جواب فعالیت های درس هفتم جامعه شناسی دهم - همیار آموزش

گام به گام درس ۷ جامعه شناسی دهم

گام به گام جامعه شناسی دهم / درس هفتم : ارزیابی جهان های اجتماعی

جواب سوال متن صفحه ۵۱ جامعه شناسی دهم

ارزش‌ها، راهنمای کنش اعضای جهان اجتماعی‌اند. وقتی مردم مطابق ارزش‌ها عمل کنند، ارزش‌ها به واقعیت تبدیل می‌شوند. ولی آیا مردم همواره مطابق ارزش‌های جهان اجتماعی خود عمل می‌کنند؟
جواب: خیر، همه ما باور داریم که دروغ بد است ولی دروغ می گوییم. همه کارمندان ادارات اعتقاد دارند که نباید کم کاری کنند، ولی از زیر با مسئولیت فرار می کنند. همه دانش آموزان می دانند تقلب بد است، ولی تقلب می کنند. همه می دانیم باید به قوانین احترام بگذاریم تا نظم و حقوق شهروندان محقق شوند، ولی دوبل پارک می کنیم، با سرعت غیرمجاز رانندگی می کنیم و جلوی بیمارستان بوق می زنیم.

جواب کادر صفحه ۵۱ جامعه شناسی دهم

در یک خانواده برای تهیۀ صبحانه، نظافت‌خانه، تأمین هزینه‌ها، مقابله با سختی‌ها، عروس و داماد کردن بچه‌ها، احترام به یکدیگر و… هر عضو خانواده مسئولیتی به عهده دارد. اعضای یک جهان اجتماعی نیز، اهداف و ارزش‌های مشترکی را تعقیب می‌کنند که هر کدام برای تحقق آنها، وظیفه و مسئولیتی را برعهده دارند. آیا تمامی افراد و گروه‌ها برای تحقق ارزش‌ها و آرمان‌های جهان اجتماعی، به مسئولیت‌هایشان عمل می‌کنند؟
جواب: خیر بعضی پدرها به خانواده محبت نمی کنند ولی بعضی ها عاشق همسر و فرزندانشان هستند، بعضی مادرها بچه هایشان را درک نمی کنند و بعضی مادرها بهترین مشاور برای فرزندانشان هستند. بعضی زنها در خانه شوهر هیچ کاری انجام نمی دهند و بعضی ها کدبانویی شایسته هستند، بعضی شوهرها مخارج همسر را نمی پردازند ولی برخی برای رفع نیازهای همسرشان از همه مشورت می گیرند و بعضی بچه ها زحمات پدر و مادرها را هدر می دهند و آبروی خانواده را می برند. ولی برخی دیگر باعث افتخار و سربلندی خانواده هستند. و ….

جواب نمونه بیاورید صفحه ۵۳ جامعه شناسی دهم

جواب سوال متن صفحه ۵۳ جامعه شناسی دهم

واقعیت‌های هر جهان اجتماعی را می‌توان در پرتو آرما‌ن‌های آن ارزیابی کرد. اگر مردمی مطابق آرمان‌های خود عمل کنند، فاصلۀ میان قلمرو واقعی و آرمانی جامعۀ خود را کاهش می‌دهند. ولی آیا همۀ آرما‌ن‌ها درست‌اند تا واقعیت‌ها را بر اساس آنها ارزیابی کنیم؟ خیر آیا راهی برای ارزیابی آرمان‌ها وجود دارد؟
جواب: وحی، علم، عقل سه راه مناسب بررسی آرمانها و تشخیص حق و باطل هستند.

جواب کادر صفحه ۵۴ جامعه شناسی دهم

در سراسر تاریخ، حق و باطل از آرمان‌های بشری بوده و اغلب جهان‌های اجتماعی، رعایت حق و مقابله با باطل را لازم دانسته‌اند. در جهان اسلام نیز، عمل به حق و پرهیز از باطل، مهم‌ترین آرمان‌ها و ارزش‌های اجتماعی هستند. واقعیت‌ها و آرمان‌های جهان اجتماعی براساس این دو ارزش، به دو نوع حق و باطل تقسیم می‌شود. گفته شد که واقعیت‌ها را در پرتو آرمان‌ها ارزیابی می‌کنیم و مناسب یا نامناسب بودن آنها را تشخیص می‌دهیم. حال، خودِ آرمان‌ها را چگونه ارزیابی کنیم؟
جواب: گفته اند وقتی امام زمان عج ظهور فرمایند، علم بشر به دو بیست و هفتم کل علم عالم رسیده است. بنابراین تا آگاهی محض مسیر درازی را داریم پس نمی توانیم با ارزیابی آرمانها مدعی شویم همه چیز را فهمیده ایم، اما جوینده یابنده است و اطلب العلم من المهد الی الحد. با تحقیق و پژوهش در نفس خود و جهان (سیرو فی الافاق و الانفسهم) به حقایق هستی دست خواهیم یافت و آرمان ها و اهداف حقیقی را از دروغین تشخیص خواهیم داد. اهدنا اصراط المستقیم. شرط دانستن، تواضع و فروتنی است. این سینا می گوید تا بدانجا رسید دانش من/ که بدانم همی که نادانم. انسان های خودخواه، عقاید خودشان را حقیقت محض می دانند در نتیجه از اجتهاد برای رسیدن به حقیقت باز می مانند.
آیا آرمان‌ها همواره حق‌اند؟ خیر  یا ممکن است برخی از آنها باطل باشند؟ بله

