سوالات درس ۸ تاریخ یازدهم انسانی
سوالات متن درس هشتم تاریخ یازدهم انسانی با جواب
سوالات متن درس هشتم تاریخ یازدهم انسانی با جواب
سوالات متن تاریخ یازدهم انسانی /
درس هشتم
۱. حکومت ساسانیان برای جلوگیری از هجوم اعراب بیابانگرد به ایران چه اقداماتی را انجام داد؟
پاسخ: حکومت ساسانیان، علاوه بر زنجیره ای از پادگان شهرها که در مرزهای جنوب غربی قلمرو خود ایجاد کرده بود، دولت دست نشانده ای از طایفه عربِ آل مُنذِر (لخَمیان) در حیره بر سر کار آورد که در برابر یورش اعراب بدوی از مرزهای ایران دفاع کند.
۲. در جنوب، کدام مناطق عرب نشین جز قلمرو دولت ساسانی بود؟
پاسخ: غیر از بحرین و عمان که جزء سرزمین اصلی ایران بودند و مرزبانان ایرانی بر آنجا حکومت می کردند، یمن نیز از زمان پادشاهی خسرو انوشیروان به تصرف ساسانیان درآمد.
۳. زمینه های سیاسی شکست حکومت ساسانیان از اعراب مسلمان را شرح دهید؟
پاسخ: هم زمان با ظهور اسلام، وضعیت سیاسی و اجتماعی ایران چندان مناسب نبود زیرا حکومت ۴۰۰ ساله ساسانی از یک سو، بر اثر جنگ های طولانی و پرخرج با روم در غرب و نبردهای بی در بی با اقوام بیابانگرد در مرزهای شرقی و از سوی دیگر به سب اختلاف و نزاع بزرگان و اشراف دچار فرسودگی و ضعف شده بود. به گونه ای که پس از خسرو پرویز در مدت کوتاهی بیش از ده تن به تخت شاهی نشستند.
۴. اوضاع اجتماعی ایران در آستانانه حمله اعراب چگونه بود؟
پاسخ: اوضاع اجتماعی نیز به دلیل جدایی و فاصله طبقات جامعه ایران از یکدیگر، اختلافات مذهبی و سرکوب مخالفان دین رسمی، تنگ نظری موبدان و دخالت آنها در امور مختلف کشور، آشفته بود. علاوه بر آن، شیوع بیماری مرگبار طاعون و طغیان شدید رودهای دجله و فرات که بندها و سدها را شکست و خسارت فراوانی به زمین های حاصلخیز آسورستان (بین النهرین/ سواد/ عراق) زد، ضره سنگینی به اقتصاد ساسانیان وارد آورد.
۵. از میان برداشتن دولت آل منذر (لخمیان) توسط خسرو پرویز چه پیامدی برای ساسانیان داشت؟
پاسخ: اندکی پس از این ماجرا، دسته ای از سپاهیان ساسانی از قبیله های عرب مجاور مرزهای ایران، شکست خوردند. بر اثر این واقعه، ابهت و عظمت قدرت ساسانیان در چشم اعراب فرو ریخت و باعث تشویق و تحریک بیشتر آنان برای هجوم به کاروان ها و آبادی های مرزی ایران شد.
۶. مطابق برخی روایت ها، خسروپرویز چه عکس العملی نسبت به دعوت پیامبر به اسلام داشت؟
پاسخ: دعوت پیامبر را نپذیرفت و به باذان، حاکم ایرانی یمن امر کرد که به حجاز رود و آن حضرت را دستگیر و روانه تیسفون کند.
۷. وقتی پیامبر خبر کشته شدن خسرو پرویز را به باذان داد او به همراه دیگر ایرانیان چه اقدامی انجام دادند؟
پاسخ: او به همراه دیگر ایرانیان یمن اسلام آورد.
۸. ایرانیان مسلمان شده یمن در خلال شورش هایی که پس از رحلت رسول خدا در شبه جزیره عربستان به وجود آمد چه عکس العملی نشان دادند؟
پاسخ: ایمان خود را نسبت به اسلام نشان دادند و با تمام وجود در برابر از دین برگشتگان و پیامبران دروغین جنگیدند.
۹. حمله اعراب مسلمان به ایران در چه شرایطی و از زمان چه کسی و به کدام منطقه آغاز شد؟
پاسخ: در شرایطی که دربار ساسانی دچار اختلاف و آشفتگی بود، اعراب مسلمان در اواخر دوران خلافت ابوبکر به منطقه سواد حمله کردند.
۱۰. حملات جدی اعراب مسلمان به ایران در زمان کدام خلیفه صورت گرفت؟
پاسخ: خلافت عُمربن خطاب صور گرفت.
۱۱. پادشاه ساسانیان در زمان عمر که بود ؟
پاسخ: یزدگرد سوم.
۱۲.نتیجه جنگ جسر چه شد؟
پاسخ: سپاه ایران با شکست اعراب مسلمان در جنگ جسر یا پل (۱۳ ق)بیشتر متصرفات آنان را پس گرفت.
