معنی درس دوازدهم فارسی هشتم (کلمات + آرایه های ادبی) - همیار آموزش

معنی درس ۱۲ پرچم داران فارسی هشتم

معنی فارسی هشتم / درس ۱۲ :: شیرِ حق

معنی شعر صفحه ۸۹ فارسی هشتم

صبح صادق، قدرت کاذب شکست ◈※◈ رشته های دام اهریمن گسست

معنی: صبح راستین و حقیقی طلوع کرد(امام آمد)و شکوه و قدرت صبح کاذب(رژیم شاهنشاهی) را در هم شکست و نابود کرد.

واژه های مهم:
صبح صادق: صبح راستین
کاذب: دروغین
گسست: برید
اهریمن: شیطان
قدرت کاذب: مفعول
۲ جمله
صبح صادق: نهاد
رشته های دام اهریمن: گروه مفعولی
آرایه های ادبی:
صبح صادق: استعاره از انقلاب اسلامی
صبح کاذب: استعاره از رژیم شاهنشاهی
صادق و کاذب: تضاد
گسستن رشته دام اهریمن: کنایه از نابود کردن رژیم شاهنشاهی
صبح صادق: استعاره از امام خمینی(ره)
اهریمن: استعاره از شیطان

معنی شعر صفحه ۹۰ فارسی هشتم

قالب شعری: مثنوی یا دوتایی
لحن: روایی و توصیفی ، تعلیمی
پیام متن: اهمیت باطن و نیت ، اخلاص داشتن در کارها ، نماز اخلاق های زشت را از بین می برد

۱- از علی آموز اخلاص عمل ◈※◈ شیرِ حق را دان مُنزّه از دَغَل

معنی: اخلاص در عمل را باید از حضرت علی (ع) یاد بگیری، آن شیر خدا را از هر حیله و نیرنگی، پاک و منزه بدان.

واژه های مهم:
اخلاص: پاک و خالص بودن
شیرحق: استعاره از حضرت علی
منزّه: پاک و بی عیب
دغل: مکر و فریب
آرایه های ادبی:
علی: متمم
اخلاص: مفعول
عمل: مضاف الیه
شیرحق: مفعول
منزه: مسند
دغل: متمم
۲ جمله

۲- در غزا بر پهلوانی دست یافت ◈※◈ زود شمشیری برآورد و شتافت

معنی: در جنگ بر پهلوانی تسلط یافت و غالب شد. فوری شمشیر را بیرون آورد و برای کشتنش شتافت.

واژه های مهم:
غزا: جنگ، جنگ کردن در راه خدا
شتافت: حملهور شد
دانش زبانی:
غزا: متمم
پهلوان: متمم
زود: قید
شمشیر: مفعول۳
جمله
آرایه های ادبی:
دست یافتن: کنایه از چیرگی و برتری بر کسی یا چیزی، مسلط شدن
شمشیر بر آوردن: کنایه از بیرون کشیدن شمشیر از غلاف، آماده نبرد شدن.

۳- او خَدو انداخت بر روی علی ◈※◈ افتخارِ هر نبیّ و هر ولی

معنی: آن پهلوان آب دهانش را بر صورت حضرت علی انداخت . به روی کسی که مایه افتخار پیامبر و اولیا است
واژه های مهم:
خدو: آب دهن
نبی: پیامبر
ولی: سرپرست
دانش زبانی: 
نکته: مصراع دوم «افتخار هر نبی و و هر ولی» از نظر دستوری بدل برای حضرت علی(ع) در مصراع اول است.
این بیت یک جمله دارد
خدو: مفعول
برروی: حرف اضافه مرکب
علی: متمم

۴- در زمان انداخت شمشیر آن علی ◈※◈ کرد او اندر غزایش کاهلی

معنی: امام علی سریع شمشیر را انداخت از جنگیدن با آن پهلوان دست کشید و مکث کرد .

واژه های مهم:
در زمان: فوراً
کاهلی: سستی
غزا: جنگ
دانش زبانی:
درزمان: قید
شمشیر: مفعول
آن علی: نهاد
آن: وابسته پیشین، صفت اشاره،
علی: هسته ی گروه اسمی
غزا: متمم
نقش ضمیر متصل در غزایش: مضاف الیه
کاهلی: مسند
یک جمله
آرایه های ادبی:
شمشیر انداختن: کنایه از کنار کشیدن از شمشیر، تسلیم شدن

۵- گشت حیران آن مبارز، زین عمل ◈※◈ وز نمودن عفو و رحم بی‌محل

معنی: آن مبارز از این کار از نشان دادن بخشش و رحم بی محل متعجب شد .
واژه های مهم:
عفو: بخشش
بی محل: بی جا، بی وقت
آن مبارز: پهلوان عرب، عمربن عبدود ( آن صفت اشاره، وابسته پیشین، مبارز: هسته گروه اسمی)
بی محل: نامناسب ، ناشایست
دانش زبانی:
حیران: مسند
زین: مخفف از این
این عمل: متمم(این: صفت اشاره، عمل: هسته گروه اسممی)
وز: مخفف و از
یک جمله

