سوالات درس ۸ جغرافیا یازدهم با جواب - همیار آموزش

سوالات متن درس هشتم جغرافیا یازدهم انسانی

سوالات جغرافیا یازدهم / درس ۸
۱- منظور از تجارت (بازرگانی) چیست؟
پاسخ: تجارت، خرید و فروش کالاها و خدماتی است که نیازها یا خواسته های ما را برآورده می کنند.

۲- تجارت و داد و ستد کالاها و خدمات چگونه صورت می گیرد؟
پاسخ: ممکن است در داخل مرزهای یک کشور و بین بخش های مختلف آن جریان داشته باشد و یا بین یک کشور و کشورهای دیگر صورت بگیرد.

۳- چرا امروزه هیچ کشوری خودکفا و بی نیاز از مبادله با سایر نواحی جهان نیست؟
پاسخ: زیرا از نظر منابع و مواد خام و کالاهای صنعتی به کشورهای دیگر نیاز دارند.

۴- منظور از اقتصاد جهانی چیست؟
پاسخ: تجارت بین المللی کالاها و خدمات است که بر مبنای ارزش یک پول معین صورت می گیرد.

۵- با ذکر مثال بنویسید چگونه ما در زندگی روزانه با اقتصاد جهانی سر و کار داریم؟
پاسخ: برای مثال، برخی کالاهایی که ما مصرف می کنیم در کارخانه هایی در مناطق دور دست خارج از کشور تولید شده و به دست ما رسیده و یا ممکن است مواد خام به کار رفته در آن ها یا ابزارآلات و ماشین های کارخانه ی تولیدکننده ی آن از خارج از کشور تهیه شده باشند. از سوی دیگر، کشور ما محصولاتی مانند نفت، مواد پتروشیمی، قالی و خشک بار به کشورهای دیگر صادر می کند. افزای یا کاهش قیمت این محصولات در بازارهای جهانی بر روی اقتصاد و زندگی ما تاثیر می گذارد.

۶- در گذشته های دور، تجارت بیش تر در سطحی صورت می گرفت؟
پاسخ: سطح محلی .

۷- در گذشته چگونه مبادله ی کالاها در نواحی دور دست گسترش یافت؟
پاسخ: به تدریج، با ایجاد راه ها و کاروان سراها و استفاده از چارپایان و کاروان ها

۸- در گذشته با ساخت چه وسیله ای میزان مبادلات تجاری بین نواحی مختلف افزایش یافت؟
پاسخ: با پیشرفت هایی که در ساخت کشتی ها حاصل شد.

۹- بزرگ ترین شبکه ی داد و ستد جهانی که تا قرن پانزدهم میلادی شکل گرفت چه بود؟
پاسخ: شبکه ی راه های به هم پیوسته ی جاده ی ابریشم.

۱۰- شبکه ی راه های ابریشم چه محدوده ای را در بر می گرفت؟
پاسخ: از طریق مسیری طولانی، شرق و غرب جهان آن روز را، از چین در شرق آسیا تا اروپا در کنار دریای مدیترانه، در بر می گرفت.

۱۱- با ورود به عصر اکتشافات جغرافیایی و پیشرفت در دریانوردی چه تغییراتی در تجارت جهانی صورت گرفت؟
پاسخ: در قرن های پانزدهم و شانزدهم میلادی، اروپائیان به سرزمین هایی نو در امریکا و اقیانوسیه دست یافتند و با تصرف بخش هایی از آسیا، افریقا و امریکای جنوبی و ایجاد مستعمرات، به استخراج و غارت منابع طبیعی آن ها پرداختند.

۱۲- انقلاب صنعتی چه تاقیری بر اقتصاد گذاشت؟
پاسخ: از قرن هجدهم، با وقوع انقلاب صنعتی، استعمار گری اروپایی ها در جهان گستر یافت. در این دوره، کارخانه های انگلستان و دیگر کشورهای اروپایی برای تولید کالاهای صنعتی به مواد اولیه و خام نیاز داشتند و استعمار گران اروپایی با تسلط بر نواحی مختلف جهان، منابع و مواد اولیه ی گران بها مانند طلا و الماس، نفت، چوب و دیگر مواد معدنی را به کشورهای خود سرازیر کردند.

