جواب کارگاه متن پژوهی درس اول فارسی دوازدهم ⚡ صفحه ۱۵ و ۱۶ - همیار آموزش

جواب درس اول فارسی دوازدهم :

درس اول: شکر نعمت

جواب کارگاه متن پژوهی صفحه ۱۵ و ۱۶ درس اول فارسی دوازدهم

۱- جدول زیر را به کمک متن درس کامل کنید.
پاسخ:

۲- سه واژه در متن درس بیابید که هم آوای آنها در زبان فارسی وجود دارد.
پاسخ:

۳-از متن درس برای کاربرد هر یک از حروف زیر، سه واژه مهم املایی بیابید و بنویسید
پاسخ:
ح: (حیات / تحفه / حلیه / مفرّح / تحیر / فاحش)
ق: (قربت / قبا / مستغرق / تقصیر / قسیم / مراقبت / باسق / فایق)
ع: ( عصاره / عاکف / ربیع / معاملت / خلعت / مطاع )

۴- در عبارت زیر، نقش دستوری ضمایر متصل را مشخص کنید.

بوی گلم چنان مست کرد که دامنم از دست برفت
پاسخ: «-َم» در بوی گُلم: نقش مفعول (بوی گل، مرا)
«-َم» در دامنم: نقش مضاف الیه (دامن از دست من برفت)

۵- در متن درس، نمونه ای برای کاربرد هریک از انواع حذف (لفظی و معنایی) بیابید.
پاسخ: مثال برای حذف به قرینە لفظی: طاعتش موجب قربت است و به شکر اندرش مزید نعمت. ( است )
مثال برای حذف به قرینە معنایی: بنده همان بِه (است) که ز تقصیر خویش / عذر به درگاه خدای آورد

۱- واژه های مشخص شده، نماد چه مفاهیمی هستند؟
ای (مرغ سحر)! عشق ز (پروانه) بیاموز  کان سوخته را جان شد و آواز نیامد
مرغ سحر: نماد عاشق و عارف دروغین و مدّعی و بیخبر از عشق / پروانه: نماد عاشق و عارف راستین و واقعی

۲- با توجه به عبارت های زیر به پرسش ها پاسخ دهید.
باران رحمت بی حسابش همه را رسیده و خوان نعمت بی دریغش همه جا کشیده.
فراش باد صبا را گفته تا (فرش زمردین) بگسترد و دایە ابر بهاری را فرموده تا بنات نبات در مهد زمین بپرورد.

الف) آرایه های مشترک دو عبارت را بنویسید.
پاسخ:  تشبیه: باران رحمت، خوان نعمت، فرّاش باد صبا، دایە ابر بهاری، بنات نبات ، مهدِ زمین
سجع: رسیده و کشیده ، بگسترد و بپرورد (سجع متوازی)

ب) قسمت مشخص شده بیانگر کدام آرایە ادبی است؟
پاسخ: فرش زمرّدین: استعاره از گلها و سبزه ها.

۱-معنی و مفهوم عبارت های زیر را به نثر روان بنویسید.

💠 عاکفان کعبە جلالش به تقصیرِ عبادت معترف که: ما عَبَدناکَ حَقَّ عِبادَتِکَ.
پاسخ: عابدان به کوتاهی در عباد اقرار میکنند و میگویند: تو را آنگونه که شایسته است، پرستش نکردیم.

💠 یکی از صاحبدلان سر به جَیبِ مراقبت فرو برده بود و در بحرِ مکاشفت مستغرق شده.
پاسخ: یکی از عارفان در حالت تفکّر و کشف و شهود عرفانی فرورفته بود

۲-مفهوم کلّی مصراع های مشخّص شده را بنویسید.
💠  ابر و باد و مَه و خورشید و فلک در کارند / تا تو نانی به کف آری و به غفلت نخوری
پاسخ: کسب روزی و غافل نبودن از خدا.

💠 چه غم دیوارِ امّت را که دارد چون تو پشتیبان؟ / چه باک از موجِ بحر آن را که باشد نوح کشتیبان؟
پاسخ: امامت پیامبر موجب آرامش است.

💠  گر کسی وصفِ او ز من پرسد / بی دل از بی نشان چه گوید باز؟
پاسخ: ناتوانی عاشق و عارف در توصیف معشوق.

۳-از کدام سطر درس، مفهوم بیت زیر قابل استنباط است؟
 هیچ نقاشت نمی بیند که نقشی برکشد  وان که دید، از حیرتش کلک از بَنان افکنده ای
پاسخ: واصفان حلیه جمالش به تحیر منسوب که: ما عَرَفناکَ حقَّ مَعرفَتِکَ.