معنی فارسی دهم / در بخش زیر معنی درس ششم مهر و وفا را قرار داده ایم ؛ شعر مهر و وفا در صفحه ۴۷ فارسی دهم رشته ریاضی و تجربی و انسانی قرار گرفته است .
| ۱ – هر آن که جانب اهل وفا نگه دارد | خداش در همه حال از بلا نگه دارد |
معنی:هر کسی که از اهل وفا و محبت جانبداری (حمایت) کند در هر حالی که هست ، خدا او را از بلا محفوظ می دارد. (فعل «نگه دارد» را می توان مضارع التزامی و در معنی دعا نیز تصور کرد.)
قلمرو زبانی: ش: مفعول (خدا او را)
قلمرو ادبی: جانب کسی را نگه داشتن: کنایه از یاری رساندن و حمایت از اوست.
| ۲- حدیث دوست نگویم مگر به حضرت دوست | که آشنا سخن آشنا نگه دارد |
معنی: سخن از عشق گفتن جز در پیشگاه یار سزاوار نیست ، چرا که دوست راز دوست را فاش نمی کند.
قلمرو زبانی: حدیث: سخن حضرت : پیشگاه
قلمرو ادبی: تناسب «حدیث»، «نگویم»، «سخن» – «دوست»، «آشنا» – تکرار «دوست»، «آشنا»
| ۳- دلا معاش چنان کن که گر بلغزد پای | فرشته ات به دو دست دعا نگه دارد |
معنی: ای دل، چنان زندگی کن که اگر لغزش و خطایی از تو سر زد فرشته آسمانی برای بخشوده شدن گناه تو، دست به دعا بلند کند و تو را از گزند گناهان و حوادث حفظ کند.
قلمرو زبانی: دلا: ای دل / معاش : زندگی بلغزد پای : دچار خطا و گناه شوی / -ت: مفعول ( تو را ) / ( می تواند مضاف الیه هم باشد که در هر دو صورت جهش ضمیر است . فرشته به دو دست دعا نگاهت دارد!)
قلمرو ادبی: تشخیص: دلا (هر چیزی غیر از انسان مورد خطاب قرار گیرد تشخیص است) /کنایه : بلغزد پای
| ۴- گرت هواست که معشوق نگسلد پیمان | نگاه دار سر رشته تا نگه دارد |
معنی: اگر میل داری که معشوق عهد و پیمانی را که بسته قطع نکند ، سررشته وفاداری را نگه دار تا او نیز سر رشته محبت را نگه دارد. (محبت دو طرفه است)
قلمرو زبانی: هوا: میل / -ت : مضاف الیه (جهش ضمیر « هوایت»)
قلمرو ادبی: استعاره : سررشته « محبت »
| 5-صبا بر آن سر زلف ار دل مرا بینی | ز روی لطف بگویش که جا نگاه دارد |
معنی: ای نسیم بهاری، اگر دل مرا در خم گیسوی او دیدار کردی، به مهربانی پیغام مرا برسان و بگو که از جای خود دور نشود که پناهگاهی امن است.
قلمرو زبانی: صبا: باد بهاری / ار: اگر / ز روی لطف: به نرمی/ ا -ش: متمم (به او بگو)
قلمرو ادبی: تشخیص : صبا ( باد صبا مورد خطاب قرار گرفته است )
| ۶- چو گفتمش که دلم را نگاه دار. | چه گفت: «ز دست بنده چه خیزد خدا نگه دارد» |
معنی: وفتی به او گفتم :« که دل مرا نگاه دار» می دانی چه جواب داد ؟ گفت« از دست بنده خدا چه ساخته است؟خدا خودش نگاه می دارد.
قلمرو زبانی: چو: وقتی حرف ربط
قلمرو ادبی: استفهام انکاری /ش: متمم (به او گفتم) / ز دست بنده چه خیزد: از من کاری بر نمی آید
| ۷- سر وزر و دل و جانم فدای ان یاری | که حق صحبت مهر و وفا نگه دارد |
معنی: تمام هستی و وجودم ، فدای آن یار عزیزی باد که حق دوستی و وفاداری را رعایت می کند.
قلمرو زبانی: زر: مال و ثروت ا صحبت مهر و وفا: همنشینی مهر آمیز
قلمرو ادبی: کنایه : سر و زر و دل و جانم مجازا « تمام وجودم.
| ۸ -غبار راهگذارت کجاست تا حافظ | به یادگار نسیم صبا نگه دارد |
معنی: غبار راهی که بر آن قدم نهاده ای کجاست تا حافظ ، آن را به عنوان یادگاری از باد صبا نگاه دارد.
قلمرو زبانی: راهگذار: گذرگاه / ت: مضاف الیه
قلمرو ادبی: تخلص : آوردن نام شاعر در شعر « حافظ» /تشخیص: باد صبا
- 1 نظر
- همیار
- hamyar.in/?p=502
واقعا عالی بود ممنون از حافظ و برنامه خوب شما