۱۳- نمونه هایی از استعمارگری اروپاییان در کشورهای مختلف جهان را بنویسید؟
پاسخ: ۱ – کشور وسیعی مانند هند مدت چند قرن، مستعمره ی انگلستان بود
۲ – کشور کوچکی چون هلند، سال ها سرزمین وسیع و زرخیز اندونزی را در سیطره خود گرفته بود
۳- کشور بلژیک سال ها کنگو را غار و چپاول کرد
۴- الجزایر سال ها مستعمره فرانسه بود.

۱۴- چگونه کشورهای استعمارگر در نواحی جهان که رسما مستعمره ی آن ها نبودند امتیازاتی به نفع خود می گرفتند؟
پاسخ: از طریق فشار بر حکومت ها یا دخالت های نظامی.

۱۵- عامل مهم رشد سریع کشورهای اروپایی چه بود؟
پاسخ: ثروت رایگان و ارزان مستعمرات بود.

۱۶- دوره ی استعمار کهن چگونه به پایان رسید؟
پاسخ: پس از جنگ های جهانی اول و دوم، نهضت های استقلال طلبانه در کشورهای مستعمره بیش تر شد و به تدریج، کشورهای مستعمره به استقلال دست یافتند و به عضویت سازمان ملل متحد درآمدند.

۱۷- پس از جنگ جهانی دوم کشورهای جهان به چه گروه هایی تقسیم شدند؟
پاسخ: کشورهای جهان به دو بلوک غرب (کشورهای سرمایه داری امریکا و اروپای غربی) و بلوک شرق (کشورهای کمونیستی شوروی سابق، چین و اروپای شرقی) تقسیم شدند.

۱۸- کدام رویداد ها خسارت های زیادی به کشورهای سرمایه داری صنعتی زد؟
پاسخ: جنگ های جهانی اول و دوم.

۱۹- چرا کشورهای سرمایه داری صنعتی و در راس آن ها امریکا بعد از جنگ جهانی دوم وارد مرحله ی تازه ای شدند؟
پاسخ: برای بهره برداری از منابع سرزمین های دیگر و هم چنین جلوگیری از گسترش کمونیسم، وارد مرحله ی تازه ای شدند.

۲۰- در مرحله ی صدور سرمایه – علاوه بر صدور کالا – کشورهای سرمایه داری صنعتی چه اقداماتی انجام دادند؟
پاسخ: علاوه بر وارد کردن فشارهای سیاسی به در حکومت ها، به سرمایه گذاری و ایجاد کارخانه های مونتاژ در دیگر نقاط جهان و بهره کشی از آن ها اقدام کردند.

۲۱- مرحله ی صدور سرمایه کشورهایی که از نظر علم و فناوری صنعتی عقب مانده بودند چه وضعیتی داشتند؟
پاسخ: هم چنان به فروش منابع و مواد اولیه و خام، و خرید و واردات کالاهای کارخانه ای از کشورهای پیشرفته ی صنعتی ادامه دادند.

۲۲- مهم ترین ویژگی مرحله ی صدور سرمایه چه بود؟
پاسخ: گسترش شرکت های چند ملیتی بود.

۲۳- ویژگی های شرکت های چند ملیتی را بنویسید؟
پاسخ: ۱ – شعبه ی اصلی این شرکت ها در کشورهای پیشرفته ی صنعتی (مادر) است و طراحی و فناوری علمی اصلی تولید در کشور مادر صورت می گیرد
۲- شرکت های چند ملیتی شعبه هایی نظیر کارخانه های مونتاژ یا شرکت های وابسته در کشورهای دیگر ایجاد می کنند تا بتوانند کالاها و خدمات خود را در آن کشورها تولید کنند و به فروش برسانند.

۲۴- در هفتاد سال اخیر کدام کشورها به شکل قابل توجهی در دیگر مناطق جهان، سرمایه گذاری کرده اند؟
پاسخ: صنایع و بانک های ایالات متحده ی امریکا ، اروپای غربی و ژاپن

۲۵- ایالات متحده ی امریکا برای تشویق شرکت های خود به سرمایه گذاری در خارج از کشور چه اقدامی انجام داد؟
پاسخ: به آن ها کمک های مالی و حمایتی کرده است.

