نقطه ج به نقطه ب برویم. در نقطه ب، تولیدات شرکت ۹۰۰ بسته پنیر است؛ یعنی ۱۵۰ بسته بیشتر از تولیدات در نقطه ج است. همچنین شرکت ۱۰۰ ، سطل ماست در نقطه ب تولید می‌کند که ۱۰۰ عدد کمتر از تولید ماست در نقطه ج است. بنا براین هزینه فرصت ۱۵۰ بسته پنیرِ بیشتر ۱۰۰ ، سطل ماست است. به این دلیل که برای تولید ۱۵۰ بسته پنیرِ بیشتر، شرکت باید از تولید ۱۰۰ سطل ماست، صرفِ نظر کند .
مرز امکانات تولید نشان می دهد که برای داشتن پنیرِ بیشتر، شرکت تولیدی ما باید از مقداری ماست صرف نظر کند. ماست های از دست رفته، هزینه فرصت پنیر بیشتر است.

« کارایی وناکارایی » 

۱۱- تلاش برای به دست آوردن کارایی به چه معناست؟ مثال بزنید.
پاسخ: تلاش برای به دست آوردن کارایی به معنای یافتن موقعیت هایی برای پیشرفت است.
**فرض کنید شما در تیم ورزشی دو و میدانی مدرسه عضو هستید و تخصص اصلی شما دوی ۱۵۰۰ متر است. دوستتان هم در تیم عضو است و در مسابقه به همان سرعت شما می دود؛ ولی دوی ۱۰۰ متر و ۱۵۰۰ متر برایش فرقی نمی‌کند، چون در هر دو رکورد مناسبی دارد. اگر مربی، شما را برای دوی ۱۰۰ متر و دوستتان را برای دوی ۱۵۰۰ متر انتخاب کند، باعث ناراحتی شما می‌شود. با عوض کردن موقعیت ها، شما وضعیت بهتری پیدا می‌کنید و دوستتان نیز مشکلی نخواهد داشت.

۱۲- در چه صورت اقتصاد یک شرکت یا کشور کاراست؟
پاسخ: اگر یک شرکت یا یک کشور، هر فرصتی را برای استفاده بهتر از منابع به کار گیرد، بدون آنکه وضع دیگران بدتر شود، اقتصاد آن شرکت یا کشور کاراست؛ یعنی شرکت یا کشور از منابع موجود خود، بیشترین استفاده را می برد. در این صورت حداقل بیش از یک کالا یا خدمت می‌توان در دسترس مردم قرار داد؛ بدون آنکه کالا ها یا خدمات دیگر کاهش پیدا کنند

۱۳- با توجه به نمودار زیر نقاط «الف» «د» «ج» و «ب» را تحلیل کنید.
فرض کنید ارائه دهندگان دسترسی به اینترنت در یک کشور، دو کارگر را برای ارتباط هر خانه با سرویس اینترنت می فرستند. با اینکه یک کارگر می‌توانست کار را به همان سرعت انجام دهد! در این صورت تولید در این کشور ناکارا خواهد بود. در مقابل، اگر شرکت ها روش کاراتر ارسال یک کارگر را اتخاذ می کردند، کارگر کمتری در این صنعت نیاز می شد و کشور می‌توانست با آن کارگر، تولیداتش در کالا ها و خدمات دیگر را گسترش دهد.