۱۳. پس از شکست اعراب مسلمان در نبرد جسر، عمر چه اقدامی انجام داد؟
پاسخ: عمر جنگاوران تازه نفسی را که از انگیزه معنوی و مادی بالایی برای جنگیدن برخوردار بودند، روانه ایران کرد.
۱۴. نتیجه نبرد قادسیه چه شد؟
پاسخ: اعراب مسلمان در قادسیه سپاه ایران را به سختی شکست دادند و تیسفون پایتخت پرآوازه ساسانیان را پس از مدتی محاصره تسخیر کردند.
۱۵. عوامل شکست ایرانیان در نبرد قادسیه را بنویسید؟
پاسخ: ۱ – اختلاف های داخلی ایرانیان
۲ -ناامیدی رستم فرخزاد، فرمانده سپاه ساسانی از پیروزی
۳- همکاری برخی دهقانان و قبیله های عرب ساکن سواد با مسلمانان
۴ -تقویت روحیه و انگیزه جنگاوران عرب به دلیل پیروزی خیره کننده مسلمانان بر رومیان در شام.
۱۶. پس از سقوط تیسفون، بقایای ارتش ساسانی در کدام نبرد از اعراب مسلمان شکست خوردند؟
پاسخ: جَلولا.
۱۷. پیروزی اعراب مسلمان درکدام جنگ سرنوشت حکومت ساسانی را قطعی کرد و فاتحان این پیروزی را چه نامیدند؟
پاسخ: جنگ نهاوند فاتحان این پیروزی را فتح الفتوح نامیدند
۱۸. روند فتح ایران پس از جنگ نهاوند، چگونه پیش رفت؟
پاسخ: به دنبال پیروزی اعراب مسلمان در نبرد نهاوند، سپاهیان مسلمان از هر سوی به داخل ایران پیش تاختند و تا دوران خلافت عثمان، بیشتر شهرها و ولایات مختلف را یکی پس از دیگری به جنگ و یا صلح گشودند ساکنان برخی شهرها و مناطق ایران مانند همدان، ری، فارس و به خصوص شهر استخر که خاستگاه خاندان ساسانی بود، بارها بر اعراب شوریدند، اما از آنجایی که میان این شورش ها هماهنگی وجود نداشت، اعراب موفق به سرکوب آنها شدند.
۱۹. اعراب مسلمان پس از فتح هر شهر و منطقه چگونه به اداره آن می پرداختند؟
پاسخ: به فرمان خلیفه، فردی از میان فرماندهان سپاه، سران قبیله ها و یا صحابه به حکومت آنجا منصوب می شد. از آنجا که اعراب تجربه چندانی در کشورداری نداشتند، اداره امور دیوانی در اختیار ایرانیان باقی ماند. محاسبه و دریافت مالیات ها همچنان توسط دبیران و دهقانان ایرانی انجام می گرفت. دفتر های دیوانی مثل گذشته به خط و زبان پهلوی نوشته می شد و سکه های ضرب شده توسط ساسانیان همچنان در گردش بود. به طور کلی، اعراب مسلمان تا زمانی که نافرمانی صورت نمی گرفت و قراردادهای صلح نقض نمی شد، در اداره امور شهرها و روستاها دخالتی نمی کردند.
۲۰. در دوره خلافت امویان مناطق مختلف ایران چگونه اداره می شدند؟
پاسخ: در زمان حکومت بنی امیه، مناطق مختلف ایران تحت فرمان و نظارت والی عراق اداره می شد البته در مواقعی نیز خلفای اموی در عزل و نصب حاکمان مناطق مهمی مانند خراسان و آذربایجان به طور مستقیم دخالت می کردند. در آن دوره، حکومت شهرها و مناطق مختلف دنیای اسلامی از جمله ایران در انحصار کامل اشرافیت اموی و سران قبیله های عرب متحد آنان قرار داشت. زیادبن آبیه، پسرش عبیدالله، خجاج بن یوسف ثقفی و بوسف بن عمر از جمله معروف ترین والیان اموی بودند که بر عراق و ایران فرمان راندند و به ایرانیان، خواه مسلمان و خواه غیرمسلمان ظلم زیادی کردند.
۲۱. کدام رویداد در قرن اول هجری آثار و نتایج سیاسی، اجتماعی و فرهنگی قابل توجهی بر جا گذاشت؟
پاسخ: مهاجر قبیله های عرب به ایران.
۲۲. مهاجرت قبیله های عرب به ایران با چه هدفی شروع شد و در چه دوره ای شدت یافت؟
پاسخ: با هدف تحکیم سلطه مسلمانان بر ایران شروع شد و در دوره امویان شدت یافت
۲۳. برخورد ایرانیان با قبایل مهاجر عرب به ایران چگونه بود؟
پاسخ: مجاورت اعراب در ابتدا برای ایرانیان ناخوشایند بود و از این رو، در برخی جاها مانند قم، با آنان درگیر شدند و در مواردی دیگر ساکنان محلی آن منطقه را ترک کردند. به تدریج شرایط مناسبی برای همزیستی مسالمت آمیز و همکاری میان ایرانیان با مهاجران عرب، نخست در زمینه تجارت و کشاورزی و سپس در زمینه های فرهنگی و اجتماعی به وجود آمد و کم کم مهاجران جذب فرهنگ ایرانی شدند.
