جواب صفحه ۵ شیمی دوازدهم - همیار آموزش

جواب با هم بیندیشیم صفحه ۵ شیمی دوازدهم

جواب فصل اول شیمی دوازدهم /

۱- چربی ها، مخلوطی از اسیدهای چرب ۱ و استرهای بلند زنجیر (با جرم مولی زیاد) هستند. با توجه به شکل‌های زیر به پرسش‌های داده شده پاسخ دهید.
آ) کدام یک فرمول ساختاری یک اسید چرب و کدام یک فرمول ساختاری یک استر با جرم مولی زیاد را نشان می‌دهد؟ چرا؟
پاسخ:  (۱)اسید چرب و (۲)استر بلند زنجیر است

ب) بخش‌های قطبی و ناقطبی هر مولکول را مشخص کنید. پاسخ: 

پ) دانش آموزی الگوی زیر را برای نمایش یک مولکول اسید چرب و یک استرسنگین ارائه کرده است. در هر یک از این مولکول‌ها بخش قطبی و بخش ناقطبی را مشخص کنید.

ت) نیروی بین مولکولی غالب در چربی‌ها از چه نوعی است؟ چرا؟
پاسخ: واندروالس، زیرا بخش بزرگی از مولکول را بخش ناقطبی (زنجیر بلند کربنی) تشکیل داده است
ث) چرا چربی‌ها در آب حل نمی‌شوند؟ توضیح دهید.
پاسخ: با توجه به اینکه بخش بزرگی از مولکول های آنها را زنجیر های بلند هیدروکربنی و آب گریز تشکیل می دهد انحالل پذیری بسیار ناچیزی درآب دارند به طوری که در عمل، چربی ها در آب حل نمی شوند.

۲- صابون را می‌توان نمک سدیم اسید چرب دانست. فرمول همگانی این نوع صابون‌ها که جامد هستند، RCOONa بوده که در آن R یک زنجیر هیدروکربنی بلند است. ساختار زیر نوعی صابون را نشان می‌دهد. با توجه به آن به پرسش‌ها پاسخ دهید.

آ) بخش‌های قطبی و ناقطبی آن را مشخص کنید. پاسخ: 

ب) کدام بخش صابون آب دوست و کدام بخش آب گریز است؟بخش قطبی، آبدوست و بخش ناقطبی آن، آب گریز است
پاسخ: بخش قطبی، آبدوست و بخش ناقطبی آن، آب گریز است

پ) هر گاه مخلوط مقداری از این صابون و آب را هم بزنید، مولکول‌های صابون در سرتاسر مخلوط پخش می‌شوند. از این تجربه درباره نیروهای جاذبه بین صابون و آب چه نتیجه‌ای می‌گیرید؟ توضیح دهید.
پاسخ: نیروی جاذبه میان مولکول های آب و صابون به اندازه ای است که سبب حل شدن و پخش شدن صابون در آب می شود. به دیگر سخن، نیروی جاذبه میان مولکول های آب و صابون از میانگین نیروهای جاذبه میان مولکول های آب و میان مولکول های صابون بیشتر است.

ت) هرگاه مقداری صابون مایع را در روغن بریزید و مخلوط را به هم بزنید، مخلوطی مانند شکل فوق به دست می‌آید. با توجه به این مشاهده، درباره درستی جمله زیر گفت‌وگو کنید.
«صابون ماده‌ای است که هم در چربی‌ها و هم در آب حل می‌شود.»
پاسخ: صابون دارای مولکول های دوبخشی است که به کمک بخش قطبی به طور عمده در آب و به کمک بخش ناقطبی به طور عمده در آب و
روغن حل می شود. رفتاری که از مولکول هایی مانند آن انتظار می رود.