معنی درس دوم فارسی دهم (از آموختن ننگ مدار) + کلمات و آرایه ها - همیار آموزش

معنی فارسی دهم / از آموختن، ننگ مدار

تا توانی از نیکی کردن میاسا و خود را به نیکی و نیکوکاری به مردم نمای و جون نمودی به خلاف نموده مباش.به زبان، دیگر مگو و به دل دیگر مدار، تا گندم نمای جو فروش نباشی و اندر همه کاری داد از خویشتن بده، که هر که داد از خویشتن بدهد، از داور مستغنی باشد، و اگر غم و شادیت بود، به آنکس گوی که او تیمار غم و شادی تو دارد، و اثر غم و شادی بیش مردمان، بر خود پیدا مکن. و به هر نیک و بد، زود شادان و زود اندوهگین مشو، که این فعل کودکان باشد. بدان کوش که به هر محالی از حال و نهاد خویش بنگردی، که بزرگان به هر حق و باطلی از جای نشوند. و هر شادی که بازگشت آن به غم است، آن را شادی مشمر، و به وقت نومیدی امیدوارتر باش و نومیدی را در امید، بسته دان و امید را در نومیدی. رنج هیچ کس ضایع مکن و همه کس را به سزا، حق شناس باش خاصه قرابت خویش را چندان که طاقت باشد با ایشان نیکی کن و پیران قبیله خویش را حرمت دار، و لیکن به ایشان مولع مباش تا همچنان که هنر ایشان همی بینی، عیب نیز بتوانی دید، و اگر از بیگانه نا ایمن شوی، زود به مقدار ناایمنی، خویش را از وی ایمن گردان و از آموختن، ننگ مدار تا از ننگ رسته باشی.
قابوس نامه، عنصرالمعالی کیکاووس
معنی:
 گندم نمای جو فروش: ظاهر درست و باطن نادرست.(دو رو و ریاکار)
و اندر همه کاری داد از خویشتن بده: در همه کارها عدالت را در مورد خودت رعایت کن. تلاش کن با هر کار بی اساسی تغییر نکنی چرا که، بزرگان با هر کار (چه حق و چه باطل) عصبانی نمی شوند و صبوری می کنند
کلمات:
نمای /نمودی/ نموده: از مصدر نمودن به معنی نشان دادن، ارائه دادن و واضح ساختن است.
مستغنی: بی نیاز
تیمار داشتن: مراقبت از غم و شادی
فعل: کار/عمل
محال: غیر ممکن
چون نمودی به خلاف نموده مباش: وقتی خود را نشان دادی بر خلاف آن رفتار مکن.
بسته دان: وابسته بدان
ضایع: باطل
همه کس را به سزا، حق شناس باش : حقیقتا، حق شناس همه کس باش. : (را: فک اضافه، جانشین نقش نمای اضافه)
خاصه قرابت: مخصوصا خویشاوندان
حرمت دارد: احترام بگذار
مولع: حریص
رستن: رها شدن
گندم نما: مرکب (گندم نماینده)
جو فروش: (جو فروشنده)

آرایه ها: کنایه: گندم نمای جو فروش.