سوالات درس نهم ۹ فلسفه دوازدهم انسانی ⚡️ با جواب - همیار آموزش

سوالات متن درس نهم ۹ فلسفه دوازدهم

سوالات متن فلسفه دوازدهم 
کتاب فلسفه ۲ یکی از درس های اختصاصی رشته انسانی در پایه دوازدهم است . این درس دارای سوالات متن میباشد که تیم همیار برای شما عزیزان امروز قصد دارد تا سوالات متن درس نهم فلسفه دوازدهم را قرار دهد.
توجه: خواندن سوالات سری اول جهت قبولی کافی است اما برای نمره بالا گرفتن سری دوم را حتما بخوانید.
سوالات سری اول همیار: سوالات متن کتاب میباشد که توسط جزوه معلم نوشته میشود
سری دوم سوالات همیار: سوالاتی که در امتحانات نهایی تکرار شده و یا در امتحانات آمده است.
فایل دانلودی انتهای مطلب : سوالات تایپ شده روی متن کتاب فلسفه دوازدهم

« درس نهم: آغاز فلسفه »

۱- چه زمانی در یک جامعه حیات عقلی شکل می گیرد؟
پاسخ: وقتی مردم یک جامعه به عقل و تفکر و اندیشه توجه کنند به طوری که عقلانیت جزء فرهنگ عمومی جامعه درآید حیات عقلی شکل می گیرد.

۲- حیات علمی چگونه آغاز می شود؟
پاسخ: توجه به عقل و فکر، حرکت به سوی دانش و رشد شاخه های مختلف علم را به دنبال دارد و حیات علمی آغاز می شود.

۳- مهم ترین زمینه های رشد فلسفه در جهان اسلام را بنویسید.
پاسخ: ۱- وجود حیات عقلی در جامعه و حضور عقلانیت و احترام به عقل
۲- بحث و گفت و گو در مباحث اعتقادی و فلسفی که موج ظهور اندیشمندان متکلم شد.
۳- نهضت ترجمه متون علمی و فلسفی از یونان و سایر زبان ها

۴- حیات تعقلی مسلمانان از چه زمانی و توسط چه کسانی پایه گذاری شد؟
پاسخ: با ظهور اسلام و تشکیل جامعه اسلامی و توسط پیامبر و قرن کریم پایه گذاری شد.

۵- برخی از عوامل زمینه ساز حیات فلسفی که در قرآن و سنت پیامبر آمده است را نام ببرید.
پاسخ: ۱- ارزش قائل شدن برای اصل تفکر و خرد ورزی
۲- تکریم علم به عنوان ثمره تفکر و خرد ورزی
۳- تکریم و احترام پیوسته عالمان و دانشمندان
۴- طرح مباحث علمی و فلسفی و عقلی و به کار گرفتن شیوه های مختلف استدلال
۵- مذمت پیوسته نادانی و جهل به عنوان یک ویژگی منفی
۶- دعوت به یادگیری علوم دیگر ملت ها و تمدن ها و استفاده از آن ها.

۶- متکلم یا متکلمین به چه کسانی گفته می شد؟
پاسخ: دسته ای از دانشمندان بودند که موضوعات اعتقادی دین را با استدلال و منطق مورد بحث قرار می دادند.

۷- متکلمین در کدام علوم و مسائل تبحر داشتند و شغل آنان چه بود؟
پاسخ: در مسائل اعتقادی مانند اثبات وجود خدا، صفات خداوند، ضرورت معاد و جبر و اختیار و ../ به تعلیم وکتابت اشتغال داشتند.

۸- نهضت ترجمه متون از چه زمانی آغاز شد و چه نقشی در شکل گیری حیات فلسفی مسلمانان داشت؟
پاسخ: از قرن دوم هجری آغاز شد. این نهضت تنها منحصر به فلسفه نبود بلکه علوم گوناگون از قبیل منطق، فلسفه ، نجوم ، ریاضیات، طب و سیاست و …. را شامل می شد و در نتیجه کتاب های فراوانی از زبان های یونانی ، پهلوی، سریانی و هندی و … و در رشته های مختلف علمی ترجمه شدند و نهضت ترجمه و یادگیری از دیگران اهمیت فراوان یافت. در چنین شرایطی مسلمانان بسیار زود معارف پیشینیان را فرا گرفتند و در تمامی رشته های دانش سرآمد ملت ها شدند و در فلسفه نیز دانش فیلسوفان بزرگ یونان را فراگرفته و به نقد و بررسی آرای آنان پرداختند و نظام فلسفی نوینی را سامان بخشیدند.