جواب نمونه بیاورید صفحه ۵۵ جامعه شناسی دهم

سه نمونه از آرما‌ن‌های حق را که در اغلب یا همۀ فرهنگ‌ها حضور دارند، نام ببرید.

جواب سوال متن صفحه ۵۵ جامعه شناسی دهم

در یک جهان اجتماعی نیز، پدیده‌ای در زمانی، آرمان محسوب می‌شود و در زمان دیگری لباس واقعیت می‌پوشد؛ مثلاً استقلال سیاسی در ایران، پیش از انقلاب اسلامی یک آرمان بود که با انقلاب اسلامی به یک واقعیت تبدیل شد. حدود قلمرو واقعی و آرمانی هر جهان اجتماعی دستخوش تغییر می‌شود و از جامعه‌ا‌ی به جامعه دیگر نیز متفاوت است. آیا حق و باطل نیز این گونه‌اند و در مکا‌ن‌ها و زما‌ن‌های مختلف، جابه‌جا و دچار تغییر می‌شوند؟ خیر / یا حق و باطل، مستقل از، پذیرش یا عدم پذیرش جهان‌های اجتماعی‌ا‌ند؟
جواب: حق و باطل ، اموری مستقل هستند.

جواب کادر صفحه ۵۶ جامعه شناسی دهم

چاپلوسی همیشه و همه جا عملی ناپسند بوده است. در چاپلوسی چه اتفاقی می‌افتد؟
جواب: حق و باطل مبهم باقی می مانند. آرمان فرد چاپلوس رسیدن به حقیقت نیست بلکه صرفا به دست آوردن منافع شخصی هست و در این راه حق و باطل را بر اساس منافعش جا به جا می کند.

برخی جهان‌های اجتماعی، حق و باطل بودن پدیده‌ها را به خواست و عمل افراد در موقعیت‌ها، زمان‌ها و مکان‌های متفاوت، وابسته می‌دانند و هیچ حقیقتی را ورای خواست و ارادهٔ افراد به رسمیت نمی‌شناسند. آیا به راستی حق و باطل بودن پدیده‌ها، به تمایلات افراد وابسته است؟
جواب: خیر از آنجا که بشر هنوز نتوانسته پاسخ بسیاری از سوالات فلسفی خود را پیدا کند، دانش و آگاهی او ناقص است، بنابراین احتمال خطا و اشتباه در گفتار، رفتار و اندیشه او زیاد است.
مولوی در داستان فیلی که در خانه تاریک بود، می گوید در کف هر یک اگر شمعی بدی/ اختلاف از گفتشان بیرون شدی. منظورش از جمع چراغ دین و سخن خداوند است.

جواب شناسایی کنید صفحه ۵۸ جامعه شناسی دهم

پدیده‌های باطلی در قلمرو آرمانی و واقعی بعضی جهان‌های اجتماعی وجود دارد. آیا می‌توانید مواردی را شناسایی کنید؟

مفاهیم اساسی صفحه ۵۹ جامعه شناسی دهم

قلمرو آرمانی، قلمرو واقعی، آرمان اجتماعی، حق، باطل، ابزارهای شناخت عقاید و ارزش‌ها و تغییر قلمرو

خلاصه کنید صفحه ۵۹ جامعه شناسی دهم

برای ارزیابی جهان‌های اجتماعی معیارهایی وجود دارد.
– وقتی مردم مطابق ارزش‌ها عمل کنند، ارزش‌ها به واقعیت تبدیل می‌شوند.
– آرمان اجتماعی مجموعه اهداف و ارزش‌های مشترک مطلوب اعضای یک جهان اجتماعی است.
– آرمان اجتماعی تصوراتی است که اعضای جهان اجتماعی از وضیعت مطلوب دارند.
– قلمرو آرمانی مجموعه ارزش‌هایی است که مطلوب جامعه بوده و رعایت آنها الزام ارزش دارد.
– قلمرو واقعی جهان اجتماعی، مجموعه ارزش‌هایی است که توسط اعضا به آنها عمل می‌شود.
– حق و باطل بودن آرمان اجتماعی مستقل از زمان و مکان بوده و تغییر ناپذیرند.