سوالات درس هشتم تاریخ دهم انسانی با جواب - همیار آموزش

سوالات متن درس ۸ تاریخ دهم انسانی

سوالات متن تاریخ دهم / درس هشتم: سپیده دم تمدن ایرانی

۱ـ چه نسبتی میان پراکندگی محوطه های باستانی، با پراکندگی روستاها و شهرهای فعلی وجود دارد؟
پاسخ: روستاها و شهرهای کنونی در همان مکان های باستانی برپا شده اند.

۲ـ عوامل جغرافیایی چه نقشی در پراکندگی محوطه های باستانی داشته است؟
پاسخ: بیشتر محوطه های باستانی در مناطق جغرافیایی مناسب ایجاد شده اند.

۳ـ آثار یافته شده از محوطه باستانی چُغاگُلان در شهرستان مهران نشان داده چیست؟
پاسخ: نشان داده است که ساکنان نواحی کوهپایه های زاگرس جزو نخستین مردمانی در جهان بود ه اند که حدود ۱۲ هزار سال پیش شروع به کشت گیاهانی مانند جو و گندم و اهلی نمودن جانورانی مثل بز و گوسفند کردند. این اقدام به منزله ورود انسان از دوره شکار(و گردآوری خوراک) به دوره یکجا نشینی و تولید خوراک در فلات ایران است.

نکته: کشاورزی و دامپروری، موجب تشکیل سکونتگاه ها و روستاهایی در غرب و دیگر مناطق ایران شد. ساکنان این سکونتگاه ها با گسترش و پیشرفت مهارتهای ابزار سازی شان، علاوه بر آنکه فعّالیت های کشاورزی و دامداری خود را گسترش بخشیدند، در زمینه صنایع و هنرهای گوناگونی مانند سفالگری، فلزکاری، بافندگی، خانه سازی نیز به پیشرفت ها و موفقیت های چشمگیری دست  یافتند.

نکته: کوره های ذوب و قالب گیری مس در شهداد، تَل اِبلیس و تپه یحیی در استان کرمان و تپه زاغه در قزوین یافت شده.
– آثاری از معدن بزرگ مس در شهرستان بافت در استان کرمان نیز کشف شده است.
– مفرغ(مس+ قلع) لرستان، بهترین نمونه از صنعت و هنر فلزکاری ایران به شمار می روند.
– اشیا و ظروف سنگ صابونی، توسط مردم به ویژه جیرفت و تپه یحیی در استان کرمان، ساخته میشد.
– برنز= لرستان ؛ ظرفی از سنگ صابونی = جیرفت ؛ اشیای سنگ صابونی = تپه یحیی شهر بافت. محوطه باستانی گودین = تپه کنگاور

۴ـ درباره ی وضعیت سفالگری در ایران باستان شرحی بنویسید.
پاسخ: مردم ایران از حدود ۸ هزار سال پیش در ساختن ظروف و ابزارهای سفالی پیشرفت قابل توجهی یافتند، امّا با اختراع چرخ سفال در ۶ هزار سال پیش، دگرگونی بزرگی در ساخت ظروف سفالی به وجود آمد. ظروف سفالی ساده و نقش دار متنوعی از سکونتگاه های باستانی ایران به دست آمده است. این ظروف در سرزمین های دیگر، از جمله بین النهرین مشتریان فراوانی داشت.

