معنی گنج حکمت تیرانا فارسی دوازدهم ✔ صفحه ۸۷ - همیار آموزش

آرایه های ادبی حکمت تیرانا فارسی دوازدهم

معنی فارسی دوازدهم  / گنج حکمت: تیرانا!

یرانا! من از طبیعت آموختم که همانند با درختان بارور – بی آنکه زبان به کمتر داعیه ای گشاده باشم – سراسر کرامت باشم و سراپا گشاده دستی؛ بی هیچ گونه چشم داشتی به سپاسگزاری یا آفرین. تو نیز تیرانا! گشاده دستی و کرامت را از درختان میوه دار بیاموز و از بوستان و پالیز که به هر بهار سراپا شکوفه باشی و پای تا سر، گل و با هر تابستان از میوه های شیرین و سایه دلپذیر، خستگان راه را میزبانی کریم باشی و پای فرسودگان آفتابزده را نوازشگری درمانبخش دردها. نه همین مهربانی را به مهر، که پاداش هر زخمه سنگی را دستهای کریم تو میوهای چند شیرین ایثار کند. تو اگر آن مایه کرامت را از مادر به میراث میداشتی، میبایست همانند با درختان بارور، بخشندگی و ایثار را سراپا دست باشی. سپاس خورشید را که به هر بامداد بر سر تو زرافشانی میکند و ابر، و گوهر. تیرانا! اگرم هیچ در سرنوشت از آزادگی بهرهای باشد، همینم از آفریدگار، سپاسگزاری بس که بدین سعادتم رهنمون بُ وَد تا هرگز فریب آزاده مردم را از خویشتن بتی نسازم.
قلمرو زبانی: تیرانا: فرزندی خیالی است که برخی نویسندگان برای خود خلق میکنند و با او به گفتگو مینشینند
بارور: میوه دهنده
*داعیه: ادّعا
کرامت: سخاوت، جوان مردی
*گشاده دستی: بخشندگی،  سخاوت
*چشمداشت: انتظار و توقّع امری از چیزی یا کسی؛ چشم داشتن: منتظر دریافت پاداش یا مزد بودن
پالیز: باغ، بوستان، کشتزار
*زخمه: ضربه، ضربه زدن
«را» در خستگان راه را و پای فرسودگان آفتاب زده را: به معنی حرف اضافه «برای» است
«-َم» در اگرم در سرنوشت و همینم از آفریدگار: نقش مضافٌ الیه دارد (سرنوشتم و آفریدگارم)
قلمرو ادبی:
از درختان بیاموز: تشخیص و استعاره
زبان به چیزی گشودن: کنایه از سخن گفتن
گشاده دستی: کنایه از جوان مردی و بخشش
چشم داشت: کنایه از توقّع و انتظار
بوستان و گل و شکوفه و … – خورشید و ابر: مراعات نظیر
پای تا سر: کنایه از تمام وجود
مادر: استعاره از طبیعت
زر: استعاره از نور
گوهر: استعاره از باران
دست باشی: کنایه از بخشنده بودن
از خویشتن بت ساختن: کنایه از مغرور شدن
درمان و درد: تضاد
زبان: مجاز از سخن
زر افشانی خورشید و گوه رافشانی ابر: تشخیص و استعاره.