حل و پاسخ صفحه ۱۰۲ شیمی یازدهم در این مطلب، در میان تارنما‌ها صفحه ۱۰۲ شیمی یازدهم را برای رشته‌های ریاضی و تجربی ارائه کرده ایم. / جواب فصل سوم شیمی یازدهم /
در میان تارنما‌ها صفحه ۱۰۲ شیمی یازدهم
با مراجعه به منابع اینترنتی معتبر دربارۀ نام و ویژگی‌های برخی پوشاک اقوام ایرانی اطلاعاتی جمع آوری و به کلاس گزارش کنید.
جواب:
لباس اقوام ایرانی به‌تنهایی می‌تواند جاذبه‌ای برای گردشگری باشد. لباس‌هایی که هر کدام داستان خود را دارند و برخی از آن‌ها آرام‌آرام فراموش می‌شوند و جایشان را به زمختی جین می‌دهند. این روزها که بحث گردشگری خلاق مطرح است، خوب است یکی از مهم‌ترین ابزارهای رسیدن به آن نیز احیا شود. در این نوع گردشگری، گردشگران در نقش شهروند به کشورها سفر می‌کنند و هدفشان زندگی با مردمان آن منطقه برای آشنایی با فرهنگ و رسومشان است. این سبک در حالی بسیار مورد توجه قرار گرفته که ایران روزبه‌روز از چنین جاذبه‌هایی دورتر می‌شود. اگر در بازارهای قزوین، کاشان و شیراز قدم بزنید، اثری از لباس‌های رنگین این مناطق در پوشش مردم نمی‌بینید و این هشداری برای آینده گردشگری ایران است.
گیلان؛ آوازه جهانی برای لباس گیلانی
لباس محلی گیلان از زیباترین لباس‌های ایرانی است، آن‌قدر که آوازه‌اش جهانی شده و حتی به بازی‌های المپیک راه یافته است. در این میان، لباس زنان گیلک خوش‌رنگ‌ونگار است و دل هر گردشگری را می‌رباید. لباس زنان روستایی گیلان با طرح‌های شاد و پرنقش‌ونگار قاسم‌آبادی، دیلمانی، تالشی و دامن‌های بلند چین‌دار، قدمتی ۴۰۰۰ ساله دارد. روسری و سربند (لچک)، پیراهن یا جُمّه، جلیقه، کت، الجاقبا، دامن، شلیته، شلوار و چادر کمر از بخش‌های اصلی لباس محلی زنان گیلان است. «الجاقبا» پوششی دوخته‌شده از مخمل یا پارچه چادرشب است که پوشش زنان در کوهستان‌های شرقی و قاسم‌آباد بوده است.
چادر کمر، پوششی است که بانوان گیلانی آن را به کمر می‌بندند. بانوان ساکن جلگه به آن «کمردبد» می‌گویند. همچنین در گویش محلی به چادرشب «چارشو» گفته می‌شود و رنگ اصلی زمینه آن معمولاً قرمز است.
خراسان شمالی؛ در جستجوی البسه قدیم
لباس‌های محلی مردم خراسان شمالی با تنوع چشمگیر رنگ و طرح، علاوه بر اینکه پوششی اسلامی و کامل برای زنان و مردان است، چون بیشتر از زیبایی‌های طبیعت و رنگ‌های شاد فصل بهار الهام گرفته‌اند، آرامش روحی و روانی استفاده‌کنندگان را نیز به همراه دارند. البسه زنان و دختران کرمانج این استان اغلب شامل پنج بخش یاشار یا اغلب (چارقد)، کراس (بلوز)، شیلوار (دامن)، جلیقه و شلیته است.
لباس مردان کرمانج شامل عرق‌چین، لاو، لچگ و غیره است که مانند پوشاک بانوان دارای رنگ‌های شاد و برگرفته از طبیعت است. هرچند به‌سختی می‌توان چنین پوششی را در شهرهای این استان دید، اما هنوز خانوارهایی هستند که لباس برایشان اهمیت گذشته را دارد. پس اگر گذرتان به این منطقه از ایران افتاد، یافتن چنین لباس‌هایی در این منطقه کار سختی نخواهد بود.
همدان؛ «سرکی» به سر، «آجیده» به پا
لباس اهالی همدان از سرپوش تا کفش میان مردان و زنان تفاوت چندانی ندارد. بافت پارچه و کفش‌ها، به‌ویژه گیوه، پیش از ورود اجناس خارجی یا کارخانه‌ای در روستاها و آبادی‌های این استان رایج بوده است. ناگفته نماند گیوه‌های ملایر که به آن «آجیده» می‌گویند، شهرت بسیاری در این منطقه دارد. پوشاک زنان این منطقه نیز شامل چارقد، تن‌پوش و پاپوش است. در مناطق کردنشین این استان مثل تویسرکان و اسدآباد، چارقد را «سرکی» می‌نامند و از جنس متقال، نجمه، اطلسی و ابریشم تهیه می‌کنند. امروزه از روبند کمتر استفاده می‌شود، اما در گذشته بسیار متداول بوده است. تن‌پوش دیگر زنان این منطقه تومبال یا «پاتول» است که زنان آن را زیر دامن‌های چین‌دار کوتاهی به نام «شوال قری» یا «قرقره تومبان» می‌پوشند.