۵ـ چه نوع تصاویری بر روی ظروف سفالی ایران باستان نقاشی شده است؟ جواب ندارد

۶ـ تصاویر روی ظروف سفالی ایران از چه جهاتی به باستان شناسان در تحلیل زندگی مردمان پیش از تاریخ کمک میکند؟ جواب ندارد
۷ـ دربارهی وضعیت فلزکاری در ایران باستان شرحی بنویسید.
پاسخ: یافته های باستان شناسی نشان می دهد که مردم ایران از حدود ۸ هزار سال پیش با چکش کاری بر روی رگه های طبیعی مس، برخی ابزارها به ویژه زیورآلات مسی می ساختند. بقایای کوره های ذوب و قالب گیری مس در برخی سکونتگاه های کهن مانند شهداد، تَل اِبلیس و تپه یحیی در استان کرمان و تپه زاغه در قزوین، بیانگر آن است که در حدود ۵ تا ۷ هزار سال پیش ساکنان این سکونتگاه ها به فنون ذوب و قالبگیری مس دست یافته بودند. آثاری از معدن بزرگ مس در شهرستان بافت در استان کرمان نیز کشف شده است. یکی دیگر از دستاوردهای صنعت فلزکاری ساکنان فلات ایران، ساخت اشیا و ابزارهای مفرغی از طریق آمیختن مس با ماده قلع بود. مفرغ های لرستان، بهترین نمونه از صنعت و هنر فلزکاری ایران است.

۸ـ دربارهی ساخت اشیایی با سنگ صابونی در ایران باستان شرحی بنویسید.
پاسخ: اشیا و ظروف سنگ صابونی، یکی دیگر از مصنوعاتی است که توسط مردم برخی از سکونتگاه های کهن به ویژه جیرفت و تپه یحیی در استان کرمان، با مهارت و ظرافت تمام ساخته می شد. این مراکز از مراکز عمده تولید و صدور سنگ صابون به مناطق دور و نزدیک بوده اند.

۹ـ درباره ی وضعیت خانه سازی در ایران باستان شرحی بنویسید.
پاسخ: به نظر میرسد که ساکنان فلات ایران نیز مانند مناطق دیگر جهان، در ابتدای یک جانشینی، سر پناه ها و کلبه هایی نه چندان مقاوم از سنگ، چوب و شاخ و برگ درختان و گیاهان میساختند. آنان اندک اندک آموختند که با استفاده از گِل و سنگ و سرانجام خِشت، بناهای محکم تری بسازند. آنها سطح دیوارها را با کاه گِل می پوشاندند و گاه آنها را رنگ آمیزی نیز میکردند و سقف خانه ها را معمولا با تیرهای چوبی می پوشاندند.

۱۰ـ اولین شهرها در ایران باستان چه نام داشت و کجاها ساخته شد؟
پاسخ: شوش و چُغامیش در خوزستان؛ شهداد و جیرفت در کرمان؛ شهر سوخته در سیستان و سیَلک در کاشان. شهر سوخته: بررسیهای باستان شناختی نشان داده که در ۵ هزار سال پیش از میلاد، در شرق فلات ایران در سیستان، تمدنی عظیم و شکوفا وجود داشته که بقایای آن اکنون با عنوان شهر سوخته شناخته میشود. این شهر با وسعت بیش از ۲۸ .هکتار، در مَصَبّ رود هیرمند و در کنار دریاچه هامون
قرار گرفته است. دوره تاریخی با اختراع خط شروع شد.

۱۱ـ کدام نواحی ایران زودتر وارد دوره تاریخی شدند و چرا؟
پاسخ: ساکنان نواحی غربی و جنوب غربی فلات ایران (یعنی جلگه خوزستان و کوهپایه های زاگرس ) با توجه به ارتباطشان با مردمان بین النهرین (که دارای خط بودند) ، زودتر از سایر نواحی، وارد دوره تاریخی شدند. مختصر آگاهی که از آغاز دوران تاریخی نواحی مذکور داریم، اغلب متکی بر منابع بین النهرین به ویژه گل نوشته های آنجاست.

۱۲ـ کدام اقوام در آغاز دوران تاریخی در نواحی غربی فلات ایران زندگی میکردند؟
پاسخ: ایلامی ها، کاسی ها، لولوبی ها و گوتی ها. کاسی ها ( که در لرستان به سر میبردند)، در هزاره دوم پیش از میلاد چندین قرن بر شهر بابلِ و قسمت هایی از بین النهرین مسلط بودند