۹-از نظر یک فیلسوف مشابی حکمت به چه معناست؟
پاسخ: فنی استدلالی و فکری است که انسان، وجود را آن چنان که هست به وسیله این فن به دست می آورد و نفس خویش را به کمال می رساند و به جهانی عقلی مشابه جهان واقعی موجودات تبدیل می شود و مستعد رسیدن به سعادت نهایی به اندازه طاقت بشری می گردد.

۱۰- مختصری از زندگی نامه فارابی و شرح حال وی را بنویسید.
پاسخ: در سال ۲۶۰ هجری در خراسان متولد شد از جوانی و نزد ابوبشر مئی بن یونس در بغداد فلسفه و علوم مختلف آموخت و پس از مسافرت هایش به حران و بغداد در نهایت تا آخر عمر در دمشق و نزد حاکم آن سیف الدوله حمدانی زندگی کرد و در سال ۳۳۹ درگذشت. او بنیان گذار و موسس حکمت مشایی در جهان اسلام است و معلم ثانی لقب گرفت و به سادگی و قناعت و زندگی فقیرانه شهره دارد. وی در علوم مختلف مانند پزشکی، حقوق، نجوم و سیاست استاد بود.

۱۱- دو مورد از آثار و تالیفات فارابی را بنویسید و بیان کنید
پاسخ: هر مورد در چه موضوع و زمینه ایست. کتاب « الجمع بین رأیی الحکیمین » که شامل نظرات افلاطون و ارسطو و نقاط مشترک اندیشه آنان است. کتاب « آغراض ارسطو فی کتاب ما بعد الطبیعه » که در آن نظرات ارسطو را تشریح و نکات پیچیده اش را آشکار می سازد.

۱۲-فلسفه مشایی در جهان اسلام توسط چه کسی و چگونه بنا شد؟
پاسخ: فارابی به علت آشنایی عمیق با تعالیم اسلام توانست آموخته های خود از افلاطون و ارسطو و سایر فیلسوفان گذشته را در یک نظام فلسفی جدید عرضه کند و فلسفه مشایی را در جهان اسلام بنا نهد. از این رو پس از ارسطو که لقب معلم اول گرفت به معلم ثانی مشهور شد.

۱۳- موسس اولین مکتب فلسفی در جهان اسلام چه کسی بود و به چه لقبی شهرت یافت؟ (نهایی دی ۹۹)
پاسخ: فارابی موسس حکمت مشاء لقب معلم ثانی گرفت.

۱۴- معلم اول و معلم ثانی به ترتیب لقب کدام فلاسفه بوده است؟
پاسخ: ارسطو -فارابی

۱۵- مدینه فاضله را از نظر فارابی تعریف کرده و تفاوت آن را با مدینه جاهله بنویسید.
پاسخ: بهترین مدینه ها مدینه ایست که مردم آن به اموری مشغول و به فضایلی آراسته اند که مجموعه مدینه و جامعه را به سوی سعادت می برد و چنین جامعه ای مدینه فاضله است. تفاوت آن با مدینه جاهله در هدف است.

۱۶- فارابی مدینه فاضله را به چه چیزی تشبیه می کند ؟ وجه تشابه آن ها را بنویسید
پاسخ: به بدنی سالم تشبیه می کند که هر عضو آن متناسب با ویژگی خود وظیفه ای دارد و آن وظیفه را به نحو احسن انجام می دهد همان گونه که در اعضای بدن برخی بر برخی دیگر تقدم دارند برخی از اعضای جامعه نیز بر برخی دیگر مقدم اند (همان طور که در بدن قلب ریاست می کند در مدینه فاضله نیز کسی که ویژگی ممتازی دارد بر مردم ریاست و رهبری می کند.)

۱۷- دو مورد از ویژگی های رئیس مدینه فاضله را نوشته و بیان کنید این ویژگی ها در چه کسانی وجود دارد؟
پاسخ: روحی بزرگ و سرشتی عالی داشته باشد و به عالی ترین درجات تفکر و تعقل رسیده باشد و بتواند احکام و قوانین الهی را دریافت کند که در پیامبر و امامان وجود دارد.