۲۶- چرا شرکت های چند ملیتی به سرمایه گذاری در کشورهای دیگر علاقه مندند؟
پاسخ: زیرا از این طریق به امتیازا زیادی دست پیدا می کنند.

۲۷- شرکت های چند ملیتی با سرمایه گذاری در کشورهای دیگر به چه امتیازاتی دست پیدا می کنند؟
پاسخ: ۱ – با احداث کارخانه یا شرکت در کشورهای دیگر از منابع طبیعی آن نواحی استفاده می کنند
۲ – از نیروی کار ارزان قیمت این نواحی برخوردار می شوند
۳- چون در کشورهای کم تر توسعه یافته ی صنعتی ، نظام مالیاتی و بیمه ی کارگران و قوانین و مقررات زیست محیطی، چندان جدی و سخت نیست، فعالیت شرکت های چند ملیتی در این گونه کشورها ،  آسان تر و ارزان تر تمام می شود.

۲۸- شرکت های چند ملیتی به دنبال چه چیزی هستند؟
پاسخ: به دنبال افزای فروش و سود خود هستند و به منافع کشورهای میزبان چندان توجهی ندارند.

۲۹- چگونه وابستگی نواحی به کشورهای توسعه یافته ی صنعتی بیش تر می شود؟
پاسخ: این شرکت ها گاه انحصار تولید یک کالا را در دست می گیرند و کارخانه های داخلی کشورها را از دور رقابت، خارج می کنند و موجب ورشکستگی آن ها می شوند.

۳۰- نواحی از نظر نوع غالب مبادلات اقتصادی به چند گروه اصلی تقسیم می شوند؟
پاسخ: ۱ – کشورهایی که اقتصاد آن ها به طور عمده مبتنی بر تولید و صدور مواد اولیه و خام و منابع انرژی و معدنی است
۲- کشورهایی که اقتصاد و درآمد آن ها به طور عمده مبتنی بر تولید و صدور انواع کالاهای کارخانه ای و صنعتی هم راه با فناوری های پیشرفته و نوین است.

۳۱- ویژگی های کشورهایی که اقتصاد آن ها به طور عمده مبتنی بر تولید و صدور مواد اولیه و خام و منابع انرژی و معدنی چیست؟
پاسخ: ۱ – اقتصاد آن ها در برابر نوسانات قیمت در بازارهای جهانی آسیب پذیری زیادی دارد
۲ -کاهش قیمت خرید محصولات آن ها می تواند شوک های عظیمی به اقتصادشان وارد کند
۳- در این نوع اقتصاد، حمایت از بخش های تولیدی داخلی ضعیف است و واردات گسترش زیادی دارد.

۳۲- سازمان اوپک برای چه هدفی به وجود آمد؟
پاسخ: برخی کشورهای صادر کننده ی نفت و گاز برای دفاع از منافع خود و جلوگیری از آسیب پذیری ناشی از کاهش قیمت نفت در بازار جهانی، با یک دیگر متحد شده و سازمان «اوپک» را به وجود آورده اند.

۳۳- شاخص توسعه ی انسانی چیست؟
پاسخ: یکی از ملاک های سنجش و مقایسه ی کشورها در زمینه ی نابرابری اقتصادی است.

۳۴- شاخص توسعه ی انسانی چه عوامل را در بر می گیرد؟
پاسخ: ۱ – درآمد و رفاه
۲ -امید به زندگی یا متوسط طول عمر
۳- سواد و آموزش.

۳۵- درآمد و رفاه به عنوان یکی از عوامل شاخص توسعه ی انسانی چه جنبه ای دارد؟
پاسخ: جنبه ی اقتصادی .

۳۶- نابرابری اقتصادی در کجا جلوه گر می شود؟
پاسخ: در فضای جغرافیایی.

۳۷- چکونه نابرابری اقتصادی در در فضای جغرافیایی جلوه گر می شود؟
پاسخ: چون منابع و امکانات و خدمات به طور عادلانه توزیع نمی شوند، نابرابری را می توان در سطح زمین و فضایی که انسان ها در آن زندگی می کنند، مشاهده کرد.