نکته ها: مفرغ های لرستان به کاسی ها منسوب شده است.
مهمترین اثری که از لولوبی ها به جای مانده، نقش برجسته اَنوبَنینی، پادشاه لولوبی، در سر پل ذهاب است که سنگ نوشته کوتاهی به زبان اکَدی هم دارد.
گوتی ها در زاگرس ساکن بودند . در اواخر هزاره سوم پیش از میلاد، مدت کوتاهی بابِل و مدتی نیز ایلام را در تصرف داشتند.
دوران تاریخی فلات ایران با تاریخ ایلام که اطلاعات مکتوبی در باره آن وجود دارد، آغاز میشود.
سرزمین اصلی ایلامیان؟ شامل جلگه خوزستان و مناطق کوهستانی زاگرس جنوبی و میانی بود.
آشوربانیپال(فرمانروای آشور) شوش(پایتخت ایلام باستان) را نابود کرد.
معبد چُغازنبیل(پرستش گاه اینشوشیناک) در نزدیکی شهر شوش قرار دارد. این معبد با استفاده از خشت خام در چند طبقه بنا شده است و روکشی از آجر نوشته ها و آجرهای لعاب دار دارد.
در اسناد حقوقی و قضایی ایلام ، سندها و تعهدات با سوگند به این الهه(الهه ناروندی) ضمانت میشد

۳ـ علل حملات سومر و اکد به ایلام چه بود؟
پاسخ: از آنجا که اقتصاد بین النهرین نیازمند منابع طبیعی و معدنی فلات ایران بود، فرمانروایان سومری و اَکدی پیاپی به سرزمین ایلامی ها لشکرکشی می کردند.
۱۴ـ علل تشکیل پادشاهی ایلام چه بود؟ تاخت و تاز فرمانروایان سومری و اَکدی از بین النهرین به ایلام(بخاطر مواد طبیعی و معدنی)، سبب شد که حاکمان کوچک و مستقل ایلامی در حدود ۲۶ ..ق.م. با یکدیگر متحد شوند و پادشاهی ایلام را تأسیس کنند.

۱۵ـ روابط ایلام با همسایگانش چگونه بود؟
پاسخ: حکومت و تمدن ایلام، همواره با همسایگان بین النهرینی خود مانند سومریان، اَکدیان، بابلیان و آشوریان ارتباط تنگاتنگ سیاسی، فرهنگی و تجاری داشت. قلمرو ایلام بارها مورد هجوم سپاهیان بین النهرین قرار گرفت و استقلال خود را از دست داد؛ امّا ایلامیان دوباره قدرت میگرفتند. پادشاهان ایلام نیز هر گاه فرصتی به دست می آوردند به بین النهرین لشکرکشی میکردند.

۱۶ـ روابط ایلام با تمدن های دور چگونه بود؟ و چه نتایجی حاصل شد؟
پاسخ: ایلام همچنین با دیگر مناطق فلات ایران و سرزمینهای مجاور آن مانند آسیای صغیر و هند، روابط تجاری داشت. تماس ها و ارتباط های سیاسی و تجاری موجب شکل گیری روابط فرهنگی میان این سرزمینها شد و دین، فرهنگ، خط و زبان آنها را تحت تأثیر قرار داد.

۱۷ـ سرانجام ایلام؟
پاسخ: حکومت ایلام، سرانجام پس از قرن ها بر اثر یورش ویرانگر آشوریان در قرن ۷ق.م. دچار فروپاشی شد.

۱۸ـ وضعیت شهر و شهرنشینی در ایلام باستان چگونه بود؟
پاسخ: در قلمرو ایلام، شهرنشینی رونق داشت. شوش در مرکز جلگه خوزستان، یکی از پایتخت های ایلامیان بود. این شهر، در دوران حکومت ایلامی ها به اوج شکوفایی اقتصادی رسید و پیشه ها و صنایع مختلفی مانند سفالگری، فلزکاری و بافندگی آن شهر رونق یافتند.

۱۹ـ وضعیت شوش در ایلام باستان چگونه بود؟
پاسخ: شوش یکی از پایتختهای ایلامیان بود. این  شهر در دوران حکومت ایلامی ها به اوج شکوفایی
اقتصادی رسید و پیشه ها و صنایع مختلفی مانند سفالگری، فلزکاری و بافندگی در آن شهر رونق یافتند.