۱۸- بر اساس نظر فارابی هدف مدینه فاضله و مدینه جاهله را مقایسه کنید
پاسخ: در مدینه فاضله هدف رسیدن به سعادت است اما در مدینه جاهله هدف مردم فقط سلامتی جسم و فراوانی لذت هاست.

۱۹- از نظر فارابی هدف مردم در مدینه جاهله چیست؟ چرا؟
پاسخ: هدف مردم فقط سلامتی جسم و فراوانی لذت هاست زیرا آن ها گمان می کنند که اگر به چنین لذت هایی دست یافتند به سعادت رسیده اند و اگر دست نیافتند به بدبختی افتاده اند.

نکات مهم درس نهم (به صورت جای خالی)

۱- از توجه و ورود فلسفه به جهان اسلام حدود سیزده قرن می گذرد – این توجه نتیجه یک حیات عقلى و حیات علمی بود که منجر به حیات فلسفی در جهان اسلام گردید.

۲- اولین فیلسوف مشهور مسلمان ابو یوسف یعقوب بن اسحاق بود که حدود ۲۷۰ رساله رساله تالیف کرد.

۳- اولین شرط رشد و شکوفایی علم و دانش در جامعه وجود بستر و زمینه مناسب و وجود حیات عقلی است.

۴- حیات عقلی و تعقلی مسلمانان با ظهور اسلام و تشکیل جامعه اسلامی آغاز و توسط پیامبر و قرآن کریم پایه گذاری شد و دو قرن بعد به حیات فلسفی انجامید.

۵- وجود مباحثات اعتقادی و فلسفی در میان مسلمانان در آغاز اسلام موجب ظهور متکلمین در قرن اول هجری شد. آنان موضوعات اعتقادی دین را با استدلال و منطق مورد بحث قرار می دادند.

۶- نهضت ترجمه متون از قرن دوم هجری آغاز شد و کمک شایانی به شکل گیری حیات فلسفی در اسلام نمود.

۷- یکی از مترجمان معروف و زبردست در عصر نهضت ترجمه، حُنین بن اسحاق بود.

۸- نهضت ترجمه متون موجب آشنایی مسلمانان با علوم و دانش های مختلف و معارف پیشینیان و سرآمدی آنان بر سایر ملت ها شد.

۹- در فلسفه، مسلمانان با ترجمه متون یونانی، دانش فیلسوفان یونان را آموخته و با نقد و بررسی آرای آنان نظام فلسفی جدیدی را سامان دادند که ضمن برخورداری از آرای افلاطون و ارسطو در بر دارنده ی اندیشه های جدید بود.

۱۰فلسفه اسلامی در آغاز سرشتی کاملا استدلالی داشت و متکی بر آرای ارسطو بود. چون ارسطو بیش از همه به قیاس برهانی تکیه می کرد فلسفه اسلامی نیز صورت استدلالی قوی گرفت.

۱۱- تلاش های محکم و استوار فارابی و نبوغ استدلالی ابن سینا صورت استدلالی فلسفه را با ظریف ترین موشکافی ها آراست و نظامی فلسفی مستحکم و قوی به نام حکمت مشاء را پدید آورد.

۱۲- موسس اول حکمت مشاء ، ارسطو می باشد که لقب معلم اول گرفته است. پایه گذار حکمت مشاء در جهان اسلام فارابی است که به معلم ثانی مشهور است و نخستین مکتب فلسفی در اسلام را بنا نهاده است.

۱۳- فارابی و ابن سینا از بزرگترین حکمای مشاء محسوب می شوند.

۱۴- فارابی نقاط مشترک اندیشه های افلاطون و ارسطو را در کتاب « الجمع بی رأیی الحکیمین » جمع آوری کرد.

۱۵- فارابی در کتاب اغراض مابعد الطبیعه نظرات ارسطو در کتاب ما بعد الطبیعه را شرح و روشن ساخت و همین کتاب او بعدها راهنمای ابن سینا در فهم کتاب ارسطو شد.

۱۶- از نظر فارابی انسان موجودی مدنی بالطبع است که بر حسب فطرت و طبع خود به جامعه گرایش دارد.

۱۷- اولین مبنای ورود فارابی برای ورود به مباحث اجتماعی و فلسفه سیاسی مدنی بالطبع بودن انسان است.