۳۸- در نتیجه ی نابرابری اقتصادی چه ناحیه هایی به وجود می آید؟
پاسخ: ناحیه هایی که از نظر امکانات و تسهیلات و چشم اندازهای جغرافیایی با یکدیگر تفاوت دارند.

۳۹- منظور از مرکز – پیرامون در نظام سرمایه داری جهانی چیست؟
پاسخ: در نظام سرمایه داری جهانی، بر اساس روابط و مبادله ی نابرابری که بین نواحی پدید آمده است، برخی نواحی نقش «مرکز» یافته و بر سایر نواحی غالب و مسلط شده اند. برخی نواحی نیز نقش «پیرامون» دارند که به لحاظ اقتصادی به مرکز وابسته اند.

۴۰- بر اساس نظریه ی مرکز – پیرامون، مرکز چه اقدامی انجام می دهد؟
پاسخ: مرکز، پیرامون را استثمار می کند و بر آن سیطره اقتصادی دارد.

۴۱- منظور از کشورهای مرکز چیست؟
پاسخ: منظور از مرکز، کانون های سلطه ی اقتصادی بر جهان است. کشورهای توسعه یافته ی صنعتی که از نظر در آمد و ثروت بالاترین موقعیت را دارند، مرکز نامیده می شوند.

۴۲- ویژگی های کشورهای مرکز را بنویسید؟
پاسخ: ۱ – این کشورها مانند یک قطب آهن ربا عمل می کنند و بخش عمده ای از سود و ثروت جهان را دریافت و جذب می کنند
۲- آن ها حتی به صدور سرمایه، یعنی سرمایه گذاری در دیگر نواحی جهان می پردازند.
۳- برخورداری از صنایع نو و خدمات پیشرفته ، فناوری بالا و نیروی ماهر و متخصص
۴- زیر ساخت های مناسب برای توسعه ی اقتصادی مانند حمل و نقل پیشرفته و سطح بالای زندگی و رفاه اجتماعی.
۵- کشورهای مرکز، مواد خام را با قیمت ارزان تر از کشورهای پیرامون به دست می آورند و کالاهای ساخته شده ی صنعتی را با سود بیش تر به آن ها می فروشند.
۶- کشورهای مرکز از طریق سرمایه گذاری یا شرکت های چند ملیتی از نیروی کار ارزان قیمت کشورهای پیرامون استفاده می کنند
-٧ کشور های مرکز گاهی با روش های مختلف افراد با استعداد و متخصص یا به اصطلاح، مغزهای متفکر را نیز از کشورهای پیرامون به خود جذب می کنند. در حالی که کشورهای برامون هزینه های تحصیل و رشد این افراد را پرداخته اند.

۴۳-  کدام کشورها جزء کشورهای مرکز هستند؟
پاسخ: کشورهای امریکای شمالی، اروپای غربی، ژابن و استرالیا .

۴۴- ویژگی های کشورهای پیرامون را بنویسید؟
پاسخ: ١- کشورهای پیرامون عمدتاً تولید کننده وصادر کننده ی مواد اولیه و خام اند.
٢- این کشورها از نظر توسعه‌ی صنعتی و فناوری های نوین در سطح پایین تری قرار دارند
۳- این کشورها که به واردات کالاهای صنعتی از مرکز وابسته اند، بازار خوبی نیز برای
تولیدات آن ها هستند و بنابراین، سود هنکفتی نصیب کشورهای مرکز می کنند.
۴- با کمبود نیروی کار ماهر و متخصص و زیرساخت ها و تجهیزات لازم برای توسعه ی صنعتی مواجه هستند.

۴۵- نمونه هایی از کشورهای پیرامون در قاره های آسیا، افریقا و امریکای لاتین را نام ببرید؟
پاسخ: کشورهای افغانستان، بنگلادش، مراکش، نامبیا، برو و نیکاراکوئه.

۴۶- جایگاه کشورها به عنوان مرکز و پیرامون در طول زمان چگونه است؟
پاسخ: ثابت نیست و ممکن است تغییر کند.

.۴٧ منظور از کشورهای نیمه پیرامون چه کشورهایی هستند؟
پاسخ: کشورهابی هستند که بین مرکز و پیرامون قرار گرفته اند.