ترکمن؛ لباسی به رنگ یاقوت
ترکمن‌های مانه و سملقان نیز بخشی از خراسان شمالی هستند، اما آن‌ها شاید از معدود اقوام ایرانی باشند که هنوز با همان شکل و شمایل پیشین لباس می‌پوشند. پوشش بانوان و مردان ترکمن خراسان شمالی با استفاده از ابریشم و پشم گوسفندان تهیه می‌شود و بیشتر شامل چاوک، کولته، چلپی و یلک است.
چاوک، لباسی شبیه مانتوهای امروزی است که پارچه‌اش از ابریشم قرمز رنگ بوده و آستر زیر پارچه در حاشیه‌ها و سرآستین‌ها سوزن‌دوزی دارد. چلپی، زیباترین لباس سوزن‌دوزی ترکمن و از جنس ابریشم است که با تنوع و ظرافت خاص در مراسم ازدواج به عروس پوشانده می‌شود. یلک هم تنها لباسی است که با زیورآلات و سکه تزئین شده و بر سر می‌اندازند و جنس آن نیز از ابریشم است.
«دون» نام لباس محلی مردان ترکمن است که جنس آن از ابریشم قرمز تیره با راه‌راه مشکی است و نوع سوزن‌دوزی آن، قیطان‌دوزی نام دارد که با عرض دو سانتی‌متر و به رنگ مشکی و قرمز در کناره‌ها و سرآستین لباس دوخته می‌شود.
کردستان؛ لباسی هم‌رنگ با طبیعت
کردها طی قرن‌های متمادی پیوند عاطفی، عقیدتی و سنتی عمیقی با لباس محلی خود برقرار کرده‌اند و علاقه زیادی به حفظ و نگهداری لباس سنتی‌شان که نشانگر هویت فرهنگی آن‌هاست، دارند. لباس و پوشاک کردها از تنوع و غنای فوق‌العاده‌ای برخوردار است.
یکی از ویژگی‌های لباس کردی این است که هرگز یک‌رنگ و تیره نیست، بلکه همیشه با ترکیب رنگ‌های مختلف، نگاه‌ها را به خود جلب می‌کند و انسان را به این باور می‌رساند که تمام عناصر طبیعت و محیط پیرامون، از جمله مرغزارهای سرسبز، گل‌های رنگارنگ، سپیدی برف‌ها، آسمان صاف و آبی، و سیلاب‌های خروشان در این تنوع رنگ تأثیر مهمی داشته‌اند.
هرچند پوشاک نواحی مختلف کردستان مانند اورامان، سقز، بانه، گروس، سنندج، مریوان و غیره متفاوت است، اما از نظر پوشش کامل بدن، همه با هم یکسان هستند.
فارس؛ لباسی که می‌تواند برند باشد
لباس‌های محلی استان فارس از زیباترین جاذبه‌های فرهنگی سراسر ایران است. یکی از نمونه‌های لباس محلی و سنتی مردم این استان، لباس عشایر است؛ لباسی که شاید برای گردشگری ایران مانند یک برند معروف ظرفیت تبلیغاتی داشته باشد. هنوز هم در عکس‌ها و تصاویر سیاحان خارجی در ایران می‌توان لباس‌های عشایر را یافت و این نشان می‌دهد که لباس‌ها تا چه حد می‌توانند در بازتاب فرهنگ ایران مؤثر باشند. پوشاک زنان عشایر شامل کلاهک، آرخالق، تنبان، پاپوش، روسری، پیراهن و دامن (قر) است که بیشتر در رنگ‌های شاد و متنوع و الهام‌گرفته از طبیعت تهیه می‌شود. پوشاک مردان عشایر نیز شامل کلاه، پیراهن، آرخالق، شال کمر، چقه و کپنک است. لباس عروس‌ها در جنوب فارس توسط زنان هنرمند شهر اوز تهیه می‌شود که به آن خوس‌بافی می‌گویند و رونق خوبی دارد.
کهگیلویه و بویراحمد؛ جلوه‌گری رنگ در زاگرس
لباس محلی زنان کهگیلویه و بویراحمد، جلوه‌گری رنگ‌ها بر دامنه زاگرس است. پوششی سرشار از رنگ‌ها و پارچه‌های زیبا که شمایلی شگفت‌انگیز به زنان این استان بخشیده است. جالب اینکه پایبندی به استفاده از لباس محلی حتی میان زنان شهرنشین این استان، علاوه بر زنان روستایی و عشایری، دیده می‌شود و با قدم زدن در خیابان‌های شهرهایی مانند یاسوج، سی‌سخت، گچساران و غیره این موضوع به‌خوبی مشاهده می‌شود. در پایین لباس‌های زنان بویراحمدی، شیارهای بسیار زیبا و قیمتی دوخته می‌شود که این رسم در زمان هخامنشیان نیز رایج بوده است. لباس زنان از گران‌ترین پارچه‌ها تهیه و به‌صورت بسیار زیبا طراحی شده است.
- hamyar
- hamyar.in/?p=46093