۲۰ـ چه صنایعی در شوش باستان وجود داشت؟
پاسخ: صنایع مانند سفالگری، فلزکاری و بافندگی در آن شهر رونق یافتند.

۲۱ـ سرانجام شوش(پایتخت ایلام باستان)؟
پاسخ: شهر شوش که در نتیجه یورش آشوربانیپال با خاک یکسان شده بود، در دوران سلسله هخامنشیان دوباره شکوه و عظمت دیرین خود را بازیافت.

۲۲ـ پایتختهای ایلام باستان؟
پاسخ: در شرق اَنشان یا اَنزان (واقع در استان فارس امروزی) ، در جنوب شهر شوش.

۲۳ـ شهرهای ایلام باستان را نام ببرید؟
پاسخ: اَنشان یا اَنزان، شوش، سیمَش(احتمالا جای خرم آباد کنونی قرار داشته)

۲۴-معماری در ایلام باستان؟
پاسخ: در ایلام باستان معماری پیشرفت کرد و استفاده از آجر(خشت خام) در ساخت بناها رایج شد.

۲۵ـ معبد چغازنبیل؟
پاسخ: معبد چُغازنبیل(پرستش گاه اینشوشیناک) در نزدیکی شهر شوش قرار دارد. این معبد با  استفاده از خشت خام در چند طبقه بنا شده است و روکشی از آجر نوشته ها و آجرهای لعاب دار دارد.

۲۶ـ دربارهی دین و اعتقادات در ایلام باستان شرحی بنویسید.
پاسخ: ایلامیان به خدایان متعددی اعتقاد داشتند و از آنان برای پیشرفت در کار خود کمک می
خواستند. به عقیده مردمان ایلام قدیم، خدایان دارای نیرویی ماوراء طبیعی بودند که آنان را بر انجام هر کاری قادر و توانا می ساخت. از جمله محبوبترین خدایان ایلامی، اینشوشیناک به معنی خدای شهر شوش بود. معبد چغازنبیل، ستایشگاه این خدا محسوب میشد. الهه های مادر نیز بسیار مقدس بودند در ایلام، کاهنان آداب و تشریفات دینی را زیر نظر کاهن بزرگ به جا می آوردند.

۲۷ـ دربارهی الهه های مادر در ایلام باستان شرحی بنویسید.
پاسخ: الهه های مادر نیز بسیار مقدس بودند و مقام رفیعی در سلسله مراتب خدایان ایلامی داشتند.
ایلامیان این الهه ها را به عنوان مادر خدایان می پرستیدند و برای آنان معابدی ساخته بودند. در کاوش های باستانی شوش، پکره های گلی فراوانی که به الهه معروف اند، کشف شده که دلالت بر احترام و تقدس آنها نزد مردم دارد. از دیگر مراکز تمدنی ایران نیز پیکره هایی از الهه های مادر به دست آمده که نشان میدهد عقیده به این الهه ها در ایران فراگیر بوده است

۲۸ـ جایگاه زن در تمدن ایران و ایلام؟
پاسخ: یکی از ویژگی های مهم تمدن ایلامی و در واقع تمدن کهن ایرانی، مقام و منزلت والایی است که زنان داشته اند. به طور کلی در جوامع باستانی فلات ایران، زنان موقعیت اجتماعی ممتازی داشتند و دارای قدرت و نفوذ فراوان بودند. زنان در عمده ترین کارهای جامعه، دارای نقش اساسی و تعیین کننده بودند. نقوش و پیکره های برجای مانده از دوره ایلامی نشان می دهد که زنان در امور اجتماعی و اقتصادی و مراسم رسمی سیاسی و دینی حضور چشمگیری داشته اند.

در بخش بالا از سایت همیار برای شما ، سوالات درس هشتم تاریخ دهم انسانی با جواب را قرار دادیم پیشنهاد میشود برای بخش بعدی از سوالات متن درس نهم تاریخ دهم و برای بخش قبلی از سوالات درس ۷ تاریخ دهم انسانی استفاده نمایید. همچنین میتوانید از جواب درس ۸ تاریخ دهم نیز دیدن فرمایید.