۲۴. از چه زمانی شرایط و اوضاع سیاسی و اجتماعی به نفع ایرانیان در دستگاه خلافت تغییر محسوسی یافت؟
پاسخ: با روی کار آمدن خاندان بنی عباس و انتقال مرکز خلافت از دمشق به بغداد.
۲۵. علل جنبش های سیاسی و اجتماعی ایرانیان را در دوران خلافت امویان توضیح دهید؟
پاسخ: ایرانیان که از بیدادگری امویان نسبت به خود و اهل بیت رسول خدا به ستوه آمده بودند، از هر فرصتی برای مبارزه با خلافت بنی امیه و پیوستن به قیام های ضد اموی استفاده کردند. در بعد اجتماعی و فرهنگی، گروهی از اندیشمندان، شاعران و نویسندگان ایرانی با سیاست تعصب و تفاخر طلبی قومی و قبیله ای امویان به مخالفت برخاستند و با استناد به آیات قرآن و روایات پیامبر، بر برابری تمامی اقوام تاکید می کردند.
۲۶. چه کسانی به شعوبیان معروف شدند؟
پاسخ: گروهی از ایرانیان از طریق مقایسه زندگی ایرانیان باستان با زندگی اعراب عصر جاهلیت، به تحقیر قوم عرب پرداختند. اینان به شعوبیان معروف شدند.
۲۷. چه عواملی نارضایتی و خشم مردم ایران نسبت به عباسیان را برانگیخت و زمینه ساز قیام های مختلفی در گوشه و کنار کشور شد؟
پاسخ: ۱- تداوم سلطه اعراب
۲- برخی اقدامات خلفای عباسی از قبیل قتل ابوسلمه خلل و ابومسلم، نابودی خاندان های برمکیان و سهل
۳ -سختگیری و ستم به شیعیان و اهل بیت پیامبر.
۲۸. مهم ترین جنبش های ایرانیان علیه عباسیان چه جنبش هایی بودند و رهبران آن دارای چه عقایدی بودند؟
پاسخ: یک رشته جنش هایی بود که به خونخواهی ابومسلم و یا تکریم خاطره او صور گرفت و برای سال های متمادی عباسیان را به زحمت انداخت. رهبران این جنش ها دارای ترکیبی از عقاید دینی و فلسفی اسلامی و غیر اسلامی مانند زرتشتی، مانوی و مزدکی بودند.
۲۹. پیامد جنبش های ایرانیان علیه خلافت عباسی در شرق ایران چه بود؟
پاسخ: سلطه خلفای عباسی را بر مناطق شرقی ایران خاصه خراسان سست کردند و زمینه مناسبی برای شکل گیری سلسله های ایرانی در آن مناطق فراهم آورد.
۳۰. روند پذیرش اسلام در خلال فتح ایران از سوی ایرانیان چگونه بود؟
پاسخ: از اشاره های کوتاه منابع تاریخی می توان فهمید که در خلال فتح ایران، عده کمی از ایرانیان به اسلام گرویدند. تعدادی از دهقانان و دیگر بزرگان محلی و دسته هایی از جنگاوران از جمله گروه هایی بودند که در جریان فتح ایران مسلمان شدند.
۳۱. چرا روند گروش ایرانیان به اسلام در سده نخست هجری کند بود؟
پاسخ: ۱- رفتار غیر اسلامی برخی از حاکمان اموی، محدودیت ها و موانعی را بر سر راه گروش به اسلام ایجاد کرد
۲ -قرار دادن مسلمانان غیرعرب در ردیف موالی و محروم کردن آنان از پاره ای حقوق اجتماعی
۳-گرفتن جزیه از نو مسلمانان.
۳۲. چرا در عصر خلافت عباسیان گرایش به اسلام در ایران شتاب گرفت؟
پاسخ: ۱ – بهبود موقعیت سیاسی و اجتماعی ایرانیان در عصر خلافت عباسیان
۲-روی کار آمدن سلسله های ایرانی در گوشه و کنار ایران.
۳۳. عوامل موثر در اسلام آوردن مردم ایران را ذکر کنید؟
پاسخ: ۱- اسلام دینی جهانی است و تمام مردم جهان مخاطب آن به شمار می روند. پیام برادری و برابری اسلام و سادگی مناسک و آداب اسلامی، از جمله جذابیت های این دین برای ایرانیان بود
۲- از آنجایی که ساکنان ایران خواه زرتشتی و خواه مسیحی و یهودی، یکتا پرست و معتقد به بهشت و جهنم و ظهور منجی بودند، بنابراین، درک و پذیرش جهان بینی توحیدی و پیام مکتب اسلام، برای آنان چندان دشوار و ناخوشایند نبود
۳ -مهاجرت گسترده اعراب مسلمان به ایران، زمینه ساز آشنایی تدریجی ایرانیان با اسلام و گرویدن به آن شد..
- 0 نظر
- hamyar
- hamyar.in/?p=10003