۴۸- ویژگی های کشورهای نیمه پیرامون را بنویسید؟
پاسخ: ١ -این کشورها از نظر اقتصادی از کشورهای پیرامون قوی ترند اما هنوز از نظر قدرت اقتصادی به کشورهای مرکز نرسیده اند
٢ -این کشورها بین کشورهای مرکز و پیرامون نقش واسطه بازی می کنند و ساختار اقتصادی و اجتماعی آن ها دچار تغییرات و تحولات صنعتی و فناورانه شده است.

۴۹- چند کشور نیمه پیرامون را نام ببرید؟
پاسخ: چین، کره ی جنوبی و سنگاپور.

۵۰- منظور از موازنه ی تجاری مثبت چیست وجه نتیجه ای دارد؟
پاسخ: اگر ارزش صادرات یک کشور بیش تراز واردات آن باشد، موازنه ی تجاری مثبت است و آن کشور می تواند از راه سودی که به دست می آورد، استانداردهای زندگی و رفاه را در کشور خود بهبود بخشد.

۵۱- منظور از موازنه ی تجاری منفی چیست و چه نتیجه ای دارد؟
پاسخ: اگر ارزش واردات بیش تر از صادرات باشد، موازنه، منفی است که به آن کسری تجاری می گویند و برای اقتصاد کشور نامطلوب است.

۵۲- کشورها برای کاهش تأثیرات منفی تجارت خارجی (صادرات و واردات) بر صنایع و اقتصاد خود و رونق و توسعه ی اقتصادی چه کارهابی انجام می دهند؟
پاسخ: ۱- وضع تعرفه های گمرگی و مالیات بر کالاهای وارداتی
٢ -محدود یا ممنوع کردن واردات برخی کالاها در دوره های زمانی خاص
۳- تشکیل اتحادیه های اقتصادی – تجاری منطقه ای
۴ -ایجاد مناطق آزاد تجاری.

۵۳- اتحادیه های اقتصادی -تجاری منطقه ای (ناحیه ای) میان چه کشورهایی شکل می گیرد؟ 
پاسخ: همسایه.

۵۴- کشورهای عضو اتحادیه های اقتصادی – تجاری منطقه ای، چه اهدافی را دنبال می کنند؟
پاسخ: کشورهای عضو این اتحادیه ها براساس موافقت نامه ها بی که امضا می کنند، سعی می کنند مالیات ها و تعرفه های گمرکی را بین خودشان کاهش دهند یا بردارند تا تجارت بین کشورهای منطقه، افزایش یابد و به رونق و توسعه ی اقتصادی کشورها کمک شود.

۵۵- نمونه هایی از اتحادیه های اقتصادی منطقه ای را نام ببرید؟
پاسخ: اِکو، آسه آن و نَفتا .

۵۶- ایران عضو کدام اتحادیه اقتصادی – تجاری منطقه ای است؟ چند عضو این اتحادیه را نام ببرید. دو هدف این اتحادیه را بنویسید. 
پاسخ: اکو،
اعضای آن:
ایران، افغانستان، ترکیه، پاکستان، قزاقستان، ترکمنستان، آذربایجان و ازبکستان و تاجیکستان.
اهداف آن:
حذف تدریجی موانع تجاری در منطقه و برنامه ی توسعه حمل و نقل و ارتباطات بین کشورهای عضو

۵۷- کدام هدف در همه ی اتحادیه های اقتصادی تجاری، مشترک است؟
پاسخ: برداشته شدن موانع تجاری و پایین آوردن تعرفه ها

۵۸- چه عواملی موجب می شود که این کشورها با یک دیگر اتحادیه ی اقتصادی – تجاری منطقه ای تشکیل بدهند؟
پاسخ: نزدیکی از نظر جغرافیایی (همسایگی)،
مشترکات تاریخی، فرهنگی و مذهبی، موقعیت گذرگانی مشترک، اشتراکات منابع معدنی و محصولات کشاورزی و…

۵۹- آیا اتحادیه های اتحادیه های اقتصادی – تجاری منطقه ای فقط اهداف اقتصادی دارند؟
پاسخ: خیر، ممکن است همکاری های تجاری، فرهنگی، زیست محیطی و گردش گری نیز داشته باشند