در شکل بالا دلیل آن را می‌توانید ببینید. در این شکل، یک کشور از تمام منابعش استفاده می‌کند تا یکی از این دو را تولید کند: اتصالات اینترنت یا تی‌‌شرت.
نقطه الف: اگر دو کارگر به طور همزمان برای اتصال اینترنت به کار گرفته شوند ۵۰۰، خانه به اینترنت متصل می‌شود. و اگر دو کارگر به طور همزمان برای تولید تی‌‌شرت به کار گرفته شوند ۱۰۰۰، تی‌‌شرت تولید می‌شود. نقطه الف در زیر مرز امکانات تولید قرار دارد. نقاطی که در زیر مرز امکانات تولید (یا درون منحنی) قرار دارند، ناکاراست و نشان می دهد اقتصاد از بیشترین منابعش استفاده نکرده است.
نقطه د: اگر دو کارگر به طور جداگانه برای اتصال اینترنت به خانه های مختلف فرستاده شوند، اقتصاد کشور از نقطه الف به نقطه د جا به جا می‌شود. یعنی خانه های بیشتری به اینترنت متصل می‌شوند . «۱۰۰۰عدد تی‌‌شرت تولید می‌شود وتقریبا۱۰۰۰ خانه به اینترنت متصل می‌شود»
نقطه ب: اگر از دو کارگر، یکی برای اتصال اینترنت فرستاده شود و دیگری برای تولید تی‌‌شرت به کار گرفته شود، اقتصاد کشور از نقطه الف به نقطه ب انتقال می یابد. یعنی تعداد بیشتری تی‌‌شرت تولید می‌شود. « ۱۸۰۰ عدد تی‌‌شرت تولید می شود و۵۰۰ خانه به اینترنت متصل می‌شود»
نقطه ج: کارگر دوم می‌تواند در هر دو صنعت به کار گرفته شود. به این صورت که نیمی از روز را به اتصال کابل اینترنت بپردازد و نیمی دیگر از روز را در کارگاه تولید تی‌‌شرت کار کند. در این صورت اقتصاد کشور از نقطه الف به نقطه ج حرکت می‌کند. یعنی هم تعداد بیشتری تی‌‌شرت تولید می‌شود و هم خانه های بیشتری به اینترنت وصل می‌شوند . « ۱۴۰۰ عددتی‌شرت تولید می‌شود و ۸۰۰ خانه به اینترنت متصل می‌شود»
**نقاطی که در زیر مرز امکانات تولید یعنی درون منحنی تولید قرار دارند، نقاط ناکارا نامیده می‌شوند . مانند نقطه الف نقاط ب، ج، د نقاط کارا نامیده می‌شوند . زیرا بیانگراین است که اقتصاد کشور از منابع خود بیشترین و بهترین استقاده را برای تولید کالا و خدمات داشته است.
نقاطی که خارج از مرز امکانات تولید (بیرون منحنی) ، نقاط غیر قابل دستیابی هستند. زیرا اقتصاد کشور منابع کافی برای تولید در این سطح را ندارد .

۱۴- در چه صورت اقتصاد یک شرکت یا کشور ناکارا خواهد بود؟ مثال بزنید.
پاسخ: اگر یک شرکت یا یک کشور، از همه منابعش در تولید استفاده نکند و تولیداتش در زیر مرز امکانات تولید قرار داشته باشد اقتصاد این
شرکت یاکشور نا کارا خواهد بود.
**مثلاً فرض کنید ارائه دهندگان دسترسی به اینترنت در یک کشور، دو کارگر را برای ارتباط هر خانه با سرویس اینترنت می فرستند. با اینکه یک کارگر می‌توانست کار را به همان سرعت انجام دهد! در این صورت تولید در این کشور ناکارا خواهد بود. در مقابل، اگر شرکت ها روش کاراتر ارسال یک کارگر را اتخاذ می کردند، کارگر کمتری در این صنعت نیاز می شد و کشور می‌توانست با آن کارگر، تولیداتش در کالا ها و خدمات دیگر را گسترش دهد.

۱۵- کدام نقاط در منحنی مرز امکانات تولید ناکارامی‌باشند؟
پاسخ: نقاطی که در زیر مرز امکانات تولید قرار دارند. نقاطی هستند که تولید در آن ها ناکاراست. هر نقطه در زیر مرز امکانات تولید، نشان دهنده این است که اقتصاد از بیشترین منابعش استفاده نکرده است.

۱۶- نقاط خارج از مرز امکانات تولید چگونه می‌باشند؟
پاسخ: ناحیه خارج از مرز فقط نقاطی هستند که کشور می‌تواند آرزوی رسیدن به آنها را داشته باشد. این نقاط با فرض ثابت ماندن منابع کشور، غیرقابل دستیابی هستند زیرا کشور منابع کافی برای تولید در آن سطح را ندارد