۱۸- به عقیده فارابی مسیر سعادت و کمال انسان از زندگی اجتماعی می گذرد. 

۱۹- بر اساس دیدگاه فارابی، مدینه فاضله مدینه ای است که مردم آن به اموری مشغول و به فضایلی آراسته اند که مجموعه مدینه را به سوی سعادت می برد.

۲۰- فارابی مدینه فاضله را بدنی سالم تشبیه می کند که هر عضوی وظیفه ای داشته و به نحو احسن انجام میدهد.

۲۱.از نظر فارابی رئیس مدینه فاضله باید دارای روحی بزرگ و سرشتی عالی بوده و به بالاترین درجات تعقل رسیده باشد و بتواند احکام و قوانین الهی را دریافت کند.

۲۲- از دیدگاه فارابی رهبر جامعه کسی جز پیامبر خدا نیست زیرا او با ملک وحی اتصال دائمی دارد و همین اتصال پیوسته به عالم بالا به پیامبران امکان می دهد که جامعه را به درستی و در جهت نیل به سعادت حقیقی رهبری کنند. و پس از پیامبر رهبری شایسته امامان و جانشینان اوست.

۲۳- مهم ترین تفاوت مدینه فاضله با مدینه جاهله از نظر فارابی در هدف آنان است. در مدینه جاهله هدف مردم فقط سلامت جسم و فراوانی لذت هاست اما در مدینه فاضله هدف رسیدن به سعادت دنیوی و اخروی است.

۲۴.محور فلسفه مشایی وجود است و شاخصه اصلی حکمت مشاء، استدلال عقلی و منطقی است.

سری دوم سوالات درس ۹ فلسفه دوازدهم

گزاره های زیرا با گذاشتن علامت ص/غ مشخص کنید.

۱- حکمت مشائی بر استدلال و برهان عقلی است وار است .
پاسخ: صحیح✅

۲- حکمت اشراقی سلوک قلبی و جاهدات درونی و تصفیه نفس را برای کشف حقایق لازم می داند و آشکار می سازد که برهان عقلی برای رسیدن به مقصود کفایت نمی کند.
پاسخ: صحیح✅

۳- عرفا و متکلمان به موازات فلاسفه در بارور کردن فرهنگ اسلامی سهمی به سزا نداشته اند.
پاسخ: غلط❌

۴- عرفان و کالم علاوه بر آنکه با مخالفت های خود به فلسفه اسلامی تحرک و رونق بخشیده اند، افق های تازه ای راهم پیش روی فلاسفه گشوده اند.
پاسخ: صحیح✅

۵- روش عرفا به روش فلاسفه اشراقی نزدیک نیست و اختلاف مهمی با آن دارد.
پاسخ: غلط❌

۶- فیلسوف می خواهد جهان را فهم کند؛ یعنی، تصویری نسبتا جامع از جهان در ذهن خود داشته باشد.
پاسخ: صحیح✅

۷- مظهر و نماینده کامل عرفان اسلامی محی الدین عربی است.
پاسخ: صحیح✅

۸- متکلمان همانند فلاسفه مشاء صرفا بر استدلال عقلی تکیه می کنند اما اصول و مبادی عقلی آنها با اصول و مبادی فلاسفه تفاوت عمده ای دارد.
پاسخ: صحیح✅

۹- متکلمان غابا استدلال خود را براساس برهان های عقلی است وار می کنند.
پاسخ: غلط❌

۱۰- حکما « حسن و قبح» را مربوط به زندگی انسان نمی دانند و درباره خداوند و جهان هستی با این معیارها قضاوت می کنند.
پاسخ: غلط❌

جای خالی را با کلمات مناسب کامل کنید.