۶۰- مناطق آزاد تجاری چه مناطقی هتند؟
پاسخ: مناطقی هستند که در اصل برای توسعه ی صادرات یک کشور و رونق اقتصادی آن ایجاد می شوند

۶۱ ویژگی های مناطق آزاد تجاری را بنویسید؟
پاسخ: در این مناطق، تولید کنندگان و بازرگانان می توانند بدون پرداخت حقوق و عوارض گمرکی یا معافیت های مالیاتی، به صادرات و واردات و انبار داری کالاها بپردازند. به طور کلی در این مناطق، مقررات و قوانین اقتصادی ویژه و متفاوت با دیگر نواحی سرزمین  وجود دارد.

۶۲- چرا برخی صاحب نظران معتقدند که همه ی مناطق آزاد در رسیدن به اهداف خود موفق نبوده اند؟
پاسخ: زیرا در برخی کشورها به پایگاه واردات تبدیل شده اند و نتوانسته اند به توسعه ی اقتصادی کمک کنند.

۶۳- مناطق آزاد تجاری اغلب در کجا ایجاد می شوند؟
پاسخ: در مجاورت بنادر مهم ایجاد می شوند.

۶۴- چند نمونه از مناطق آزاد تجاری ایران را نام ببرید؟
پاسخ: منطقه ی قشم، منطقه ی کیش و منطقه ی آزاد تجاری – صنعتی انزلی.

۶۵- چرا در بین روش های مختلف حمل و نقل (زمینی، هوایی و دریایی)، حمل و نقل دریایی جایگاه ویژه و ممتازی دارد؟
پاسخ: زیرا که حدود ۹۰ درصد تجارت جهانی از نظر وزن کالاهایی که جا به جا می شوند، از طریق حمل و نقل دریایی و توسط کشتی ها صورت می گیرد.

۶۶- چرا حمل و نقل دریایی بر دیگر شیوه های حمل و نقل برتری دارد؟
پاسخ: به دلیل پایین تر بودن هزینه ها با وجود وزن زیاد کالاهای جا به جا شده و نیز قابلیت جا به جایی کالا تا مسافت های دور دست.

۶۷- امروزه بیش تر مبادلات اقتصادی کشورها در حمل و نقل دریای چگونه انجام می گیرد؟
پاسخ: از طریق انواع کشتی های فله بر (که غلات، زغال، سنگ آهن، سیمان و … حمل می کنند)، کشتی های کانتینری، کشتی های نفت کش و شناور های تانکر حمل کننده ی گاز انجام می گیرد.

۶۸- در حمل و نقل دریای کالاها چگونه تخلیه و توزیع می شوند؟
پاسخ: کشتی های بزرگ کالاها را در بندر های اصلی و بزرگ تخلیه می کنند. این کالاها توسط کشتی ها و شناور های کوچک تر در بنادر فرعی کشورها توزیع می شوند.

۶۹- چه موقع می توان گفت که یک منطقه ی آزاد تجاری در دست یابی به اهداف خود موفق بوده است؟
پاسخ: هر زمان مناطق آزاد بتوانند به پایگاهی برای صادرات کالا تبدیل شوند و به رشد و توسعه ی اقتصادی کشور کمک نمایند در دست یابی به اهداف خود موفق بوده اند.

۷۰- آیا کشورهای محصور در خشکی نیز از تجارت و حمل و نقل دریایی بهره مند می شوند و به آن نیاز دارند؟ چطور؟
پاسخ: بله. کشورهای محصور در خشکی به تجارت و حمل و نقل دریایی دسترسی ندارند ولی به آن نیاز دارند. کشورهای محاط در خشکی می توانند از طریق کشورهای حائل (کشورهای ساحلی) در صورت موافقت آن ها از طریق ترانزیت ریلی و بزرگراه ها به حمل و نقل و تجارت دریایی دسترسی پیدا کنند.

در بخش بالا از سایت همیار برای شما ، سوالات درس ۸ جغرافیا یازدهم با جواب را قرار دادیم پیشنهاد میشود برای بخش بعدی از سوالات درس ۹ جغرافیا یازدهم و برای بخش قبلی از سوالات متن درس هفتم جغرافیا یازدهم انسانی استفاده نمایید.