معنی شعر نیایش فارسی یازدهم + کلمات و آرایه ها - همیار آموزش

شعر نیایش الهی صفحه ۱۵۵ فارسی یازدهم / معنی فارسی یازدهم /

معنی: خدایا گناهان من را ببخش و پاک کن و از سرکشی کردن حفظم کن – قدرت بده که اعمال صالح و نیکو را با سرعت و نشاط انجام دهم.
معنی دیگر: خدایا، وجود مرا از سرپیچی پاک کن و مرا در انجام رفتارهای درست، زرنگ و چابک و توانا بگردان.
قلمرو زبانی:
الهی: خدای من
عصیان: سرکشی
اعمال: جمع «عمل»، کردار
چالاک: چابک، تیز و بز
بیت: سه جمله
قلمرو ادبی:
واج‌آرایی مصوّت بلند «آ» صامت «ک»
در دستان خدا بودن: کنایه از تحت فرمان و قدرت الهی بودن

پیام: درخواست توفیق به کار نیک

معنی: همه وجودم را گناه و نافرمانی از تو فرا گرفته – تو (لطفی کن و ) مرا از این آلودگی های گناه پاک کن.
معنی دیگر: همه وجودم را گناه و نافرمانی از تو فرا گرفته و تو (لطفی کن و) مرا از این آلودگی های گناه پاک کن.
قلمرو زبانی:
آلوده: ناپاک
آلودن: ناپاک شدن (بن ماضی: آلود؛ بن مضارع:‌ آلا) ≠ پالودن
بیت: دو جمله
قلمرو ادبی:
سراپا: مجاز از همه وجود – کنایه از کلّ وجود
واژه آرایی: سراپا
آلوده ام آلودگی: جناس از گونه اشتقاق (رشته انسانی)
واج آرایی: «ا»
تکرار: سراپا
تضاد: پاک و آلودگی

پیام: درخواست پالایش روان

معنی: کمک کن که با قدرت و جدیت بندگی تو را کنم – من را مثل انسان های بی غم و هوسران قرار نده.
معنی دیگر: مرا توانی بده که فرمانبردار تو باشم و نه مانند انسان های بی درد مرا به سوی هوا و هوس بران.
قلمرو زبانی:
عزم: قصد
چون: ‌ مانند
بی غمان: انسان‌های بی تفاوت
بی غمانم: جهش ضمیر (من را چون بی غمان)
هوسناک: آنکه در پی هوس‌های خود باشد.
بیت: دو جمله
قلمرو ادبی:
دل: مجاز از خود سراینده
بندگی: ‌ کنایه از فرمانبرداری
تشبیه: من چون بی غمان
واج آرایی حروف «ب» و «ن» و مصوّت «ا»

پیام: درخواست توفیق به فرمانبرداری

معنی: اگر دیدی بندگی ات را نکردم و سرکشی کردم، من را سریع در این دنیا مکافات کن تا متذکر شوم.(مبادا در جهان آخرت به خاطر این کوتاهی هایم مجازات شوم؛ چرا که مجازات های آخرت بسیار شدیدتر از مجازات شدن در این دنیاست)
معنی دیگر: خداوندا، اگر تو را عبادت نکنم، به مجازات این عمل مرا بیچاره و بدبخت کن.
قلمرو زبانی:
در: درگاه
نیارم: نیاورم
مکافات: کیفر
بیت: دو جمله
قلمرو ادبی:
سجده آوردن: کنایه از فرمانبرداری
بر سر خاک کردن: کنایه از «بیچاره و خوار کردن»
تکرار: خاک
واژه آرایی کلمۀ «خاک»
واج آرایی حروف «ر» و «ک» و مصوّت «ا»

پیام: درخواست توفیق به بندگی

معنی: کمک کن که تمام عبادت هایم را با نشاط و بدون تنبلی به جای آورم – چرا که با این کمکت به من، لشگر شیطان را (که از تنبلی انسان لذت میبرند) غمگین خواهی کرد.
قلمرو زبانی:
نشاط: شور و شوق
عبادت: بندگی و نماز
«را» در مرا: حرف اضافه
بیت: دو جمله
قلمرو ادبی:
دل را غمناک کردن: کنایه از ناامید کردن
دیو: استعاره از شیطان
واج آرایی حرف «ک» و مصوّت «ا»

پیام: درخواست شوق و شور بندگی

معنی: در روز قیامت که مرا محشور می کنی، نامه اعمالم را به دست راستم بده (تا به بهشت بروم) – و من را از هول و ترس روز قیامت در امان نگه دار.
معنی دیگر: در رستاخیز نامه کردارم را به دست راستم بده و کاری کن که من از این روز نهراسم و ترسی نداشته باشم.

قلمرو زبانی:
حشر: رستاخیز
حشرم: جهش ضمیر
هول: ترس
بیت: دو جمله
قلمرو ادبی:
نامه در دست راست دادن: کنایه از «خوشبختی و عاقبت به خیری»
بی باک: نترس
نامه: مجاز از اعمال انسان
تضاد: هول و بی‌باک
مجاز: نامه مجاز از اعمال انسان
واج آرایی حروف «ب»، «ر» و «ه – ح» و مصوّت «ا»

پیام: درخواست یاری در روز رستاخیز