۶- گفت: «بر من تیغ تیز افراشتی ◈※◈ از چه افکندی، مرا بگذاشتی؟»

معنی: آن پهلوان به حضرت علی گفت شمشیر تیز بر روی من کشیدی چرا شمشیر را انداختی و مرا زنده گذاشتی ؟
واژه های مهم:
افراشتی: بالا بردی
تیغ: شمشیر
بگذاشتی: زنده نگه داشتی، رها کردی
دانش زبانی:
مفعول جمله های بالا بعد از فعل «گفت»
تیغ تیز: ترکیب وصفی
آرایه های ادبی:
تیغ تیز افراشتن: کنایه از قصد جان کسی داشتن ، آماده نبرد شدن

۷- گفت: «من تیغ از پیِ حق می‌زنم ◈※◈ بندهٔ حقم نه مأمور تنم

معنی: گفت من برای رضای خدا شمشیر می زنم ، بنده خدا هستم و مامور اجرای فرمان های نفس نیستم

واژه های مهم:
تیغ: شمشیر
از پی: ِبه خاطر( حرف اضافه مرکب)
مأمور: مطیع، فرمانبر
تن: خودخواه
دانش زبانی:
تیغ: مفعول
حق: متمم
بعد از فعل «گفت» کل جمله بعدش مفعول برای گفت محسوب می شود
بنده حق: مسند
میم در بنده حقم: شناسه فعل اسنادی
مأمور تن: مسند، میم شناسه فعل اسنادی
۴ جمله

۸- شیرِ حقم، نیستم شیرِ هوا ◈※◈ فعلِ من بر دینِ من باشد گوا

معنی: شیر خداوند هستم و شیر هوای نفس (میل و خواسته های نفسانی) نیستم . رفتار و عملم بر دین و ایمان من گواهی می دهد .

واژه های مهم:
هوا: میل و خواهش درونی
فعل: رفتار
گوا: مخفف گواه، شاهد، دلیل
دانش زبانی:
شیرحقم: میم شناسه فعل اسنادی،
شیرحق: مسند، ترکیب اضافی
شیرهوا: ترکیب اضافی و
مسند
فعل من: نهاد
دین: متمم
من: مضاف الیه
گواه: مسند
آرایه های ادبی:
تشبیه: من مانند شیر حق هستم
شیر هوا: اضافه استعاری، هوا(میل) مثل جنگل
شیر دارد.
تلمیح: الاعمال بالنیات
جناس تام: شیر(شجاعت)، شیر( حیوان وحشی)

۹- بادِ خشم و بادِ شهوت، بادِ آز ◈※◈ بُرد او را که نبود اهلِ نماز

معنی: خشم ، شهوت و طمع مانند باد است که انسان های بی نماز را از بین می برد . (تاکید بر نماز خواندن)

واژه های مهم:
آز: زیاده خواهی، طمع
بُرد: نابود کرد
اهل نماز: مسند
آرایه های ادبی:
تشبیه: باد خشم، باد شهوت، باد آز(اضافه تشبیهی)
تلمیح: آیه ۴۱ سوره
عنکبوت« انَّ الصالهَ عن الفحشا و المنکر»
مراعات نظیر: خشم ، شهوت ، آز

۱۰- چون درآمد در میان، غیر خدا ◈※◈ تیغ را دیدم نهان کردن سزا»

معنی: چون کار غیر خدا در میان آمد پنهان کردن شمشیر را شایسته پنداشتم .

واژه های مهم:
غیر خدا: خواهش نفسانی
سزا: شایسته
دیدم: تصور کردن، پنداشتن
دانش زبانی:
نهان کردن تیغ را سزاوار دیدم: فعل
دیدن چهار جزئی گذرای به مفعول و مسند هست.
آرایه های ادبی:
تیغ پنهان کردن: کنایه از کنار کشیدن از جنگ

اخلاص: پاکدلی	کاهلی: سستی
منزّه: پاک	حیران: متعجب
دغل: مکر و نیرنگ	عفو: بخشش و گذشت
غزا: جنگ	مامور: عامل، کارگزار، وکیل
خدو: آب دهان	خشم: غضب، عصبانیت
نبی: پیامبر	شهوت: میل، آرزو
ولی: سرپرست	آز: حرص و طمع
در زمان: فورا	سزا: شایسته، سزاوار

تاریخ ادبیات درس دوازدهم فارسی هشتم

مولوی: قرن (۷)  جلال الدین محمّد بلخی، معروف به مولوی از شاعران و عارفان بزرگ ایران در قرن هفتم است. آثار او عبارتند از: مثنوی معنوی، دیوان شمس، فیه مافیه، مکتوبات و مجالس سبعه است.

در بخش بالا از سایت همیار برای شما ، معنی درس دوازدهم فارسی هشتم (کلمات + آرایه های ادبی) را قرار دادیم پیشنهاد میشود برای بخش بعدی از معنی حکایت انشاالله فارسی هشتم و برای بخش قبلی از معنی شعر ای وطن فارسی هشتم استفاده نمایید.