۱۱- حکمت مائی بر …………………… و………………………….. است وار است.
پاسخ: استدلال –برهان عقلی

۱۲- فلسفه ابن سینا در مراحلی به ……………………… نزدیک می شود، اما نمی تواند از روش ………………… و………………….. برای تدوین مسائل فلسفی استفاده کند.
پاسخ: ذوق عرفانی- ذوقی-معنوی

۱۳- حکمت اشراقی …………………… و…………………………….. و تصفیه نفس را برای کشف حقایق لازم می داند و آشکار ی سازد که برهان عقلی برای رسیدن به مقصود کفایت نمی کند.
پاسخ: سلوک قلبی-مجاهدات دvورنی

۱۴- روش عرفا به روش فلاسفه……………… نزدیک است و لی اختلاف مهمی با آن دارد و آن این است که عرفا به……………………………. توجه چندانی ندارند.
پاسخ: اشراقی- استدلال و برهان عقلی

۱۵- فیلسوف می خواهد ………………. را فهم کند ؛ یعنی ………… نسبتا جامع از جهان در ذهن خود داشته باشد.
پاسخ: جهان- تصویری

۱۶- مظهر و نماینده کامل عرفان اسلامی که عرفان را به صورت یک علم مدون درآورد و بر عرفا و فیلسوفان بعد از خود به شدت تاثیر گذاشت…………………….. معروف به ……………… است.
پاسخ: محی الدین ابن عربی- شیخ اکبر

۱۷- متکلمان غالبا استدلال خود را براساس«…………………………………… » عقلی است وار می کنند.
پاسخ: حسن و قبح

سوالات کوتاه پاسخ و تشریحی

۱۸- تشابه و تفاوت حکمت مشاء با حکمت اشراق را بنویسید؟
پاسخ: تشابه: هر دو دارای استدلال عقلی هستند. تفاوت: در حکlت اشراق علاوه بر استدلال عقلی، سلوک قلبی نیز برای کشف حقیقت لازم است.

۱۹- تشابه و تفاوت عرفان با حکمت اشراق چیست؟
پاسخ: تشابه: هر دو دارای سیر و سلوک قلبی اند. تفاوت: در حکمت اشراق علاوه بر سلوک قلبی، استدلال عقلی نیز لازم است.

۲۰- برخورد های فکری عرفا و متکلمین با فلاسفه چه تاثیری در فلسفه اسلامی گذاشت؟
پاسخ: این برخوردها به فلسفه اسلامی تحرک و رونق بخشید و افق های تازه ای پیش روی فلاسفه گشود.

۲۱- عارف با فیلسوف چه تفاوتی دارد؟
پاسخ: توضیح دهید؟ فیلسوف می خواهد با استدلال عقلی جهان را بشناسد اما عارف توجهی به استدلال عقلی ندارد و می خواهد با عشق و با چشم دل به حقیقت هستی (خداوند) متصل شود.

۲۲- مظهر و نماینده کامل عرفان اسلامی کیست؟
پاسخ: محی الدین ابن عربی معروف به شیخ اکبر

۲۳- چرا محی الدین ابن عربی را مظهر و نماینده کامل عرفان اسلامی می دانند؟
پاسخ: زی را او عرفان را به صورت یک علم مدون دراورد و عرفا و فلاسفه بعد از خود را تحت تاثیر قرارداد.

۲۴- تشابه و تفاوت روش کالمی و روش فلسفه را بنویسید؟
پاسخ: تشابه: هر دو بر استدلال عقلی تکیه دارند. تفاوت: اصول و مبادی عقلی متکلمین و فلاسفه با هم فرق دارد.

۲۵- چه تفاوتی میان اصول و مبادی عقلی متکلمان و فیلسوفان وجود دارد؟
پاسخ: استدلال متکلمین براساس « حسن و قبح» عقلی است. یعنی در استدلال آنها قضایای ذکر می شود که حکایت می کند از اینکه فلان چیز خوب و یا فلان چیز بد است. این طریق استدلال مخصوصا در میان معتزله رواج زیادی داشت. اما حکما حسن و قبح را مربوط به زندگی انسان می دانند و درباره خداوند و جهان  هستی با این معیارها قضاوت نمی کنند.

۲۶- فرقه های کالمی را نام ببرید؟
پاسخ: ۱)معتزله ۲)اشاعره ۳)شیعه

۲۷- کالم شیعه توسط چه کسی به اوج خود رسید؟
پاسخ: خواجه نصیر الدین طوسی

۲۸- چهار جریان فکری قبل از صدر المتالهین را نام ببرید؟
پاسخ: ۱)حکمت مشاء ۲)حکمت اشراق ۳)علم کالم ۴)عرفان

۲۹- مکتب جامع چهار جریان فکری اسلامی چه نام دارد و موسس آن کیست؟
پاسخ: حکمت متعالیه- صدر المتالهین