جواب کارگاه متن پژوهی درس ۳ فارسی دهم - همیار آموزش

جواب کارگاه متن پژوهی صفحه ۳۴ و ۳۵ فارسی دهم

گام به گام فارسی دهم / در بخش زیر جواب کارگاه متن پژوهی درس سوم فارسی دهم را آماده کرده ایم. این بخش ها شامل قلمرو زبانی ، قلمرو ادبی و  قلمرو فکری میباشد

جواب قلمرو زبانی صفحه ۳۴ فارسی دهم

۱- مترادف و متضاد واژۀ «رفیع» را از متن درس بیابید.
متضاد: حضیض
مترادف: بلند

۲- از متن درس، برای نمودار زیر، گروه اسمی مناسب؛ سپس به کمک آن جاهای خالی را پرکنید.

جواب قلمرو ادبی صفحه ۳۴ فارسی دهم

۱ )دو نمونه از کاربرد »تشخیص« در متن درس مشخّص کنید.
نمونه اول: درختان را دوست می دارم/که به احترام تو قیام کرده اند
نمونه دوم: عزمت ضامن دوام جهان شد

۲ )شعر سپید، گونهای از شعر معاصر است که آهنگ دارد امّا وزن عروضی ندارد و جای قافیهها در آن مشخّص نیست.
🔹 شعر «پاسداری از حقیقت» را از این دید بررسی کنید.
نمونه هایی از قافیه ها در این شعر: زندگانی، حسینی
وزن منظم عروضی در این شعر دیده نمی شود ولی شعر آهنگین است و قافیه بسیار کم در آن به کار رفته است

۳- به بیت زیر توجّه کنید:
بید مجنون در تمام عمر، سر بالا نکرد *** حاصل بی‌حاصلی نبود جز شرمندگی
…
🔹 در کدام قسمت از متن درس »حُسن تعلیل« بهکار رفته است؟ دلیل خود را بنویسید.
پاسخ:  ـ درختان را دوست می دارم/که به احترام تو قیام کرده اند/وآب را / که مهر مادر توست( شاعر علت ایستاده بودن درختان را احترام آنها به امامحسین (ع) وعلت دوست داشتن آب را ، مهریه حضرت زهرا (س) بودن آن می داند.)
پاسخ:  ـ و عزمت ضامن دوام جهان شد/ که جهان با دروغ می پاشد/ و خون تو امضای »راستی« است ( شاعر علت دوام نداشتن و ناپایداری جهان را دروغ می داند. )

جواب قلمرو فکری صفحه ۳۵ فارسی دهم

۱- با توجّه به متن درس، شاعر چه نوع مرگی را غبطۀ بزرگ زندگانی می‌داند؟
پاسخ: مرگ در راه خدا (شهادت)

۲- در متن درس، «عقل» با چه ویژگی‌هایی وصف شده است؟ چرا؟
پاسخ: حیرت، ناتوانی وشگفتی – زیرا همچون کودکی است که در برابر بزرگی و شکوه امام حسین)ع( حیرت زده شده است.
۳- هریک از موارد زیر، با کدام قسمت از شعر «پاسداری از حقیقت» ارتباط معنایی دارد؟
– شَرَفُ المکانِ باِلمَکینِ (ارزش هرجای و جایگاهی به کسی است که در آن قرار گرفته است.)
پاسخ: در فکر آن گودالم که خون تو را مکیده است/هیچ گودالی چنین رفیع ندیده/ درحضیض هم می توان عزیز بود/ زگودال بپرس
– وَ بَذَلَ مُهْجَتَهُ فیکَ لِیَستنقِذَ عبادَکَ مِنَ الجَهالَهِ و حَیرهِ الضَّلالَهِ. (او، حسین (علیه السلام) خونش را در راه تو عطا کرد تا بندگانت را از نادانی و سرگردانیِ گمراهی نجات بخشد.)
پاسخ: خونت با خون بهایت حقیقت/ در یک تراز ایستاد