فصل سوم شیمی دهم / در بخش زیر (کاوش کنید صفحه ۸۹ و ۹۰ شیمی دهم) را قرار داده ایم.
کاوش کنید صفحه ۸۹ و ۹۰ شیمی دهم
درباره «وجود برخی یون ها در آب» کاوش کنید.
ابزار، وسایل و مواد مورد نیاز: چند لولۀ آزمایش، قطره چکان، قاشقک، آب مقطر، نقره نیترات، سدیم فسفات، سدیم کلرید، سدیم سولفات، باریم کلرید و کلسیم کلرید.
آزمایش ۱- آ) یک لولۀ آزمایش بردارید و تا یک سوم حجم آن آب مقطر بریزید. سپس با استفاده از قاشقک چند بلور کوچک سدیم کلرید به آن بیفزایید. لولۀ آزمایش را تکان دهید. مشاهدۀ خود را بنویسید.
جواب: سدیم کلرید در آب حل میشود.
ب) لولۀ آزمایش دیگری بردارید و تا یک سوم حجم آن آب مقطر بریزید. سپس با استفاده از قاشقک چند بلور نقره نیترات به آن بیفزایید. لولۀ آزمایش را تکان دهید. مشاهدۀ خود را بنویسید.
جواب: نقره نیترات در آب حل میشود.
پ) اکنون با استفاده از قطره چکان، چند قطره از محلول نقره نیترات تهیه شده را درون محلول سدیم کلرید بریزید. مشاهدۀ خود را بنویسید. از این آزمایش چه نتیجهای میگیرید؟
جواب: ماده نامحلول (رسوب) سفید رنگ تشکیل میشود.
نتیجه: یکی از راههای شناسایی یون کلرید، استفاده از محلول نقره نیترات (یون نقره) است.
ت) با توجه به شکل زیر، معادلۀ شیمیایی واکنش را بنویسید و آن را موازنه کنید.
شکل:
جواب:
آزمایش ۲- آ) آزمایش ۱ را با سدیم فسفات و کلسیم کلرید تکرار کنید. مشاهدۀ خود را بنویسید.
جواب: سدیم فسفات و کلسیم کلرید هر دو در آب حل میشوند. با مخلوط کردن این دو محلول ماده نامحلولی تشکیل میشود.
نتیجه: یکی از راههای شناسایی یون کلسیم، استفاده از آنیون فسفات است.
ب) هرگاه بدانید که کلسیم فسفات، Ca۳(PO۴) و سدیم کلرید فراوردههای واکنش هستند، معادلۀ شیمیایی واکنش انجام شده را بنویسید و موازنه کنید.
سدیم کلرید + کلسیم فسفات → سدیم فسفات + کلسیم کلرید
رسوب سفید
آزمایش ۳- دانش آموزی برای شناسایی یون باریم در محلول آبی، آزمایشی طراحی کرده است. شکل زیر نمایی از آن را نشان میدهد.
آ) این آزمایش را انجام دهید.
ب) معادلۀ شیمیایی واکنش اجنام شده را بنویسید و موازنه کنید.
جواب: یک سوم لولهی آزمایش را آب مقطر ریخته و مقداری باریم کلرید به آن میافزاییم و لوله آزمایش را تکان میدهیم تا حل شود. در لولهی دیگری مقداری سدیم سولفات ریخته را به آب اضافه کرده و مشاهده میکنیم که حل میشود. سپس این دو محلول را با هم مخلوط میکنیم رسوب سفید رنگ باریم سولفات تشکیل میشود.
رسوب سفید
آزمایش ۴- از یک منبع آب آشامیدنی (آب شیر، آب معدنی، آب چشمه یا آب قنات) دو نمونه تهیه کنید، سپس با انجام آزمایش، وجود یونهای کلرید و کلسیم را در آنها بررسی کنید.
جواب:
شناسایی یون کلرید ← با نقره نیترات
شناسایی یون کلسیم ← با سدیم فسفات
- hamyar
- hamyar.in/?p=45004